VKSND TP.HCM đã trả hồ sơ điều tra bổ sung vụ án buôn lậu, đưa hối lộ, nhận hối lộ và lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ trong vụ án xảy ra tại Chi cục Thú y Vùng IV và các đơn vị liên quan.
Trước đó, vào cuối năm 2024, Cơ quan CQĐT Công an TP.HCM đã hoàn tất kết luận điều tra và đề nghị truy tố bị can Trần Nguyên Bình và vợ là Đỗ Thùy Nhung về tội buôn lậu và đưa hối lộ. 13 bị can khác bị đề nghị truy tố về tội buôn lậu.
Các bị can, gồm: Bạch Đức Lữu (cựu Chi cục trưởng Chi cục thú y Vùng VI), Trần Trung Nhân (cựu Trưởng trạm kiểm dịch động vật), Lý Hoài Vũ (cựu Phó chi cục trưởng Chi cục thú y vùng VI), Nguyễn Minh Thành (cựu Phó trạm trưởng Trạm kiểm dịch động vật Cảng - Bưu Điện), Nguyễn Văn Trung ( cựu kiểm dịch viên) bị đề nghị truy tố về tội nhận hối lộ.
Bị can Phạm Trung Trực (chuyên viên) bị đề nghị truy tố về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Hai cựu Chi cục trưởng và Phó chi cục trưởng Chi cục Thú y Vùng VI: Bạch Đức Lữu (bìa trái) và Lý Hoài Vũ. Ảnh: Chi cục Thú y Vùng VI
Nhập khẩu sản phẩm động vật chưa được phép nhập khẩu
Theo hồ sơ vụ án, tại Việt Nam, nhu cầu sản xuất thức ăn chăn nuôi cho gia súc, gia cầm, thủy sản ở Việt Nam rất lớn. Ngày càng nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nhập khẩu sản phẩm động vật như bột thịt, bột thịt xương, bột huyết…
Hiện Việt Nam vẫn chưa cho phép nhập khẩu sản phẩm động vật từ Châu Âu (trừ Nga và Hungary) do từng có dịch bệnh bò điên hoặc nguy cơ dịch bệnh bò điên… Các lô hàng này nếu nhập khẩu từ Châu Âu về Việt Nam sẽ phải qua cơ quan thú y quản lý, kiểm tra.
Các sản phẩm động vật từ Châu Âu có giá thành thấp hơn so với mặt bằng chung, vì lợi nhuận, nhiều doanh nghiệp đã bất chấp quy định, tẩy xóa, làm giả tài liệu trong hồ sơ nhập khẩu; gian dối nguồn gốc xuất xứ; móc nối đưa hối lộ cho các cán bộ thú y để những người này không lấy mẫu, kiểm tra hồ sơ và làm không đúng một số quy trình nhằm nhập khẩu lô hàng trót lọt.
Theo đó, Trần Nguyên Bình cùng vợ là Đỗ Thùy Dung đã lập 6 doanh nghiệp nhập khẩu thức ăn chăn nuôi, thủy sản; nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi, thủy sản để bán cho doanh nghiệp, đại lý khác.
Để thu được lợi nhuận cao, Bình và Nhung đã thông qua các công ty nêu trên nhập khẩu trái phép bột huyết, bột xương, bột thịt xương có nguồn gốc từ động vật nhai lại thuộc khu vực châu Âu, vùng lãnh thổ có dịch bệnh hoặc nguy cơ dịch bệnh bò điên. Giá thành sản phẩm ở khu vực này thấp hơn những khu vực khác.
Cụ thể, khi lô hàng về Việt Nam, các đối tác sẽ gửi bộ chứng từ liên quan đến lô hàng cho công ty. Nguyễn Thị Kiều Thi sẽ kiểm tra hồ sơ, nếu không thấy giấy chứng nhận kiểm dịch hoặc giấy chứng nhận kiểm dịch của nước xuất khẩu không hợp lệ sẽ báo lại cho Đặng Minh Đức để làm giả giấy tờ này. Khi khai báo hồ sơ, các bị can sẽ khai báo gian dối loại mặt hàng theo giấy chứng nhận làm giả.
Huỳnh Văn Thịnh sẽ làm thủ tục hải quan, đăng ký kiểm dịch cho các lô hàng này về Việt Nam. Các lô hàng này sẽ tạp nhiễm ADN bò và không được nhập khẩu vào Việt Nam nên Nhung chỉ đạo Nguyễn Thị Hiền lấy "mẫu sạch" có sẵn đã qua giám định để làm thủ tục kiểm dịch, thông quan. Thịnh sẽ dùng "mẫu sạch" này và chuẩn bị sẵn biên bản để làm việc với kiểm dịch viên.
Với phương thức thủ đoạn trên, các bị can đã khai báo gian dối loại hàng hóa để nhập khẩu trái phép hai lô hàng bột huyết động vật nhai lại (không đủ điều kiện nhập khẩu) có nguồn gốc từ Pháp, trị giá 6,5 tỉ đồng.
Ngoài hai lô hàng này, Bình và Nhung còn chỉ đạo nhân viên làm giả giấy chứng nhận kiểm dịch và khai báo gian dối nguồn gốc xuất xứ của các lô hàng là từ Hungary và nhập khẩu trót lọt 497 lô hàng, trị giá 1.215 tỉ đồng.
Truy nã hai bị can
Để các lô hàng được tạo điều kiện thuận lợi trong việc kiểm định, Bình và Nhung đã đưa cho Trần Trung Nhân từ năm 2018 đến ngày 25-8-2023 mỗi tháng 50-150 triệu đồng, tổng cộng 2,9 tỉ đồng. Sau khi nhận tiền, Nhân sẽ chia lại cho các bị can tại Chi cục Thú y Vùng IV.
Ngày 31-8-2023, Cơ quan CQĐT Công an TP.HCM đã khởi tố bị can Trần Nguyên Bình và Đỗ Thùy Nhung về tội buôn lậu và đưa hối lộ. Tại thời điểm khởi tố, vợ chồng Bình và Nhung đã xuất cảnh. Công an TP.HCM đã ra quyết định truy nã hai bị can này và đề nghị Bộ Công an ra thông báo truy nã quốc tế.
Tương tự, đối các bị can thuộc Công ty TNHH Đại lý hàng hóa Việt Nam, Công ty TNHH đầu tư và phát triển Trung Chính, Công ty Cổ phần dinh dưỡng PMT đã làm giả tài liệu, khai báo gian dối nguồn gốc xuất xứ để nhập khẩu các lô hàng hóa là sản phẩm động vật để sản xuất, tiêu thụ trong nước. Trị giá các lô hàng này từ 13,3 tỉ đồng đến hơn 147 tỉ đồng.
SONG MAI