Trường THPT chuyên Biên Hòa (Ninh Bình): Hơn 60 năm xây dựng, phát triển và khẳng định vị thế trung tâm giáo dục mũi nhọn

Trường THPT chuyên Biên Hòa (Ninh Bình): Hơn 60 năm xây dựng, phát triển và khẳng định vị thế trung tâm giáo dục mũi nhọn
4 giờ trướcBài gốc
Đồng chí Trương Quốc Huy - Bí thư Tỉnh ủy Ninh Bình đến thăm và động viên Trường THPT chuyên Biên Hòa nhân dịp Khai giảng năm học 2025 – 2026.
Với truyền thống đoàn kết, trách nhiệm và sáng tạo, nhà trường đạt được nhiều thành tích nổi bật, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của ngành giáo dục địa phương và cả nước.
Quá trình hình thành và phát triển
Trường THPT chuyên Biên Hòa được thành lập vào tháng 9/1959, tiền thân là Trường Phổ thông cấp III Hà Nam. Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, cùng với sự phát triển của ngành giáo dục và yêu cầu nhiệm vụ trong từng thời kỳ, nhà trường đã nhiều lần đổi tên và điều chỉnh mô hình hoạt động; đến nay mang tên Trường THPT chuyên Biên Hòa. Trường hiện đặt tại phường Phủ Lý, tỉnh Ninh Bình.
Hơn 60 năm xây dựng và phát triển, Trường THPT chuyên Biên Hòa đã hình thành bề dày truyền thống, được tạo dựng từ tâm huyết, trí tuệ và sự cống hiến bền bỉ của nhiều thế hệ cán bộ quản lý, thầy giáo, cô giáo và học sinh. Qua các thời kỳ, nhà trường đã đào tạo nhiều thế hệ học sinh trưởng thành, nhiều người hiện đang giữ những vị trí quan trọng trong các lĩnh vực khoa học, giáo dục, quản lý, kinh tế, quốc phòng – an ninh và các ngành nghề khác, đóng góp tích cực cho sự phát triển của địa phương và đất nước.
Trước tháng 7 năm 2025, Trường THPT chuyên Biên Hòa là trường THPT chuyên duy nhất của tỉnh Hà Nam, có chức năng phát hiện, tuyển chọn và bồi dưỡng học sinh có năng khiếu ở các môn văn hóa. Bên cạnh việc thực hiện đầy đủ chương trình giáo dục phổ thông theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhà trường còn đảm nhiệm nhiệm vụ đào tạo chuyên sâu theo quy chế trường chuyên; tổ chức bồi dưỡng, tập huấn các đội tuyển học sinh giỏi tham dự các kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia và quốc tế.
Sau tháng 7 năm 2025, khi địa giới hành chính được điều chỉnh và trường được chuyển về tỉnh Ninh Bình, Trường THPT chuyên Biên Hòa trở thành một trong ba trường THPT chuyên của tỉnh. Trong giai đoạn phát triển mới, nhà trường tiếp tục giữ vai trò là đơn vị trọng điểm trong công tác giáo dục mũi nhọn, không ngừng nâng cao chất lượng tuyển chọn và bồi dưỡng học sinh giỏi, góp phần quan trọng vào thành tích chung của ngành giáo dục tỉnh Ninh Bình và của cả nước.
Nhà trường chú trọng đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học; hoàn thành công tác kiểm định chất lượng giáo dục và đạt chuẩn quốc gia mức độ 2. Các phòng học, phòng chức năng, phòng thí nghiệm, phòng tin học được tăng cường trang thiết bị; sân bóng đá được nâng cấp, phục vụ hoạt động thể thao cho học sinh.
Trường được công nhận là đơn vị văn hóa; nhiều năm liền duy trì tốt phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”; chú trọng giáo dục truyền thống, xây dựng nếp sống văn hóa học đường và phong cách học sinh Trường THPT chuyên Biên Hòa: đoàn kết, năng động, tự tin, tự trọng.
Từ năm 2017 đến nay, nhà trường có 258 sáng kiến được triển khai, trong đó 89 sáng kiến được công nhận cấp tỉnh, góp phần đổi mới quản lý, giảng dạy và nâng cao chất lượng giáo dục.
