Trung Quốc lên tiếng về thương vụ ByteDance bán TikTok ở Mỹ

4 giờ trướcBài gốc

Bà Hà Vịnh Tiền - người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc - cho biết điều này hôm 25.12, khi được hỏi về việc chuyển giao hoạt động của TikTok tại Mỹ, theo hãng tin Reuters.

"Chúng tôi hy vọng phía Mỹ sẽ hợp tác với Trung Quốc theo cùng một hướng, nghiêm túc thực hiện các cam kết tương ứng, cung cấp một môi trường kinh doanh công bằng, cởi mở, minh bạch và không phân biệt đối xử để các doanh nghiệp Trung Quốc có thể hoạt động liên tục và ổn định tại Mỹ", bà Hà Vịnh Tiền nói trong một cuộc họp báo.

Hôm 18.12, ByteDance (tập đoàn Trung Quốc chủ sở hữu TikTok) đã ký các thỏa thuận ràng buộc để chuyển giao quyền kiểm soát hoạt động của ứng dụng video ngắn này tại Mỹ cho một nhóm các nhà đầu tư trong bước tiến lớn hướng tới việc tránh lệnh cấm của Mỹ và chấm dứt nhiều năm bất ổn.

Theo đạo luật về an ninh quốc gia được Tòa án Tối cao Mỹ giữ nguyên hiệu lực vào tháng 1, ByteDance buộc phải thoái vốn khỏi hoạt động của TikTok tại Mỹ, nếu không ứng dụng này sẽ đối mặt với nguy cơ bị cấm ở nước này.

Tháng 9, Tổng thống Donald Trump đã ký một lệnh hành pháp phê duyệt thỏa thuận đề xuất nhằm duy trì hoạt động của TikTok tại Mỹ, bằng cách đáp ứng các yêu cầu của đạo luật ban đầu do cựu Tổng thống Joe Biden ký.

Theo lệnh hành pháp này, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ bị ngăn không được thực thi đạo luật an ninh quốc gia trong thời hạn 120 ngày nhằm “cho phép việc thoái vốn theo kế hoạch được hoàn tất”, qua đó cho phép thương vụ chốt lại trước ngày 23.1.2026.

Trump đã ghi nhận TikTok là yếu tố quan trọng giúp ông tái đắc cử Tổng thống Mỹ năm ngoái và hiện ông có 15,8 triệu người theo dõi trên tài khoản cá nhân. Nhà Trắng cũng đã mở một tài khoản TikTok chính thức vào tháng 8.

Ông Shou Zi Chew (Châu Thụ Tư), Giám đốc điều hành TikTok, hôm 18.12 cho biết các hoạt động của công ty tại Mỹ sẽ được đặt trong một liên doanh mới có tên TikTok USDS Joint Venture LLC.

Trong khuôn khổ liên doanh, Shou Zi Chew nói TikTok đã ký các thỏa thuận với ba nhà đầu tư quản lý gồm Oracle, Silver Lake và MGX (UAE), với ngày hoàn tất của thương vụ là 22.1.2026.

Oracle là tập đoàn công nghệ lớn của Mỹ, chuyên về phần mềm doanh nghiệp, cơ sở dữ liệu và điện toán đám mây.

Silver Lake là quỹ đầu tư tư nhân hàng đầu Mỹ, chuyên rót vốn vào các hãng công nghệ và truyền thông lớn trên toàn cầu. Silver Lake thường đầu tư dài hạn và tham gia sâu vào chiến lược, quản trị của doanh nghiệp.

MGX là quỹ đầu tư có trụ sở tại Abu Dhabi (thủ đô UAE), tập trung vào trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ cao và hạ tầng số.

Hoạt động của TikTok tại Mỹ sẽ được đặt trong một liên doanh mới - Ảnh: Internet

Shou Zi Chew cho biết liên doanh TikTok mới sẽ “do các nhà đầu tư Mỹ nắm quyền sở hữu chi phối, được quản trị bởi một hội đồng quản trị mới gồm 7 thành viên với đa số là người Mỹ, và chịu sự ràng buộc bởi các điều khoản bảo vệ dữ liệu của người Mỹ cũng như an ninh quốc gia của Mỹ”.

Theo bản ghi nhớ, TikTok USDS Joint Venture LLC sẽ do một liên minh các nhà đầu tư mới nắm giữ 50%, gồm Oracle, Silver Lake và MGX, mỗi bên 15%. Hơn 30% sẽ do các công ty liên kết của một số nhà đầu tư vào ByteDance nắm giữ. 19,9% còn lại sẽ thuộc về ByteDance, mức tối đa được pháp luật Mỹ cho phép.

