Từ 1/7/2025, lương đóng bảo hiểm xã hội thay đổi ra sao?

17 giờ trướcBài gốc

Những điều chỉnh quan trọng

Từ ngày 1/7/2025, tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc sẽ có sự điều chỉnh theo hồ sơ thẩm định dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi của Bộ Tư pháp. Nghị định do Bộ Lao động Thương binh và Xã hội xây dựng - hiện chuyển về Bộ Nội vụ phụ trách sau khi sáp nhập.

Theo dự thảo, tiền lương đóng BHXH đối với người lao động trong doanh nghiệp sẽ bao gồm ba thành phần chính: mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác được thỏa thuận trả thường xuyên.

Quy định về tiền lương đóng bảo hiểm xã hội từ ngày 1/7/2025 sẽ mở rộng đối tượng tham gia và lộ trình áp dụng cho hộ kinh doanh, nhằm đảm bảo công bằng, minh bạch, bền vững quỹ bảo hiểm. Ảnh: Hà Phương

Bên cạnh đó, một số khoản thu nhập không được tính vào tiền lương làm căn cứ đóng BHXH. Cụ thể, các khoản không thuộc diện đóng BHXH bao gồm tiền thưởng sáng kiến, tiền ăn giữa ca, hỗ trợ xăng xe, điện thoại, nhà ở, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và các khoản hỗ trợ đặc thù khác được ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động. Quy định này nhằm hạn chế tình trạng doanh nghiệp "chia nhỏ" lương thành nhiều khoản để giảm chi phí đóng BHXH, gây ảnh hưởng đến quyền lợi lâu dài của người lao động.

Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc

Ngoài điều chỉnh về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH, từ ngày 1/7, chính sách BHXH cũng mở rộng đối tượng tham gia bắt buộc. Theo quy định mới, lao động làm việc không trọn thời gian sẽ phải đóng BHXH dựa trên mức lương tháng theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động. Khoản lương này có thể được tính theo giờ hoặc theo ngày, tùy vào thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động.

Đối với người hoạt động không chuyên trách tại cấp xã, thôn, tổ dân phố, mức đóng BHXH bắt buộc được xác định dựa trên mức phụ cấp hàng tháng. Trường hợp phụ cấp này thấp hơn mức tham chiếu do cơ quan có thẩm quyền quy định, mức đóng BHXH sẽ tính theo mức tham chiếu.

Dân quân thường trực cũng được đưa vào diện tham gia BHXH bắt buộc, với mức đóng tương đương hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội, chiến sĩ nghĩa vụ trong công an và cơ yếu đang theo học có hưởng sinh hoạt phí.

Ngoài ra, nhóm quản lý doanh nghiệp và hợp tác xã có hưởng tiền lương cũng sẽ phải tham gia BHXH bắt buộc. Nhóm này bao gồm thành viên hội đồng quản trị, tổng giám đốc, giám đốc, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. Mức đóng BHXH bắt buộc sẽ được tính trên cơ sở tiền lương mà họ thực nhận.

Với người lao động có thu nhập bằng ngoại tệ, tiền lương đóng BHXH sẽ được quy đổi sang Việt Nam đồng. Tỷ giá chuyển đổi sẽ áp dụng theo mức công bố của Ngân hàng Nhà nước vào ngày 2/1 cho sáu tháng đầu năm và ngày 1/7 cho sáu tháng còn lại.

Lộ trình đóng BHXH bắt buộc đối với hộ kinh doanh

Một trong những nội dung đáng chú ý của chính sách BHXH sửa đổi là việc đưa chủ hộ kinh doanh vào diện tham gia BHXH bắt buộc theo lộ trình. Việc này nhằm giúp các hộ kinh doanh có thời gian thích ứng với quy định mới, đồng thời đảm bảo tính khả thi trong quá trình triển khai.

Theo đó, từ ngày 1/7/2025, chủ hộ kinh doanh có đăng ký và nộp thuế theo phương pháp kê khai sẽ phải tham gia BHXH bắt buộc. Đến ngày 1/7/2027, quy định này sẽ được áp dụng với chủ hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán. Đến ngày 1/7/2029, toàn bộ chủ hộ kinh doanh có đăng ký sẽ phải tham gia BHXH, không phân biệt phương thức nộp thuế.

Chủ hộ kinh doanh có quyền lựa chọn mức lương làm căn cứ đóng BHXH, nhưng không thấp hơn mức tham chiếu và không cao hơn 20 lần mức này. Theo quy định, mức đóng tối thiểu là 2,34 triệu đồng/tháng và tối đa là 46,8 triệu đồng/tháng. Sau mỗi 12 tháng, chủ hộ kinh doanh có thể điều chỉnh lại mức lương đóng BHXH để phù hợp với điều kiện kinh doanh thực tế.

Cả nước hiện có khoảng 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, trong đó hơn 2 triệu hộ có đăng ký kinh doanh với doanh thu trên 100 triệu đồng/năm. Việc áp dụng chính sách BHXH bắt buộc với nhóm đối tượng này không chỉ giúp mở rộng diện bao phủ bảo hiểm mà còn góp phần nâng cao mức độ an sinh xã hội, đảm bảo quyền lợi cho chủ hộ kinh doanh khi hết tuổi lao động.

Những thay đổi về chính sách đóng BHXH từ ngày 1/7 không chỉ tác động đến doanh nghiệp và người lao động mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống bảo hiểm xã hội. Việc quy định chặt chẽ hơn về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH giúp đảm bảo công bằng, hạn chế gian lận, đồng thời mở rộng diện tham gia nhằm tăng cường tính bền vững của Quỹ bảo hiểm xã hội.

Để đảm bảo tuân thủ quy định và bảo vệ quyền lợi lâu dài, doanh nghiệp, người lao động và chủ hộ kinh doanh cần chủ động tìm hiểu và có sự chuẩn bị phù hợp. Chính sách BHXH sửa đổi không chỉ tạo nền tảng vững chắc cho hệ thống an sinh xã hội mà còn góp phần quan trọng trong việc đảm bảo thu nhập ổn định cho người lao động khi về hưu.

Theo thống kê của ngành Bảo hiểm xã hội, đến cuối năm 2024, kết dư Quỹ bảo hiểm xã hội đạt 1,29 triệu tỷ đồng, với tốc độ tăng trưởng trung bình 9% mỗi năm. Dự kiến, trong năm 2025, số thu bảo hiểm xã hội sẽ đạt hơn 391.200 tỷ đồng, nâng tỷ lệ lao động tham gia bảo hiểm xã hội lên gần 43% lực lượng lao động trong độ tuổi.

Trong tổng số lao động tham gia bảo hiểm xã hội, khu vực bắt buộc chiếm 17,7 triệu người, trong khi bảo hiểm xã hội tự nguyện có 2,3 triệu người. Việc mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi an sinh xã hội cho nhiều nhóm lao động hơn mà còn góp phần gia tăng tính bền vững của hệ thống bảo hiểm, giảm áp lực lên ngân sách nhà nước trong việc chi trả trợ cấp khi dân số già hóa.

Huyền Trang

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/tu-172025-luong-dong-bao-hiem-xa-hoi-thay-doi-ra-sao-378765.html