Đồng chí Đinh Thị Lụa, Phó Bí thư thường trực tỉnh ủy Hà Nam chúc mừng em Đỗ Trung Kiên, HCV quốc tế Abu Rayhan môn Hóa học vào tháng 6/2025.
Không ngừng đổi mới giáo dục và nâng cao chất lượng toàn diện
Trong những năm qua, Trường THPT chuyên Biên Hòa luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, Sở Giáo dục và Đào tạo. Nhà trường tổ chức quán triệt và triển khai đầy đủ các văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và ngành Giáo dục; chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện phù hợp với điều kiện thực tiễn, bảo đảm hiệu quả và tính bền vững.
Nhà trường triển khai đồng bộ các giải pháp đổi mới giáo dục phổ thông theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh; chú trọng rèn luyện năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn; phát triển năng lực sáng tạo, tự học; tăng cường kỹ năng ngoại ngữ, tin học; đổi mới phương pháp dạy học gắn với đổi mới hình thức, phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục theo tinh thần Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.
Công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh được nhà trường đặc biệt coi trọng. Ngay từ đầu năm học, nhà trường triển khai đầy đủ các văn bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo về thực hiện các cuộc vận động lớn của ngành, như: tiếp tục đẩy mạnh “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”; thực hiện hiệu quả cuộc vận động “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương tự học và sáng tạo”.
Nhờ đó, học sinh nhà trường có ý thức học tập, tu dưỡng, rèn luyện tốt; không có trường hợp vi phạm nghiêm trọng về nề nếp học tập và rèn luyện; chất lượng giáo dục toàn diện được giữ vững và từng bước nâng cao.
Thành tích giáo dục mũi nhọn và kết quả nổi bật
Trong nhiều năm liền, Trường THPT chuyên Biên Hòa liên tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Kết quả thi học sinh giỏi cấp tỉnh hằng năm, nhà trường đều đứng đầu toàn tỉnh. Thành tích thi học sinh giỏi quốc gia được duy trì ổn định, ngày càng phát triển cả về số lượng và chất lượng; nhà trường luôn nằm trong tốp các trường THPT chuyên dẫn đầu cả nước.
Kết quả thi tốt nghiệp THPT luôn trong top đầu của tỉnh. 100% học sinh đỗ tốt nghiệp THPT; 100% học sinh trúng tuyển đại học ngay trong đợt xét tuyển đầu tiên. Chất lượng giáo dục năm học 2024–2025 tiếp tục được khẳng định với 100% học sinh xếp loại học tập Tốt.
Trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh, nhiều đội tuyển của nhà trường đạt kết quả cao. Đặc biệt, năm học 2024–2025, nhà trường có 2 học sinh được tham dự kỳ thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế và được miễn thi tốt nghiệp, trong đó có 1 học sinh được chọn vào đội tuyển dự thi Olympic Hóa học Quốc tế.
Bên cạnh các kỳ thi học thuật, học sinh Trường THPT chuyên Biên Hòa còn tích cực tham gia các cuộc thi tìm hiểu, hoạt động thể dục thể thao và các phong trào khác; phát huy trí tuệ, tinh thần đoàn kết và quyết tâm cao, đạt nhiều thành tích đáng tự hào, được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen và phần thưởng.
Đồng chí Đinh Thị Lụa, Phó Bí thư thường trực tỉnh ủy Hà Nam chụp ảnh kỷ niệm cùng các đại biểu và học sinh.
Kết quả thi học sinh giỏi quốc gia và Olympic
Năm học 2022–2023, nhà trường thành lập đội tuyển học sinh giỏi quốc gia gồm 74 học sinh thuộc 10 đội tuyển. Trong quá trình tập huấn, nhà trường phát huy nội lực thông qua việc giao nhiệm vụ lãnh đội và giảng dạy chuyên đề cho giáo viên, đồng thời mời các giáo sư thỉnh giảng. Kết quả kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia THPT năm học 2022–2023: 46/74 học sinh đạt giải, gồm 6 giải Nhất, 6 giải Nhì, 15 giải Ba và 19 giải Khuyến khích; có 3 học sinh (2 môn Vật lý, 1 môn Tin học) tham dự vòng tuyển chọn học sinh thi Olympic quốc tế.
