Trung Quốc, Nga hoan nghênh Iran - IAEA nối lại hợp tác

6 giờ trướcBài gốc

Bắc Kinh gọi đây là bước đi tích cực nhằm giảm bớt căng thẳng về chương trình hạt nhân của Tehran trong khi Mátxcơva kêu gọi các cường quốc châu Âu dừng động thái tái áp đặt lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc.

Bộ trưởng Ngoại giao Ai Cập Badr Abdelatty (giữa) gặp Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi (trái) và Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi tại Cairo, Ai Cập, ngày 9 -9. Ảnh: Iran International

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết việc IAEA nối lại hoạt động giám sát là "một bước đi tích cực trong việc thúc đẩy giải quyết vấn đề hạt nhân Iran".

“Xin chúc mừng! Đây là thời điểm thích hợp để nhóm E3 (Anh, Pháp và Đức) dừng và hủy bỏ thủ tục “Snapback” (phục hồi) nhằm duy trì xu hướng tích cực”, Đặc phái viên của Nga tại các tổ chức quốc tế ở Vienna- Mikhail Ulyanov đã viết trên mạng xã hội X ngay sau khi Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi công bố nối lại thỏa thuận hợp tác với Iran tại thủ đô Cairo, Ai Cập.

Theo đó, người đứng đầu IAEA cho biết ông và Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi đã nhất trí “về các cơ chế thực tiễn để nối lại hoạt động thanh sát ở Iran”, mô tả bước đi này để khôi phục các hoạt động xác minh đã bị đình chỉ sau vụ tấn công của Israel và Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran hồi tháng 6.

Bộ trưởng Iran bày tỏ hy vọng IAEA sẽ thực hiện có trách nhiệm các nghĩa vụ của mình theo thỏa thuận hợp tác mới. Cũng theo ông Araghchi, thỏa thuận hợp tác giữa Iran và IAEA có tính đến các yêu cầu của cả hai bên về vấn đề an ninh, đồng thời cảnh báo rằng Tehran sẽ hủy bỏ thỏa thuận nếu việc khôi phục các nghị quyết của Hội đồng Bảo an được thực hiện.

Thỏa thuận hợp tác mới được ký kết chỉ vài tháng sau khi quan hệ Iran - IAEA rơi xuống mức thấp nhất kể từ khi Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA) năm 2015 được ký kết. Các cuộc không kích vào cơ sở hạt nhân của Iran ở Fordow, Natanz và Isfahan hồi tháng 6 bởi Israel và Mỹ, cùng việc IAEA bị Iran cáo buộc “thiếu trung lập”, đã khiến chính quyền Iran tạm ngưng hợp tác, thậm chí ban hành luật hạn chế hoạt động giám sát.

Các cường quốc châu Âu đã kích hoạt cơ chế khôi phục trừng phạt theo Nghị quyết 2231 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vào cuối tháng 8, một quá trình sẽ khôi phục các lệnh trừng phạt quốc tế trừ khi Hội đồng thông qua một nghị quyết mới trước cuối tháng 9 để gia hạn lệnh trừng phạt. Cơ chế này được kích hoạt sau khi E3 cáo buộc Tehran không tuân thủ các nghĩa vụ hạt nhân.

Việc Iran chủ động bắt tay trở lại với IAEA được xem như một động thái điều chỉnh chiến lược, nhằm giảm thiểu lý do để các cường quốc siết chặt vòng vây ngoại giao. IAEA nối lại hoạt động thanh sát được coi là một bước quan trọng trong việc đánh giá kho dự trữ uranium làm giàu của Iran và mức độ tuân thủ Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí Hạt nhân. Các nhà ngoại giao phương Tây tuyên bố bất kỳ động thái tạm dừng nào cũng sẽ phụ thuộc vào thiện chí thực hiện đầy đủ thỏa thuận của Iran.

Theo Iran International

Kim Phượng

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/trung-quoc-nga-hoan-nghenh-iran-iaea-noi-lai-hop-tac-715646.html