TS Trần Hải Linh: Văn kiện không những là công trình lý luận, mà phải là bản đồ hành động

8 giờ trướcBài gốc

Góp ý vào các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, TS Trần Hải Linh, Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân & Đầu tư Việt Nam - Hàn Quốc (VKBIA), Chủ tịch Sáng lập Hội Chuyên gia - Trí thức Việt Nam - Hàn Quốc (VKEIA), cho rằng: Nhìn tổng quan, các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV phản ánh một tầm nhìn lớn, thể hiện ý chí "đột phá" trong tư duy phát triển: đổi mới thể chế, chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và hội nhập quốc tế sâu rộng. Những định hướng này phù hợp với yêu cầu của thời đại - khi thế giới chuyển mình mạnh mẽ dưới tác động của công nghệ, biến đổi khí hậu và cạnh tranh địa - kinh tế gia tăng. Tuy nhiên, để văn kiện trở thành kim chỉ nam thực sự có hiệu lực, cần phân tích thấu đáo cả mặt mạnh, rủi ro và những bước bổ sung mang tính thực thi.

TS Trần Hải Linh - Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân & Đầu tư Việt Nam - Hàn Quốc (VKBIA), Chủ tịch Sáng lập Hội Chuyên gia - Trí thức Việt Nam - Hàn Quốc (VKEIA)

- Phóng viên: Theo ông, đâu là những điểm sáng trong các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng

+ TS Trần Hải Linh: Điểm sáng cần giữ vững trong các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng là tư duy "đột phá" và đặt đổi mới sáng tạo làm trọng tâm. Đây là chuyển dịch chiến lược đúng đắn, phù hợp với xu thế toàn cầu hóa tri thức.

Bên cạnh đó, các dự thảo văn kiện đã nhấn mạnh hội nhập có chọn lọc và nâng cao năng lực thể chế: Việc coi hoàn thiện pháp luật, nâng cao năng lực quản trị là trọng tâm cho thấy sự chủ động thích ứng.

Các dự thảo văn kiện đã ghi nhận vai trò của con người, nguồn nhân lực và kiều bào: Việc đề cập đến vai trò kiều bào, doanh nghiệp và trí thức là bước tiến trong nhận thức về nguồn lực toàn dân.

- Dưới góc nhìn của ông, việc nghiên cứu các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV còn cho thấy những điểm nào cần bổ sung, tiếp thu để hoàn thiện không?

+ Tôi cho rằng cần lưu ý việc từ tầm nhìn đến hành động còn "khoảng cách": Nhiều mục tiêu rất tham vọng nhưng còn thiếu mốc thực hiện, nguồn lực cụ thể và ưu tiên chiến lược. Nếu không có lộ trình rõ ràng, nguy cơ "văn kiện đẹp, khó triển khai" sẽ hiện hữu.

Bên cạnh đó, ngôn từ đôi chỗ còn dễ chung chung, thiếu chỉ dẫn kỹ thuật: Những khái niệm như "đổi mới thể chế", "chuyển đổi số toàn diện" cần được bóc tách thành các chính sách, khung pháp lý và tiêu chuẩn kỹ thuật cụ thể.

Ngoài ra, cũng cần lưu ý yếu tố tiềm ẩn rủi ro về phối hợp liên ngành và năng lực thực thi: Thực hiện các mục tiêu đa chiều đòi hỏi năng lực điều phối liên ngành, tránh chồng chéo, dàn trải; hiện năng lực này còn bất đồng đều giữa Trung ương và địa phương.

Một điểm quan trọng nữa là việc cân bằng hội nhập và chủ quyền: Khi cam kết hội nhập sâu, cần có cơ chế bảo vệ lợi ích quốc gia, bảo đảm chủ quyền dữ liệu, an ninh mạng và năng lực công nghiệp then chốt.

Đoàn đại biểu cấp cao của Đảng Cộng sản Việt Nam do ông Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, làm Trưởng đoàn, thăm và làm việc tại Thung lũng Công nghệ cao Pangyo – trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu của Hàn Quốc ngày 12-8-2025.

- Vậy ông có những góp ý cụ thể nào với các dự thảo văn kiện - Từ tư duy đến cơ chế triển khai?

+ Tôi cho rằng trước hết, cần cụ thể hóa lộ trình và nguồn lực. Mỗi mục tiêu lớn (R&D/GDP, chuyển đổi số doanh nghiệp, tỉ lệ năng lượng tái tạo, tỉ trọng sản phẩm công nghệ cao trong xuất khẩu) cần gắn mốc trung hạn (2026–2028) và mục tiêu 2030, kèm ước tính nguồn lực (ngân sách, PPP, huy động kiều hối đầu tư, trái phiếu xanh). Xây dựng "Sổ tay triển khai số" cho từng ngành ưu tiên: Bán dẫn, năng lượng tái tạo, y tế, công nghiệp công nghệ cao, công nghệ sinh học, nông nghiệp công nghệ cao…

Bên cạnh đó, tinh gọn thể chế, nâng năng lực quản trị với việc thực thi cơ chế đánh giá hiệu quả đầu ra (KPI) cho cơ quan quản lý Nhà nước; cán bộ lãnh đạo cần chịu trách nhiệm rõ ràng theo chỉ tiêu. Thí điểm mô hình quản trị linh hoạt tại một số địa phương (one-stop governance) để rút kinh nghiệm trước khi nhân rộng.

