Từ 'bị hạn chế' thành 'hàng xuất khẩu': Hành trình UAV MQ-9 Reaper đến tay Arab Saudi

4 giờ trướcBài gốc

Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 15/9 thông báo Ngoại trưởng Marco Rubio đã phê duyệt quyết định diễn giải lại chính sách kiểm soát xuất khẩu, trong đó máy bay không người lái (UAV) được xếp cùng loại với chiến đấu cơ thay vì nằm trong hạng mục "hệ thống tên lửa".

Động thái này cho phép Washington vượt qua rào cản từ Cơ chế Kiểm soát Công nghệ Tên lửa (MTCR), mở đường để nước này bán UAV cỡ lớn cho đối tác như Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất và những quốc gia Đông Âu.

MTCR là cơ chế kiểm soát xuất khẩu vũ khí được thiết lập vào năm 1987 với 35 thành viên, trong đó có Mỹ, nhằm hạn chế phổ biến tên lửa và công nghệ chế tạo chúng.

Các quốc gia thành viên có trách nhiệm hạn chế chuyển giao cho nước ngoài những hệ thống tên lửa, thiết bị bay không người lái đạt tầm bay trên 300 km và mang được đầu đạn nặng hơn 500 kg.

Thay đổi sẽ giúp Mỹ lập tức bán hơn 100 UAV MQ-9 Reaper cho Arab Saudi.

Thương vụ do Riyadh đề xuất từ đầu năm, dường như nằm trong thỏa thuận vũ khí trị giá 142 tỷ USD được công bố hồi tháng 5.

Chính sách mới còn giúp sản phẩm của những nhà sản xuất UAV như General Atomics, Kratos và Anduril được Bộ Ngoại giao Mỹ xếp vào diện "thương vụ với quân đội nước ngoài", cho phép tiếp cận thị trường quốc tế dễ dàng hơn.

UAV MQ-9 Reaper, do General Atomics phát triển, từ lâu đã trở thành biểu tượng của chiến tranh không người lái của Mỹ.

Với sải cánh hơn 20 mét và chiều dài khoảng 11 mét, chiếc UAV này có thể bay liên tục trên không tới 20–30 giờ, đảm nhận đồng thời nhiệm vụ trinh sát, giám sát và tấn công.

Trang bị động cơ turboprop Honeywell công suất gần 1.000 mã lực, MQ-9 có tốc độ hành trình khoảng 150–200 hải lý mỗi giờ và tầm hoạt động vượt 1.000 hải lý.

Nó có thể mang tải trọng vũ khí lên tới 1,7 tấn, thường là tên lửa AGM-114 Hellfire, bom dẫn đường JDAM hay GBU-38, giúp tiến hành các cuộc không kích chính xác từ khoảng cách an toàn.

Ngoài ra, hệ thống cảm biến quang-hồng ngoại, radar và liên kết dữ liệu vệ tinh cho phép Reaper truyền hình ảnh thời gian thực về trung tâm chỉ huy, biến nó thành một công cụ do thám và tấn công có độ sát thương cao.

Thỏa thuận UAV MQ-9 với Arab Saudi mang tính biểu tượng lớn đối với ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ.

Nó không chỉ chứng tỏ Washington sẵn sàng vượt qua những rào cản kiểm soát truyền thống để cạnh tranh với các đối thủ như Trung Quốc, Israel hay Thổ Nhĩ Kỳ trong thị trường UAV vũ trang, mà còn cho thấy Mỹ đang mở rộng đáng kể phạm vi hợp tác an ninh với Riyadh.

Tuy vậy, thỏa thuận này cũng kéo theo nhiều lo ngại. Giới quan sát cảnh báo rằng việc cung cấp một số lượng lớn UAV tấn công cho một quốc gia từng tham gia các chiến dịch quân sự gây tranh cãi ở Yemen có thể làm leo thang căng thẳng trong khu vực.