Từ 1/7/2025, trường hợp nào sử dụng trái phép chất ma túy bị xử lý hình sự?

7 giờ trướcBài gốc

Luật đã bổ sung "Tội sử dụng trái phép chất ma túy" tại Điều 256a với các nội dung cụ thể như sau:

1. Người nào sử dụng trái phép chất ma túy thuộc một trong các trường hợp sau thì bị phạt tù từ 2 năm đến 3 năm:

a) Đang trong thời hạn cai nghiện ma túy hoặc điều trị nghiện các chất ma túy bằng thuốc thay thế theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy.

b) Đang trong thời hạn quản lý sau cai nghiện ma túy theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy.

c) Đang trong thời hạn 2 năm kể từ ngày hết thời hạn quản lý sau cai nghiện ma túy và trong thời hạn quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy.

d) Đang trong thời hạn 2 năm kể từ khi tự ý chấm dứt cai nghiện ma túy tự nguyện hoặc điều trị nghiện các chất ma túy bằng thuốc thay thế theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy.

Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an phối hợp đơn vị chức năng kiểm tra, phát hiện một quán bar tại TP Hồ Chí Minh có hoạt động mua bán và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.

2. Tái phạm về tội này thì bị phạt tù từ 3 năm đến 5 năm

Theo Bộ Công an, cơ quan chủ trì xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, việc bổ sung tội danh này xuất phát từ một số căn cứ. Cụ thể, ngày 18/3/2025, Bộ Chính trị có Kết luận số 132-KL/TW về tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy. Theo đó cần phải “áp dụng chính sách hình sự nghiêm khắc hơn để giảm cầu ma túy, chặn đứng mối quan hệ cung, cầu ma túy”. Bên cạnh đó, theo Chỉ thị số 36-CT/TW ngày 16/08/2019 của Bộ Chính trị về tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy, cần có chế tài nghiêm khắc hơn đối với hành vi sử dụng trái phép chất ma túy.

Thực tiễn công tác đấu tranh, phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về ma túy cho thấy, hiện nay, tình hình nghiện ma túy diễn ra rất phức tạp. Số người nghiện ma túy đang có xu hướng gia tăng gây ra các áp lực về an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Nghiện ma túy là một trong những nguyên nhân dẫn đến người nghiện gây ra các loại tội phạm khác như trộm cắp tài sản, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cưỡng đoạt tài sản, cướp giật tài sản… để có tiền sử dụng ma túy. Người sử dụng trái phép chất ma túy rơi vào tình trạng “ngáo đá”, phạm tội đặc biệt nghiêm trọng như giết người, hiếp dâm… có chiều hướng gia tăng. Theo thống kê về số người sử dụng trái phép chất ma túy phạm tội, trong khoảng thời gian từ ngày 1/1/2018 đến hết ngày 31/5/2025, tỉ lệ tội phạm do người sử dụng trái phép chất ma túy thực hiện chiếm tỉ lệ gần 10% trên tổng số tội phạm được phát hiện; trong đó, tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng chiếm tỉ lệ 5,3% trên tổng số tội phạm được phát hiện.

Pháp luật hiện hành đang quy định xử lý về tội tàng trữ trái phép chất ma túy và tội danh này chủ yếu hướng tới đối tượng tàng trữ để sử dụng trái phép chất ma túy. Cụ thể, một người sau khi mua chất ma túy để sử dụng nếu chưa kịp sử dụng mà bị phát hiện thì có thể bị xử lý hình sự về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy. Nếu người đó đang hoặc đã sử dụng thì lại không bị xử lý về hành vi tương ứng.

Cũng theo Bộ Công an, nghiện ma túy nếu không được quản lý tốt để kéo giảm số lượng người nghiện thì sẽ “lây lan” đối với những người khác. Thực tiễn cho thấy, một bộ phận giới trẻ hiện nay dễ bị rủ rê, lôi kéo vào con đường sử dụng trái phép chất ma túy, tìm tới ma túy để giải tỏa áp lực trong cuộc sống; nhiều người coi sử dụng ma túy như một cách để thể hiện bản thân… Nếu không có biện pháp “giảm cầu” hữu hiệu thì nguy cơ về việc ảnh hưởng đến chất lượng nguồn lao động và giống nòi là vấn đề đặt ra.

Thực tế công tác cai nghiện ma túy cho thấy, nhiều người đang trong quá trình cai nghiện hoặc ngay sau khi kết thúc quá trình cai nghiện vẫn tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy nhưng chưa có biện pháp hoặc chế tài để giải quyết đối với những trường hợp này. Để giải quyết tình trạng này, Luật đã quy định theo hướng, đối với người đã được xác định nghiện ma túy, đã hoặc đang được áp dụng các biện pháp cai nghiện nhưng bị phát hiện tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy thì sẽ bị xử lý hình sự.

Như vậy, đối với người bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy nhưng chưa bị áp dụng các biện pháp cai nghiện thì không cấu thành tội sử dụng trái phép chất ma túy.

Nguyễn Hương

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/su-kien-binh-luan-thoi-su/tu-1-7-2025-truong-hop-nao-su-dung-trai-phep-chat-ma-tuy-bi-xu-ly-hinh-su--i776323/