Cần tăng cường liên kết Nhà nước - Doanh nghiệp - Học thuật - Kiều bào. Thành lập các "Hội đồng tư vấn công-tư" lĩnh vực/ ngành do chuyên gia, doanh nghiệp FDI, doanh nhân - trí thức kiều bào đồng chủ trì, chịu trách nhiệm xây dựng lộ trình kỹ thuật và thu hút đầu tư chiến lược. Hỗ trợ thành lập Trung tâm kết nối kiều bào - chuyên gia (mà các doanh nhân - chuyên gia - trí thức trong nước và kiều bào có thể đồng hành) nhằm tạo pipeline chuyên gia, dự án công nghệ.

Cần bảo đảm an ninh, chủ quyền trong hội nhập số: Xây dựng khung pháp lý về dữ liệu, an ninh mạng phù hợp cam kết quốc tế nhưng có tính chủ quyền; phát triển CERT quốc gia và trung tâm xử lý sự cố cho hạ tầng quan trọng. Ưu tiên đầu tư cho năng lực an ninh cho SMEs và cơ sở hạ tầng thiết yếu.

Minh bạch hóa và cơ chế phản hồi: Văn kiện cần gắn với cơ chế báo cáo công khai như báo cáo năm, giữa nhiệm kỳ và cuối nhiệm kỳ; chỉ số đo lường minh bạch để nhân dân, kiều bào và doanh nghiệp cùng tham gia giám sát và có cơ chế lắng nghe sự phản biện nhằm xây dựng. Mở rộng kênh tham vấn trực tuyến, lồng ghép ý kiến kiều bào chuyên ngành vào quy trình soạn thảo chính sách.

Cần chú trọng nhân tố con người và liêm chính: Đầu tư cho giáo dục STEM, kỹ năng số và quản trị; đồng thời củng cố chính sách chống tham nhũng, tăng khen-thưởng cho cán bộ dám nghĩ, dám làm nhưng minh bạch. Cải cách cơ chế tuyển chọn cán bộ quản lý theo năng lực, thời hạn, và đánh giá độc lập.

TS Trần Hải Linh phát biểu tại Diễn đàn hợp tác địa phương xúc tiến đầu tư và kết nối giao thương Việt - Hàn tại TP Goyang, Hàn Quốc tháng 9-2025

- Với vai trò Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân & Đầu tư Việt Nam - Hàn Quốc (VKBIA), xin ông cho biết những đề xuất cụ thể của VKBIA?

+ Với tầm nhìn là một tổ chức kết nối doanh nhân, chuyên gia trí thức Việt – Hàn và mạng lưới quốc tế sẵn có, VKBIA sẵn sàng tham gia các hội đồng tư vấn chuyên ngành, đóng góp kinh nghiệm thu hút FDI công nghệ cao, thu hút nhà đầu tư chiến lược.

Chúng tôi sẵn sàng kết nối chương trình chuyển giao công nghệ, chương trình đào tạo giảng viên - chuyên gia giữa trường đại học, viện nghiên cứu của Việt Nam và đối tác Hàn Quốc phù hợp. Hỗ trợ và phối hợp đào tao nguồn nhân lực chất lượng cao cho các ngành trọng điểm.

VKBIA cũng sẵn sàng hỗ trợ xây dựng cơ chế "thử nghiệm chính sách" (regulatory sandbox) cho fintech, AI, năng lượng xanh – năng lượng sạch.

Ngọn đuốc soi đường

"Văn kiện Đại hội XIV có vai trò như ngọn đuốc soi đường cho toàn hệ thống chính trị và xã hội - bước đi chính thức hóa tầm nhìn, chiến lược, định hướng lớn của quốc gia trong giai đoạn mới. Để thực sự phát huy giá trị ấy, văn kiện không chỉ cần là công trình lý luận, mà phải là bản đồ hành động có thể triển khai, với nguồn lực rõ ràng, lộ trình thực thi cụ thể, cơ chế giám sát và điều chỉnh linh hoạt.

Tôi tin rằng nếu những góp ý này được tiếp thu, chỉnh sửa và cụ thể hóa, văn kiện sẽ càng mang sức sống, vừa lan tỏa khát vọng của toàn dân tộc, vừa đảm bảo tính khả thi để bước vào nhiệm kỳ mới với hành trang mạnh mẽ hơn - nơi mỗi nội dung, mỗi mục tiêu đều có cơ hội hiện thực.

Tôi tin tưởng rằng Đảng với quyết tâm đổi mới thì hoàn toàn có thể biến các định hướng lớn thành hành động cụ thể và sẽ có được kết quả thực tế. Điều then chốt là chuyển từ văn kiện "định hướng" sang kế hoạch hành động có mốc, có nguồn lực, có cơ chế giám sát và trách nhiệm. Là một doanh nhân - chuyên gia trí thức kiều bào, tôi đặt niềm tin vào khả năng tự đổi mới của Đảng. Niềm tin ấy dựa trên bằng chứng: Những bước cải cách thể chế, sự mở cửa và năng lực hội nhập mà Việt Nam đã thể hiện trong nhiều năm qua. Hiệp hội VKBIA và cộng đồng kiều bào luôn sẵn sàng đồng hành, góp trí, góp lực để biến khát vọng phát triển thành hiện thực."

TS Trần Hải Linh

Ủy viên UB Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân & Đầu tư Việt Nam - Hàn Quốc, Chủ tịch Sáng lập Hội Chuyên gia - Trí thức Việt Nam - Hàn Quốc

Dương Ngọc

Nguồn NLĐ : https://nld.com.vn/ts-tran-hai-linh-van-kien-khong-nhung-la-cong-trinh-ly-luan-ma-phai-la-ban-do-hanh-dong-196251103120551746.htm