TikTok USDS Joint Venture LLC sẽ chịu trách nhiệm bảo vệ dữ liệu tại Mỹ, đảm bảo an ninh cho thuật toán cốt lõi có giá trị cao, kiểm duyệt nội dung và phần mềm. Shou Zi Chew nói thêm rằng liên doanh này sẽ là đơn vị duy nhất có quyền và trách nhiệm bảo đảm rằng nội dung, phần mềm và dữ liệu của người dùng Mỹ được an toàn.

Ngoài vai trò nhà đầu tư, Oracle sẽ đảm nhiệm vị trí “đối tác an ninh đáng tin cậy”, phụ trách kiểm toán và xác nhận việc tuân thủ các “Điều khoản An ninh Quốc gia đã thỏa thuận”.

Dữ liệu Mỹ nhạy cảm sẽ được lưu trữ tại các trung tâm dữ liệu điện toán đám mây của Oracle đặt ở Mỹ.

TikTok USDS Joint Venture LLC cũng sẽ chịu trách nhiệm đào tạo lại thuật toán đề xuất nội dung cốt lõi cho ứng dụng video này “trên dữ liệu người dùng tại Mỹ, nhằm bảo đảm luồng nội dung không bị thao túng từ bên ngoài”, theo bản ghi nhớ.

Shou Zi Chew cho biết các đơn vị TikTok toàn cầu đặt tại Mỹ “sẽ quản lý khả năng tương tác sản phẩm toàn cầu và một số hoạt động thương mại, gồm thương mại điện tử, quảng cáo và tiếp thị”.

Trong bản ghi nhớ, TikTok thông báo thỏa thuận này sẽ cho phép "hơn 170 triệu người Mỹ tiếp tục khám phá một thế giới với vô vàn khả năng như một phần của cộng đồng toàn cầu năng động".

Nhà Trắng lách luật?

Cuối tháng 9, nguồn tin của Bloomberg cho biết ByteDance dự kiến sẽ nhận được phí bản quyền từ toàn bộ doanh thu tạo ra nhờ việc cung cấp thuật toán cho thực thể vận hành TikTok tại Mỹ, cũng như phần lợi nhuận tương ứng với tỷ lệ cổ phần còn nắm giữ.

Theo những nguồn tin này, ByteDance có thể sẽ thu về 50% hoặc hơn tổng lợi nhuận từ hoạt động của TikTok tại Mỹ sau khi các chủ sở hữu mới tiếp quản ứng dụng video ngắn này.

Hôm 25.9, Phó tổng thống Mỹ JD Vance cho biết giá bán TikTok ở Mỹ sẽ vào khoảng 14 tỉ USD, thấp hơn nhiều so với mức 35-40 tỉ USD mà giới phân tích dự đoán.

Thỏa thuận chia sẻ lợi nhuận có thể là lý do giải thích sự chênh lệch này. Theo đề xuất hiện tại, TikTok ở Mỹ sẽ trả cho ByteDance một khoản phí bản quyền lớn trên doanh thu thu được nhờ sử dụng thuật toán - công nghệ cốt lõi khiến ứng dụng này gây nghiện. Một trong những nguồn tin cho biết ByteDance có thể nhận 20% doanh thu tăng thêm (doanh thu phát sinh từ việc dùng thuật toán).

Hiện chưa rõ liệu các điều khoản này đã thay đổi hay chưa. Doanh thu quốc tế chiếm 40 tỉ USD trong tổng doanh thu 155 tỉ USD của ByteDance vào năm 2024. Mảng kinh doanh TikTok tại Mỹ đóng góp phần lớn nhất vào doanh thu quốc tế của ByteDance.

Theo luật pháp Trung Quốc, nước này kiểm soát việc xuất khẩu thuật toán. Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc trước đó cho biết đã đạt được thỏa thuận khung cho thương vụ TikTok, gồm cả việc “cấp phép sử dụng thuật toán và các quyền sở hữu trí tuệ khác” cho Mỹ.

“Nhà Trắng đang lách luật để chấp thuận một cấu trúc khiến công nghệ cốt lõi của TikTok vẫn nằm ở Trung Quốc. Những gì được công bố trông giống một thỏa thuận nhượng quyền hơn là sự thoái vốn thực sự”, Jim Secreto - cựu quan chức Bộ Tài chính Mỹ từng tham gia giám sát TikTok dưới thời chính quyền Biden - bình luận.

Sơn Vân

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/trung-quoc-len-tieng-ve-thuong-vu-bytedance-ban-tiktok-o-my-242824.html