Sau trận lũ kinh hoàng do ảnh hưởng của cơn bão số 3 (bão Wipha) quét qua địa bàn xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An, nhiều trường học bị thiệt hại nặng nề, bùn đất bao phủ, đồ đạc, trang thiết bị dạy học bị hư hỏng khiến việc chuẩn bị cho năm học mới tại đây càng thêm vất vả hơn.
Qua chia sẻ với phóng viên trong ngày 30 và 31/7, lãnh đạo một số địa phương và trường học bị ảnh hưởng do bão Wipha cho biết, có thể những ngày đầu năm học mới 2025 - 2026 kế hoạch dạy học không theo đúng như dự kiến.
Nếu điểm trường khắc phục không kịp, học sinh sẽ tạm thời học tại nhà cộng đồng
Ông Lương Văn Bảy - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Mỹ Lý cho biết: "Tại xã Mỹ Lý có 2 điểm trường chính, 1 điểm trường lẻ. Để khắc phục và chuẩn bị cho năm học mới, chính quyền địa phương đã huy động các lực lượng, làm việc với tinh thần khẩn trương nhất.
Tuy nhiên với khối lượng bùn, đất còn đọng lại khá nhiều nên công tác khắc phục gặp rất nhiều khó khăn. Cùng với đó, cơ sở vật chất phục vụ cho công tác giảng dạy, bán trú gần như hư hỏng toàn bộ. Có thể, những ngày đầu năm học mới 2025 - 2026 học sinh sẽ chưa thể học tại các điểm trường cũ".
Sau trận lũ, cánh cổng Trường Mầm non Mỹ Lý 2 (cơ sở bản Yên Hòa) đã được mở nhưng không phải để đón học sinh mà để cho phụ huynh và giáo viên cùng dọn dẹp, khắc phục hậu quả. Ảnh: NTCC
Qua đó, lãnh đạo Ủy ban nhân dân xã Mỹ Lý cho hay, chính quyền địa phương cũng đã có một số phương án để dự phòng. Trong đó có việc sẽ cho học sinh học xen ghép tại các điểm bản và bố trí học tạm tại các nhà văn hóa cộng đồng.
Đồng thời, ông Bảy cũng nhấn mạnh rằng, hậu quả của trận lũ do ảnh hưởng của cơn bão số 3 gây ra là rất lớn và để lại nhiều thiệt hại. Vì thế, để ổn định công tác dạy và học cho học sinh trên địa bàn rất cần sự chung tay của cộng đồng.
"Trước mắt, để có thể chuẩn bị được trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho học sinh, chính quyền xã cũng đã vận động, kêu gọi sự chung tay của các nhà hảo tâm, mạnh thường quân và các doanh nghiệp và họ cũng sẵn sàng giúp đỡ cho địa phương.
Chúng tôi cũng mong rằng, trong thời gian tới có thể nhận được sự giúp đỡ của các Sở, ban ngành khác và bà con nhân dân trong và ngoài tỉnh sớm khắc phục tình hình khó khăn, để các học sinh học tập ổn định như trước đây", Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Mỹ Lý cho hay.
Cùng chia sẻ về những khó khăn tại các trường học trên địa bàn, ông Lương Văn Biên - Chủ tịch Ủy ban Mặt trận tổ quốc xã Mường Xén cho biết, qua trận lũ vừa qua, địa phương may mắn nhận được sự hỗ trợ, chung tay của nhiều tổ chức, các đoàn thiện nguyện.
Về công tác khắc phục hậu quả sau ảnh hưởng của cơn bão số 3 gây ra, đối với các trường học trên địa bàn, ông Biên cho biết, địa phương đã nhận được sự hỗ trợ tích cực của lực lượng công an, quân đội, biên phòng từ các địa phương không chịu ảnh hưởng lên trợ giúp.
"Về cơ bản, đến thời điểm hiện tại thì tại một số điểm trường bùn, đất đã được đưa ra ngoài khu vực phòng học. Tuy nhiên, đồ dùng học tập và các trang thiết bị phục vụ công tác dạy học đều đã bị cuốn trôi hoặc ngập lụt gây hử hỏng hết. Ngoài việc nỗ lực của địa phương trong công tác khắc phục hậu quả sau trận lũ thì rất cần sự hỗ trợ, chung tay của cộng đồng để hỗ trợ học sinh trong việc mua sắm đồ dùng học tập, trang thiết bị dạy học cho học sinh", ông Biên nhấn mạnh.
Khó khăn chồng chất
Nêu lên những khó khăn, thiếu thốn trong sau khi cơn lũ kinh hoàng quét qua, cô Vy Thị Thoan - Hiệu trưởng Trường Mầm non Mỹ Lý 2 (xã Mỹ Lý) cho biết, chính quyền địa phương cũng đã sớm triển khai lực lượng để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất tại các khu vực trường học. Tuy nhiên, một số điểm trường, đường đi lại còn khó khăn, máy móc chuyên dụng chưa thể tiếp cận được.
