Công nhân vận chuyển đất chứa các nguyên tố đất hiếm để xuất khẩu tại một cảng ở Liên Vân Cảng, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc. (Ảnh: Reuters)
Bắc Kinh cho rằng các biện pháp áp thuế từ phía Washington khiến căng thẳng thương mại leo thang. Trung Quốc khẳng định việc kiểm soát xuất khẩu đất hiếm xuất phát từ các cân nhắc về an ninh và lợi ích quốc gia.
Trước đó, hôm 10/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố áp mức thuế bổ sung 100% đối với hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ. Washington cũng thông báo sẽ áp dụng thêm các biện pháp kiểm soát xuất khẩu phần mềm quan trọng từ ngày 1/11. Động thái này được đưa ra sau khi Bắc Kinh ban hành quy định mới về xuất khẩu đất hiếm và thiết bị liên quan.
Căng thẳng thương mại gia tăng tác động mạnh đến thị trường tài chính Mỹ. Cổ phiếu các tập đoàn công nghệ lớn giảm sâu. Nhiều doanh nghiệp quốc tế bày tỏ lo ngại về nguồn cung đất hiếm phục vụ sản xuất. Diễn biến này có thể ảnh hưởng tới kế hoạch tổ chức hội nghị cấp cao giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, dự kiến vào cuối tháng này.
Trong thông cáo phát đi cùng ngày, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm được thúc đẩy bởi lo ngại về ứng dụng quân sự của các kim loại này trong bối cảnh "xung đột quân sự thường xuyên".
Bắc Kinh cũng dẫn một số động thái gần đây từ phía Mỹ, bao gồm việc bổ sung doanh nghiệp Trung Quốc vào danh sách kiểm soát thương mại và áp dụng phí cảng đối với tàu có liên quan đến Trung Quốc. Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, những biện pháp này đã ảnh hưởng đến môi trường hợp tác kinh tế - thương mại song phương.
Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định lập trường nhất quán là ưu tiên đối thoại. Trung Quốc không muốn đối đầu nhưng sẵn sàng áp dụng các biện pháp phù hợp nếu cần thiết.
Khác với các giai đoạn căng thẳng trước, Bắc Kinh chưa công bố thuế đáp trả ngay sau thông báo của Washington. Đầu năm nay, hai bên nhiều lần nâng thuế lên mức 145% đối với hàng Mỹ và 125% đối với hàng Trung Quốc.
Giới phân tích nhận định việc Trung Quốc chưa đưa ra biện pháp đáp trả ngay có thể mở ra khả năng hai bên nối lại đối thoại nhằm kiểm soát và giảm căng thẳng thương mại.
DIỄM CHÂU (Nguồn: Reuters)