Năm học 2023–2024, đội tuyển học sinh giỏi quốc gia gồm 91 học sinh thuộc 10 đội tuyển. Kết quả kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia THPT năm học 2023–2024: 60/91 học sinh đạt giải, gồm 2 giải Nhất (1 môn Lịch sử, 1 môn Tin học), 12 giải Nhì, 20 giải Ba và 26 giải Khuyến khích; có 01 học sinh môn Tin học tham dự vòng tuyển chọn học sinh thi Olympic quốc tế.
Năm học 2024–2025, đội tuyển học sinh giỏi quốc gia gồm 100 học sinh thuộc 10 đội tuyển. Kết quả kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia THPT năm học 2024–2025: 63/100 học sinh đạt giải, gồm 9 giải Nhì, 24 giải Ba và 30 giải Khuyến khích; có 02 học sinh (môn Hóa học và Sinh học) tham dự vòng tuyển chọn học sinh thi Olympic quốc tế. Đặc biệt, có 1 học sinh môn Hóa học được chọn vào đội tuyển dự thi Olympic Hóa học Quốc tế Abu Rayhan-Biruni (ARBIChO) và đạt Huy chương Vàng với điểm số tuyệt đối.
Nhà trường xác định phát triển đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên là nhiệm vụ then chốt. Trong nhiều năm qua, Trường THPT chuyên Biên Hòa đã triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ: Thường xuyên rà soát, cử cán bộ, giáo viên đi đào tạo sau đại học; tham gia các lớp tập huấn về dạy học và đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh; dạy học các môn khoa học bằng tiếng Anh; giáo dục STEM; hoạt động trải nghiệm và nghiên cứu khoa học.
Từ năm học 2020–2021 đến năm học 2023–2024, 100% cán bộ, giáo viên, nhân viên được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên. Riêng năm học 2024–2025, 100% cán bộ, viên chức hoàn thành tốt nhiệm vụ, trong đó 25,26% hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Đa số cán bộ, giáo viên có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ vững vàng, tích cực tự học, tự bồi dưỡng, đáp ứng tốt yêu cầu đổi mới giáo dục và công tác phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi các cấp.
Dấu ấn hơn sáu thập kỷ đào tạo nhân tài
Những kết quả đạt được trong suốt quá trình xây dựng và phát triển đã khẳng định Trường THPT chuyên Biên Hòa là một trong những đơn vị tiêu biểu, có uy tín cao trong hệ thống các trường THPT chuyên của cả nước. Thành tích nổi bật và bền vững của nhà trường không chỉ thể hiện ở số lượng và chất lượng giải học sinh giỏi các cấp, mà còn ở tính ổn định, liên tục qua nhiều năm học, nhiều giai đoạn phát triển và trong cả bối cảnh thay đổi địa giới hành chính.
Việc nhiều năm liền đứng đầu toàn tỉnh về kết quả thi học sinh giỏi cấp tỉnh, luôn nằm trong tốp đầu cả nước về học sinh giỏi quốc gia đã khẳng định hiệu quả của mô hình đào tạo chuyên sâu, cũng như năng lực tổ chức, quản lý và bồi dưỡng học sinh năng khiếu của nhà trường. Đặc biệt, kết quả có học sinh được lựa chọn tham dự các kỳ thi Olympic quốc tế và đạt thành tích cao đã thể hiện rõ chiều sâu chuyên môn, khả năng phát hiện, bồi dưỡng nhân tài và hội nhập giáo dục quốc tế của Trường THPT chuyên Biên Hòa.
Thành tích của nhà trường còn được thể hiện ở sự trưởng thành, vững vàng của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên. Đây chính là nền tảng quan trọng bảo đảm cho sự phát triển bền vững của nhà trường trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo. Các kết quả đó không chỉ mang ý nghĩa trước mắt mà còn tạo nền tảng vững chắc để nhà trường tiếp tục phát triển, giữ vững vị thế là trung tâm giáo dục mũi nhọn, góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho tỉnh Ninh Bình và cho đất nước.
Xuân Hùng
Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/truong-thpt-chuyen-bien-hoa-ninh-binh-hon-60-nam-xay-dung-phat-trien-va-khang-dinh-vi-the-trung-tam-giao-duc-mui-nhon-338969.html