Ngành công nghiệp quốc phòng Trung Quốc đã đạt được những bước tiến đáng kể trong việc cải tiến các dòng máy bay chiến đấu có nguồn gốc từ Liên Xô và Nga. Bằng cách ứng dụng công nghệ nội địa, các biến thể hiện đại như J-16 và J-15B hiện được đánh giá là dẫn đầu thế giới về nhiều chỉ số hiệu suất, vượt qua cả những nguyên mẫu nâng cấp của Nga như Su-35.
Quá trình nội địa hóa và nâng cấp dòng J-11
Vào cuối năm 1991, Trung Quốc trở thành khách hàng quốc tế đầu tiên sở hữu tiêm kích chiếm ưu thế trên không hạng nặng Su-27. Ngay sau đó, nước này đã triển khai dự án sản xuất trong nước từ bộ linh kiện của Nga dưới tên gọi J-11. Khi năng lực tự chủ tăng lên, các thành phần từ Nga dần được thay thế bằng vật liệu composite nội địa và hệ thống điện tử mới, tạo ra biến thể J-11A.
Đến cuối những năm 2000, dòng J-11B ra đời, đánh dấu cột mốc quan trọng khi hầu như không sử dụng linh kiện Nga, ngoại trừ động cơ. Hiện nay, trong khi các dòng J-11A và Su-27 cũ đang được loại biên nhanh chóng để chuyển sang phục vụ công tác huấn luyện tại các cơ sở đào tạo kỹ thuật, thì đội bay J-11B vẫn tiếp tục được nâng cấp lên chuẩn J-11BG với hệ thống điện tử hàng không tiên tiến.
Hình ảnh ghi nhận cho thấy các máy bay này mang theo tên lửa không đối không R-27 do Nga sản xuất, cũng như phiên bản kế nhiệm nội địa là tên lửa PL-12, với các nhân viên kỹ thuật mặt đất đang thực hành nạp vũ khí và bảo dưỡng.
Sự trỗi dậy của tiêm kích thế hệ 4+ J-16
Tiếp nối thành công của J-11B, Trung Quốc đã đưa vào biên chế dòng tiêm kích đa năng J-16 từ năm 2013. Đây là loại tiêm kích hạng nặng được mua sắm với quy mô lớn nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh, với hơn 350 chiếc đang hoạt động trong quân chủng. J-16 cùng với biến thể tiêm kích hạm J-15B thể hiện sự nới rộng khoảng cách công nghệ giữa ngành công nghiệp quốc phòng Trung Quốc và Nga.
Mặc dù Su-27 nguyên bản từng dẫn đầu thế giới về khả năng cơ động và tầm hoạt động, nhưng sự hạn chế trong khả năng nâng cấp của Nga đã tạo cơ hội cho Trung Quốc bứt phá. Các chuyên gia quân sự nhận định rằng hệ thống radar, vật liệu khung thân và thiết bị điện tử trên các máy bay Trung Quốc hiện nay đã được tối ưu hóa vượt xa thiết kế ban đầu của Liên Xô.
Tiến hóa trong công nghệ vũ khí hàng không
Song song với việc phát triển khung thân máy bay, Trung Quốc cũng đạt được những bước tiến dài trong công nghệ tên lửa không đối không. Ban đầu, các máy bay Su-27 và J-11A phụ thuộc vào tên lửa R-27 và sau đó là R-77 dẫn đường bằng radar chủ động của Nga. Tuy nhiên, sự xuất hiện của tên lửa nội địa PL-12 đã thay đổi hoàn toàn cục diện.
PL-12 không chỉ tương thích với các hệ thống điện tử hiện đại mà còn sở hữu năng lực tác chiến ngoài tầm nhìn (BVR) vượt trội so với các dòng tên lửa cùng loại của Nga. Việc tích hợp thành công vũ khí nội địa lên nền tảng máy bay Nga đã khẳng định khả năng làm chủ công nghệ và tư duy sáng tạo của các kỹ sư hàng không Trung Quốc trong việc duy trì ưu thế trên không.
Tuệ Nhân