Trường nghề phải tự đổi mới

3 giờ trướcBài gốc

Bảng xếp hạng hay thành tích ở các kỳ thi tay nghề ASEAN và thế giới đôi khi gây ngộ nhận, vì chỉ phản ánh năng lực của một vài thí sinh xuất sắc, chưa nói lên chất lượng chung của hàng triệu lao động nghề tại nước ta.

Thực tế, suất đầu tư cho người học nghề hiện còn rất thấp, mối quan hệ giữa trường nghề với doanh nghiệp (DN) vẫn hạn chế, trên 75% lao động chưa qua đào tạo để có chứng chỉ kỹ năng trong khi nhu cầu cập nhật kỹ năng số, kỹ năng xanh… ngày càng cấp bách. Dù vậy, nếu tận dụng tốt cơ hội hội nhập quốc tế và đổi mới quản trị, đầu tư có trọng điểm, gắn chặt với DN, hệ thống trường nghề nước ta vẫn có thể bứt phá trong 10-20 năm tới.

Nhiều ý kiến cho rằng Quốc hội cần sớm thể chế hóa các chính sách thành Luật Giáo dục nghề nghiệp, tạo nền tảng vững chắc cho hệ thống trường nghề vươn lên. Thực tế, tình trạng quản lý chồng chéo giữa các bộ, ngành, địa phương đã làm phân tán nguồn lực đầu tư vào trường nghề, dẫn đến hiệu quả đào tạo chưa cao. Sự trùng lặp ngành nghề đào tạo giữa các trường ở cùng địa bàn không chỉ dẫn đến việc cạnh tranh tuyển sinh không cần thiết mà còn làm phân tán nguồn lực giáo dục, gây khó khăn cho DN khi tiếp nhận thực tập sinh.

Việc sáp nhập, tinh gọn các trường ĐH-CĐ theo Nghị quyết 71/2025 của Bộ Chính trị sẽ tác động mạnh đến hệ thống trường nghề. Trường nghề nhỏ, yếu kém có thể sáp nhập với trường CĐ để thu gọn đầu mối và nâng cao chất lượng đào tạo. Đây cũng là dịp sàng lọc đội ngũ, giữ chân người có năng lực, chuyển việc người không đáp ứng. Như vậy, thay vì dàn trải nhiều trường yếu, chúng ta sẽ còn ít trường hơn nhưng mạnh hơn, gắn với nhu cầu nhân lực thực tế hơn.

Quy hoạch trường nghề không nên tách rời mạng lưới trường ĐH-CĐ, vì nếu làm rời rạc sẽ tạo sự cạnh tranh bất bình đẳng. Việc sáp nhập không phải là cộng cơ học mà cần có khung chiến lược phát triển cùng mô hình quản trị và đầu tư phù hợp. Đây là cú hích buộc trường nghề phải tự đổi mới, nơi nào bắt kịp thì phát triển và ngược lại.

Nếu chỉ sáp nhập trường nghề, gom đầu mối lại thì chưa thể thay đổi cục diện của giáo dục nghề nghiệp. So với trường ĐH-CĐ, trường nghề có thế mạnh riêng, nếu khai thác tốt sẽ tạo nên giá trị khác biệt. Điểm mạnh ấy là việc đào tạo kỹ năng gắn liền với nhu cầu thực tế, giúp học viên sớm có việc làm và DN sớm có nhân lực phù hợp. Vì vậy, trường nghề muốn nâng chất thì không chỉ tinh gọn cơ học mà còn phải chủ động đổi mới mô hình quản trị, nâng cao hiệu quả đào tạo, xác định rõ thị phần của mình.

Giáo dục nghề nghiệp cũng cần đa dạng hóa chương trình, đa dạng hóa khóa học, chứng chỉ… để đáp ứng nhu cầu học tập linh hoạt, học tập suốt đời của người dân. Khi trường nghề hợp tác chặt chẽ với DN, đào tạo gắn với việc làm, giáo dục nghề nghiệp sẽ khẳng định được vai trò đặc thù của mình và đóng góp quan trọng trong cơ cấu nhân lực quốc gia.

TS HOÀNG NGỌC VINH - nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục nghề nghiệp, Bộ GD-ĐT

(Dẫn theo NLĐO)

Nguồn Gia Lai : https://baogialai.com.vn/truong-nghe-phai-tu-doi-moi-post571679.html