Trưởng, Phó trưởng Công an cấp xã được bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn của điều tra viên

8 giờ trướcBài gốc

Sáng 27/6, với 445/449 đại biểu Quốc hội biểu quyết tán hành, Quốc hội đã thông qua dự án Bộ luật Tố tụng hình sự (sửa đổi), có hiệu lực từ 1/7/2025. Một trong những nội dung đáng chú ý là quy định Trưởng Công an cấp xã hoặc Phó trưởng Công an cấp xã được trực tiếp tổ chức và chỉ đạo việc thụ lý, giải quyết nguồn tin về tội phạm, việc khởi tố, điều tra của Cơ quan điều tra; quyết định phân công hoặc thay đổi điều tra viên, cán bộ điều tra; kiểm tra các hoạt động thụ lý, giải quyết nguồn tin về tội phạm, khởi tố, điều tra vụ án hình sự của điều tra viên, cán bộ điều tra; quyết định thay đổi hoặc hủy bỏ các quyết định không có căn cứ và trái pháp luật của điều tra viên.

Báo cáo giải trình, tiếp thu trước khi các đại biểu bấm nút thông qua, Viện trưởng Viện KSND tối cao Nguyễn Huy Tiến cho biết, việc sửa luật nhằm kịp thời thể chế hóa các chủ trương của Đảng, đáp ứng yêu cầu sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan tiến hành tố tụng và khắc phục bất cập, xử lý một số vấn đề cấp bách, phát sinh trong thực tiễn tiến hành tố tụng hình sự thời gian qua (như thủ tục điều tra, truy tố trong trường hợp bị can bỏ trốn hoặc vắng mặt; quy định liên quan đến việc thi hành án tử hình, giám định tư pháp).

Viện trưởng Viện KSND tối cao Nguyễn Huy Tiến trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình Bộ luật Tố tụng Hình sự.

Về nội dung Trưởng Công an cấp xã hoặc Phó trưởng Công an cấp xã được trực tiếp tổ chức và chỉ đạo việc thụ lý, giải quyết nguồn tin về tội phạm, việc khởi tố, điều tra của Cơ quan điều tra…Viện trưởng Viện KSND tối cao cho biết, Bộ trưởng Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Viện trưởng Viện KSND tối cao quy định chi tiết khoản này”- luật quy định rõ.

Viện trưởng Viện KSND cho biết, quá trình thảo luận nhiều ý kiến nhận định việc bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn của điều tra viên là Trưởng Công an hoặc Phó trưởng Công an cấp xã trong dự thảo luật là phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức cơ quan điều tra hai cấp.

Ngoài ra, một số ý kiến đề nghị rà soát lại thẩm quyền của điều tra viên là Trưởng Công an, Phó trưởng Công an cấp xã để quy định cho phù hợp với năng lực của Công an cấp xã, bảo đảm hiệu quả trong công tác đấu tranh, phòng, chống tội phạm.

Các đại biểu dự phiên họp.

Một số ý kiến cho rằng việc bổ sung thẩm quyền khởi tố, điều tra cho Trưởng Công an hoặc Phó trưởng Công an cấp xã có thể khiến Công an xã trở thành một cấp điều tra mới, mâu thuẫn với quy định hiện hành, phát sinh thêm cơ quan điều tra Công an cấp xã. Ý kiến này lo ngại quy định như dự thảo sẽ đặt ra nhiều bất cập, như: con dấu sử dụng, tư cách ký văn bản, thẩm quyền phân công và thay đổi điều tra viên…

Về nội dung này, Viện KSND Tối cao khẳng định, Công an xã không phải là một cấp điều tra. Việc bổ sung quy định này là theo đề nghị của Bộ Công an, để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn khi không tổ chức cơ quan điều tra Công an cấp huyện.

Cũng theo Viện KSND Tối cao, có ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị cần có cơ chế kiểm soát quyền lực, quy định cụ thể trách nhiệm kiểm tra, giám sát của thủ trưởng cơ quan điều tra, VKS có thẩm quyền; trách nhiệm liên đới của thủ trưởng cơ quan điều tra để phòng ngừa sai phạm của điều tra viên được giao nhiệm vụ là Trưởng Công an và Phó trưởng Công an cấp xã.

Về nội dung này, Viện KSND Tối cao cho rằng do Thủ trưởng cơ quan điều tra Công an cấp tỉnh ủy quyền cho điều tra viên là Trưởng Công an cấp xã hoặc Phó trưởng Công an cấp xã thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn của thủ trưởng cơ quan điều tra, nên thủ trưởng cơ quan điều tra cấp tỉnh sẽ phải chịu trách nhiệm về các hành vi, quyết định do điều tra viên đó thực hiện trong phạm vi ủy quyền.

Việc ký các lệnh, quyết định tố tụng do điều tra viên ký “Thừa ủy quyền” Thủ trưởng cơ quan điều tra cấp tỉnh, sau khi ký sẽ gửi các lệnh, quyết định tố tụng đến thủ trưởng cơ quan điều tra cấp tỉnh để báo cáo.

Tiếp thu ý kiến đại biểu, Viện KSND tối cao cho hay, trong quá trình triển khai, tổ chức thực hiện, cơ quan này sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an cân nhắc, thận trọng trong việc lựa chọn phân công điều tra viên là Trưởng Công an xã, Phó trưởng Công an xã để bảo đảm đúng điều kiện, tiêu chuẩn về năng lực, trình độ chuyên môn, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm, phòng, chống oan sai, bỏ lọt tội phạm.