"Theo lịch các năm trước thì ngày 5/8 nhà trường sẽ huy động học sinh, giáo viên để lao động, dọn dẹp chuẩn bị cho năm học mới. Năm học này với tình hình diễn ra đột xuất như vậy, chúng tôi cũng đang tập trung vào công tác dọn dẹp, trong đó có việc huy động giáo viên, bà con dân bản đến trường hỗ trợ những gì mà mọi người có thể làm được, giúp đỡ được.
Với quyết tâm đó, có thể đến ngày khai giảng sẽ có 2 điểm bản chúng tôi khắc phục kịp, còn 1 điểm bản nữa có thể là không kịp vì đường đi lại vẫn đang rất khó khăn. Chưa kể, khối lượng bùn đất ở điểm trường đó còn rất lớn, nếu không có máy móc hỗ trợ sớm thì khó có thể kịp đưa vào hoạt động trong năm học mới.
Trong trường hợp các lớp học chưa khắc phục và dọn dẹp xong, chúng tôi cũng có phương án là cho học sinh học tạm thời tại nhà văn hóa của bản. Hoặc huy động sự góp sức của bà con chung tay dựng lều cho các cô dạy tạm thời", cô Thoan bày tỏ.
Lực lượng công an, bộ đội, biên phòng cùng người dân tập trung dọn bùn đất ra khỏi khu vực lớp học tại các điểm trường của Trường Mầm non Tà Cạ. Ảnh: NTCC
Trong khi đó, cô Lô Thị Thương - Hiệu trưởng Trường Mầm non Tà Cạ (xã Mường Xén) cho hay, Trường Mầm non Tà Cạ có tất cả 9 điểm trường nằm rải rác ở các bản. Tính đến thời điểm hiện tại, các điểm trường đang bị thiệt hại nặng, bùn ngập sâu. Có thể những ngày đầu của năm học mới 2025 - 2026, học sinh tại các điểm trường chưa thể học tập tại trường được.
"Thông thường, nếu các điểm trường tại các bản bị thiệt hại, không thể bố trí học sinh học tại ở đó, chúng tôi sẽ có phương án để các em học tạm thời tại nhà văn hóa của bản để đảm bảo kế hoạch năm học mới.
Tuy nhiên, vừa rồi khi trận lũ quét qua, cả điểm trường và nhà văn hóa đều chịu thiệt hại.
Chúng tôi cũng có tính đến phương án mượn nhà dân không bị ảnh hưởng để cho các con học nhưng nhà người dân ở đây chủ yếu là nhà sàn, mà diện tích lại quá nhỏ không thể bố trí được lớp học. Hiện đây cũng là trăn trở lớn nhất của chúng tôi khi chưa biết tìm ra giải pháp nào cho hợp lý để các con có thể học tập trong năm học mới", cô Thương bày tỏ.
Người dân bới tìm đồ dùng học tập trong đống bùn đất để tìm những gì sót lại có thể sử dụng. Ảnh: NTCC
Theo đánh giá của Hiệu trưởng Trường Mầm non Tà Cạ, ngoài việc bố trí địa điểm học tập cho học sinh gặp rất nhiều khó khăn khi năm học mới đang cận kề, điều kiện về trang thiết bị dạy học cũng đang là vấn đề hết sức nan giải.
"Để đảm bảo về mặt thể chất và kiến thức của học sinh theo yêu cầu của kế hoạch học tập, ngoài đồ dùng học tập, trang thiết bị dạy học phải đầy đủ, điều kiện phục vụ ăn bán trú của học sinh cũng phải đáp ứng.
Thế nhưng trận lũ đi qua, mọi đồ dùng phục vụ cho việc dạy và học đều bị lũ cuốn trôi hoặc gây hư hỏng. Toàn bộ quạt, ti vi, giá đồ, bàn ghế cũng bị cuốn trôi hết.
Đối với công tác phục vụ ăn bán trú, cần có các trang thiết bị đảm bảo an toàn thực phẩm. Đặc thù với các điểm trường ở miền núi, việc đi lại để mua thức ăn hàng ngày là rất khó vì thế cần có tủ lạnh, tủ cấp đông đạt chuẩn để lưu bảo quản thực phẩm. Tuy nhiên, toàn bộ đồ dùng như: Tủ lạnh, bếp ga, ấm điện, nồi cơm điện...cũng bị cuốn trôi hoặc hư hỏng không thể tái sử dụng.
Đáng nói là những vật dụng này có trị giá rất cao, đợt lũ vừa qua xảy ra trên diện rộng, nhiều trường học bị ảnh hưởng nên việc hỗ trợ của chính quyền địa phương để mua sắm đầy đủ trang thiết bị như vậy cũng không xuể. Đó là chưa kể điều kiện cơ sở vật chất của các phòng học cũng bị ảnh hưởng nặng nề sau trận lũ. Có một số phòng học có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào, có nguy cơ gây tai nạn.
Giờ chúng tôi nhìn đâu cũng thấy khó khăn chồng chất khó khăn, chỉ nói thôi đến tôi còn muốn khóc", Hiệu trưởng Trường Mầm non Tà Cạ trăn trở.
Trung Dũng