Văn phòng SPS Việt Nam mới đây đã có Văn bản số 16/SPS-BNNVN ngày 23/1/2025 đề nghị các Bộ, ngành, địa phương, hiệp hội ngành hàng liên quan góp ý với Thông báo G/SPS/N/CHN/1324 ngày 10/1/2025 của Ban thư ký, Ủy ban SPS-WTO về việc Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) dự thảo sửa đổi Quy định của Trung Quốc về việc đăng ký cơ sở sản xuất thực phẩm nhập khẩu ở nước ngoài (Quy định 248).
Một trong những điểm đáng chú ý nhất trong dự thảo sửa đổi Quy định của Trung Quốc về việc đăng ký cơ sở sản xuất thực phẩm nhập khẩu ở nước ngoài là công nhận hệ thống tương đương. (Ảnh: Hàng hóa nông sản thực phẩm của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc)
Một số điểm cần lưu ý của dự thảo Quy định sửa đổi
Văn bản của Văn phòng SPS Việt Nam nêu một số điểm chính cần lưu ý của dự thảo sửa đổi Quy định của Trung Quốc về việc đăng ký cơ sở sản xuất thực phẩm nhập khẩu ở nước ngoài, bao gồm:
Xóa: “Điều 5.1 Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của quốc gia (khu vực) đặt trụ sở đã được Tổng cục Hải quan đánh giá, xét duyệt tương đương” về Điều kiện đăng ký;
Thêm: Điều 6-8 về công nhận hệ thống tương đương;
Gộp: Điều 6, 8, 9 (Quy định số 248) vào Điều 9 và 10 (Dự thảo) về đơn đăng ký doanh nghiệp;
Xóa: Điều 7 (Quy định số 248) “danh sách các sản phẩm sẽ được các cơ quan có thẩm quyền của quốc gia/khu vực giới thiệu đến GACC để đăng ký” thay bằng Điều 11 (Dự thảo) “Tổng cục Hải quan ban hành Danh mục thực phẩm yêu cầu Thư đăng ký khuyến nghị chính thức”
Xóa: “Thay đổi người đại diện theo pháp luật hoặc thay đổi số đăng ký do quốc gia (khu vực) cấp”, làm rõ tại Điều 19 (Dự thảo) về thay đổi thông tin;
Xóa: “gia hạn đăng ký trong thời hạn từ 3 đến 6 tháng trước khi hết thời hạn đăng ký”, làm rõ tại Điều 21 (Dự thảo) về việc gia hạn đăng ký;
Thêm: Điều 28 (Dự thảo) về miễn trừ đăng ký;
Bãi bỏ Quy định số 248.
Công nhận hệ thống tương đương
Một trong những điểm đáng chú ý nhất trong dự thảo sửa đổi Quy định của Trung Quốc về việc đăng ký cơ sở sản xuất thực phẩm nhập khẩu ở nước ngoài là công nhận hệ thống tương đương.
Cụ thể, Điều 6 của dự thảo nêu: Nếu hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của quốc gia (khu vực) nơi nhà sản xuất thực phẩm xuất khẩu ở nước ngoài đặt trụ sở đáp ứng một trong các điều kiện, thì cơ quan có thẩm quyền nơi thực phẩm xuất khẩu có thể đề nghị công nhận hệ thống từ GACC.
Điều kiện bao gồm: (i) Đồng ý kiểm tra và vượt qua kiểm tra hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của quốc gia (khu vực) được GACC thực hiện; (ii) Ký kết thỏa thuận hợp tác về an toàn thực phẩm xuất nhập khẩu với GACC; (ii) Đã ký kết thỏa thuận công nhận lẫn nhau về "Doanh nghiệp được chứng nhận" với GACC; (iv) Ký kết các thỏa thuận hợp tác khác và tuyên bố chung với các bộ phận khác của Chính phủ Trung Quốc, bao gồm hợp tác an toàn thực phẩm.
Điều 7 của dự thảo chỉ rõ, nếu hệ thống quản lý an toàn thực phẩm củaquốc gia (khu vực) được GACC công nhận, các cơ quan có thẩm quyền của nơi đó có thể gửi danh sách các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm được khuyến nghị đã đăng ký tại Trung Quốc cho GACC. GACC sẽ tiến hành phê duyệt danh sách nhà sản xuất, nhà sản xuất sẽ được đăng ký và cấp số đăng ký tại Trung Quốc.
Tuy nhiên, phía Trung Quốc cũng nêu một số điều kiện đi kèm trong Điều 8. Trong trường hợp cần thiết, GACC có thể lựa chọn toàn bộ hoặc một phần các công ty trong danh sách các công ty sản xuất thực phẩm đã đăng ký tại Trung Quốc do các cơ quan có thẩm quyền của các quốc gia (khu vực) nước ngoài được công nhận đề xuất để kiểm tra ngẫu nhiên và xác minh thông qua kiểm tra video, tại chỗ.
"GACC có thể từ chối đăng ký doanh nghiệp có liên quan và chấm dứt việc công nhận hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của các quốc gia (khu vực) nước ngoài có liên quan dựa trên kết quả đánh giá rủi ro", dự thảo nêu.
Ngoài ra, tại Điều 28 của dự thảo cho biết, thực phẩm được vận chuyển qua đường bưu điện, chuyển phát nhanh, bán lẻ thương mại điện tử xuyên biên giới, được hành khách mang theo, hàng mẫu, quà tặng, hàng tặng, triển lãm, viện trợ, thực phẩm miễn thuế và thực phẩm được sản xuất ở nước ngoài để sử dụng công cộng hoặc cá nhân bởi các đại sứ quán và lãnh sự quán nước ngoài tại Trung Quốc và các doanh nghiệp của họ được miễn đăng ký.
Bên cạnh các nội dung về đăng ký doanh nghiệp, Trung Quốc cũng sửa đổi, bổ sung các sản phẩm bắt buộc phải có thư giới thiệu đăng ký chính thức từ cơ quan có thẩm quyền của quốc gia (khu vực) xuất khẩu như vỏ xúc xích. Ngược lại, đưa một số sản phẩm khỏi diện này như hạt cà phê rang, hay một số loại rau xanh.
Văn phòng SPS Việt Nam đề nghị các Bộ, ngành, địa phương, hiệp hội ngành hàng thông tin các góp ý trước ngày 01/3/2025 để tổng hợp gửi GACC.
Tháng 4/2021, Tổng cục Hải quan Trung Quốc ban hành Quy định 248 "quy định về đăng ký và quản lý doanh nghiệp sản xuất thực phẩm nhập khẩu ở nước ngoài của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa". Quy định có hiệu lực từ 1/1/2022. Qua hơn 3 năm thực hiện, Việt Nam đã có hơn 3.500 mã nông sản thực phẩm và khoảng 3.000 doanh nghiệp đã được GACC phê duyệt.
Theo số liệu cập nhật ngày 17/01/2025 của Tổng cục Hải quan Việt Nam, trị giá xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc trong năm 2024 đạt 60,89 tỷ USD, tăng nhẹ 0,3% so với năm trước. Các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực sang Trung Quốc trong năm 2024 gồm: điện thoại các loại và linh kiện đạt 15,44 tỷ USD; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 12,64 tỷ USD; hàng rau quả đạt 4,63 tỷ USD, tăng 27,3% (tương ứng tăng 993 triệu USD) so với năm trước...
Thanh Hà