Luật bổ sung quy định giao Bộ trưởng Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Viện trưởng Viện KSND tối cao để hướng dẫn cụ thể việc phân công, bố trí điều tra viên là Trưởng Công an xã, Phó trưởng Công an xã, bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Phải đảm bảo quốc phòng, an ninh khi xây nhà máy điện hạt nhân

Sáng 27/6, Quốc hội thông qua Luật Năng lượng nguyên tử với 73 điều, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Một trong những điểm mới của luật này là thúc đẩy xã hội hóa trong lĩnh vực phát triển năng lượng nguyên tử. Theo đó, tổ chức, cá nhân tham gia thành lập, đầu tư cho tổ chức khoa học và công nghệ, cơ sở đào tạo trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử được hưởng chính sách ưu đãi theo quy định của pháp luật. Hình thức thu hút nguồn lực xã hội cho lĩnh vực năng lượng nguyên tử bao gồm đầu tư thành lập tổ chức khoa học và công nghệ, cơ sở đào tạo trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội tiếp thu, giải trình dự án luật.

Nhà nước bảo đảm ngân sách nhà nước cho nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử; xây dựng và vận hành mạng lưới quan trắc và cảnh báo phóng xạ môi trường quốc gia. Nhà nước cũng có cơ chế ưu đãi về đào tạo, bồi dưỡng, thu hút, sử dụng, trọng dụng nguồn nhân lực; đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật, trang thiết bị và phòng thí nghiệm cho cơ sở nghiên cứu, đào tạo trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.

Luật quy định việc phát triển năng lượng nguyên tử phải ưu tiên chuyển giao và áp dụng công nghệ tiên tiến, công nghệ cao, công nghệ thân thiện môi trường. Luật cũng đặt ra yêu cầu tăng cường năng lực chế tạo và nội địa hóa trang thiết bị trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử; từng bước nâng cao tỉ lệ nội địa hóa trong xây dựng và chế tạo thiết bị, tiến tới làm chủ công nghệ điện hạt nhân.

Phát biểu giải trình trước khi đại biểu thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho biết, qua thảo luận, một số đại biểu đề nghị xác định thứ tự ưu tiên theo lĩnh vực ứng dụng năng lượng hạt nhân như y tế (chẩn đoán hình ảnh, xạ trị ung thư, kiểm tra chất lượng thuốc phóng xạ), công nghiệp (chiếu xạ khử trùng, kiểm tra mối hàn bằng phóng xạ, đo mật độ, độ dày), nghiên cứu, đào tạo, phát triển các trung tâm nghiên cứu đồng vị, phòng thí nghiệm và hỗ trợ phát triển công nghệ lõi, điện hạt nhân.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng thứ tự ưu tiên theo lĩnh vực ứng dụng sẽ được quy định cụ thể tại văn bản hướng dẫn thi hành Luật nhằm khuyến khích đầu tư phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử một cách có trọng tâm, trọng điểm bao gồm ưu đãi về bố trí đất, ưu đãi về thuế, hỗ trợ tài chính.

Về danh mục các lĩnh vực ưu tiên đầu tư, thứ tự ưu tiên đầu tư và lộ trình thực hiện sẽ được Chính phủ công bố, cập nhật theo từng giai đoạn trong quá trình xây dựng và triển khai Chiến lược phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử, cũng như Quy hoạch phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử. Việc này nhằm bảo đảm định hướng đầu tư rõ ràng, phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, khả năng tiếp cận công nghệ và tiềm năng ứng dụng của từng lĩnh vực trong mỗi thời kỳ.

Các đại biểu tại phiên họp.

Khu vực xây nhà máy điện hạt nhân phải đảm bảo quốc phòng, an ninh. Việc đặt nhà máy điện hạt nhân phải tính đến đặc điểm về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn của địa điểm, bao gồm nguy cơ xâm nhập trái phép, phá hoại, tấn công khủng bố và các yếu tố ảnh hưởng đến việc bảo đảm an ninh, an toàn trong quá trình xây dựng, vận hành thử, vận hành và chấm dứt hoạt động nhà máy điện hạt nhân. Thủ tướng xem xét, phê duyệt địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân. Việc phê duyệt địa điểm được thực hiện trước hoặc đồng thời với việc quyết định đầu tư xây dựng nhà máy điện hạt nhân.

Về thiết kế, nhà máy điện hạt nhân phải tuân thủ nguyên tắc bảo vệ theo chiều sâu, nguyên tắc bảo đảm an toàn bức xạ, an toàn hạt nhân và an ninh hạt nhân; sử dụng các công nghệ tiên tiến, được kiểm chứng; bảo đảm vận hành ổn định, tin cậy trong toàn bộ vòng đời của nhà máy. Cơ quan an toàn bức xạ và hạt nhân quốc gia thẩm định các nội dung của thiết kế có liên quan đến an toàn bức xạ, an toàn hạt nhân và an ninh hạt nhân.

Phương Thủy

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/thoi-su/truong-pho-truong-cong-an-cap-xa-duoc-bo-sung-nhiem-vu-quyen-han-cua-dieu-tra-vien-i772962/