Theo Nghị quyết quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai vừa được Quốc hội thông qua (ngày 11-12), thời điểm tính giá đất đối dự án BT được xác định là lúc Nhà nước quyết định giao đất, cho thuê đất.
Đây là vấn đề nhận được sự quan tâm lớn, nhất là thời điểm xác định giá đất đối với diện tích đất thanh toán cho hợp đồng xây dựng - chuyển giao (hợp đồng BT). Quốc hội xác nhận Chính phủ đã tiếp thu, hoàn thiện dự thảo theo hướng thống nhất thời điểm định giá.
Cụ thể, thời điểm xác định giá đất đối với diện tích đất thanh toán cho hợp đồng BT là lúc Nhà nước quyết định giao đất, cho thuê đất.
Để giải quyết bất cập khi thủ tục hành chính kéo dài, Nghị quyết đưa ra quy định bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư. Trường hợp Nhà nước chậm giao đất, cho thuê đất để thanh toán thì nhà đầu tư được hưởng thêm một khoản tiền.
Khoản tiền này tương ứng với mức lãi suất trung bình của các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước. Mức lãi tính trên phần giá trị của hạng mục công trình hoặc công trình. Thời gian hưởng lãi tính từ lúc nghiệm thu hoàn thành công trình dự án BT đến khi có quyết định giao đất, cho thuê đất.
Trường hợp Nhà nước chậm giao đất, cho thuê đất để thanh toán thì nhà đầu tư dự án BT được hưởng thêm một khoản tiền tương ứng với mức lãi suất trung bình của các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước. Ảnh minh họa: QUANG HUY
Giải trình rõ hơn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh quy định trên nhằm bảo đảm tính thống nhất của pháp luật về đất đai qua các thời kỳ. Đồng thời, cơ chế này giúp bù đắp một phần thiệt hại cho nhà đầu tư do Nhà nước chậm giao đất, cho thuê đất. Quy định sẽ áp dụng với các hợp đồng BT thực hiện từ ngày Nghị quyết có hiệu lực.
Đối với các khó khăn của hợp đồng BT ký trước thời điểm Nghị quyết này có hiệu lực, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết sẽ được xem xét, xử lý trong một Nghị quyết riêng biệt.
Trước đó, vấn đề này đã gây tranh luận nhiều chiều. Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) từng có văn bản kiến nghị Quốc hội cho phép xác định giá đất tại thời điểm ký kết hợp đồng hoặc thời điểm hoàn thành công trình.
Hiệp hội dẫn chứng thực tế có độ trễ rất lớn giữa lúc nhà đầu tư bàn giao công trình và lúc nhận đất đối ứng. Đơn cử trường hợp Công ty MHL ký hợp đồng năm 2016, bàn giao công trình năm 2018 nhưng đến năm 2025 mới được giao đất. Hiệp hội lo ngại nếu tính giá đất tại thời điểm năm 2025 thì doanh nghiệp sẽ thiệt hại nặng nề. Lý do là mức lãi suất bù đắp thường thấp hơn nhiều so với đà tăng trưởng của giá bất động sản.
QUANG HUY