Tự chủ nguyên liệu để tạo sức bật xuất khẩu dệt may

11 giờ trướcBài gốc

Ngày 16/12, tại trụ sở Chính phủ, đã diễn ra Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025, triển vọng 2026 với chủ đề "Kinh tế Việt Nam phát triển nhanh, bền vững, chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số".

GS.TS Hoàng Văn Cường - Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, Ủy viên Ủy ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội - phát biểu tại Diễn đàn.

Tại Diễn đàn, GS.TS Hoàng Văn Cường - Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, Ủy viên Ủy ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội - nhấn mạnh, năm 2025, xuất khẩu của Việt Nam ghi nhận những kết quả rất ấn tượng. Một số ngành đạt mức tăng trưởng bứt phá, điển hình như điện tử điện máy với mức tăng tới 48,5%.

"Đây là con số phản ánh rõ khả năng tận dụng nhu cầu thị trường và lợi thế chuỗi cung ứng của Việt Nam", ông khẳng định.

Tuy nhiên, theo ông, nếu nhìn sang một ngành xuất khẩu chủ lực khác là dệt may, da giày thì bức tranh lại cho thấy những tín hiệu thận trọng hơn. Năm 2024, ngành vẫn duy trì được mức tăng trưởng trên 10%. Bước sang năm 2025, dù bối cảnh chung được đánh giá là thuận lợi hơn nhưng tốc độ tăng trưởng chỉ còn dao động khoảng 5,5-6,5%.

"Sự chênh lệch này cho thấy dư địa tăng trưởng của các ngành xuất khẩu truyền thống đang dần thu hẹp. Những mức tăng cao trong thời gian qua không thể duy trì liên tục nếu không có động lực mới", GS.TS Hoàng Văn Cường nói và cho rằng, điều này đặt ra yêu cầu phải sớm tái cấu trúc mô hình tăng trưởng xuất khẩu, nâng cao giá trị gia tăng và giảm phụ thuộc vào các cú hích ngắn hạn.

Ông Lê Tiến Trường - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dệt may Việt Nam - phát biểu tại diễn đàn.

Về vấn đề này, ông Lê Tiến Trường - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) - cho biết, hiện nay, với quy mô xuất khẩu khoảng 46 tỷ USD và đứng thứ 2 thế giới về xuất khẩu dệt may, ngành dệt may Việt Nam không thể tiếp tục duy trì đà tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu đều đặn trên 10%/năm theo hướng mở rộng quy mô, nhất là trong bối cảnh nhu cầu dệt may toàn cầu chỉ tăng trưởng khoảng 3%/năm.

Do đó, để đóng góp trực tiếp vào mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số của quốc gia, ngành dệt may có thể hiện thực hóa thông qua tăng trưởng thặng dư thương mại và tăng trưởng tiền lương của người lao động.

Ông Trường phân tích, thứ nhất, hiện nay, nhập khẩu nguyên vật liệu phục vụ sản xuất xuất khẩu đang thuận lợi hơn rất nhiều so với mua trong nước. Hàng nhập khẩu không phải VAT đầu vào, thủ tục tương đối đơn giản. Trong khi đó, nếu doanh nghiệp mua nguyên liệu trong nội địa thì phải ứng trước VAT, sau đó thực hiện hoàn thuế, quy trình phức tạp.

Từ thực tế này, vấn đề đặt ra là cần thiết kế lại chính sách thuế theo hướng ưu tiên rõ ràng cho nguyên liệu mua trong nước. Theo ông Trường, cách tiếp cận này không mới, khoảng 30 năm trước Việt Nam từng áp dụng các chính sách ưu đãi mạnh về thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế doanh thu, có thời điểm giảm tới 50%, qua đó tạo cú hích quan trọng cho khu vực sản xuất.

Thủ tướng Phạm Minh Chính tham quan gian hàng của Vinatex.

Thứ hai, liên quan trực tiếp đến tăng trưởng GDP là thu nhập của người lao động. Chỉ khi tiền lương tăng trên 10% thì mới tạo ra tác động lan tỏa rõ rệt tới tổng cầu và tăng trưởng kinh tế. Điều này buộc doanh nghiệp phải chuyển đổi mô hình sản xuất theo hướng tự động hóa, nâng cao năng suất thay vì mở rộng bằng cách tăng số lượng lao động.

Tuy nhiên, ông cũng cho rằng, để doanh nghiệp thực hiện được điều đó, cần có cơ chế khuyến khích đủ mạnh. Cụ thể, những doanh nghiệp có mức tăng lương thực tế cho người lao động trên 10% nên được xem xét giảm trừ một phần thuế thu nhập doanh nghiệp khi quyết toán.

"Nếu tiếp tục tăng trưởng theo chiều rộng, các ngành như dệt may, da giày khó có thể vượt quá mức 3-5% mỗi năm, bởi cầu của thị trường thế giới hiện nay chỉ tăng khoảng 3%", Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dệt may Việt Nam khẳng định.

Chỉ đạo về vấn đề này, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Ngành dệt may cần tập trung đầu tư mạnh hơn vào phát triển công nghiệp sản xuất nguyên phụ liệu trong nước. Thực tế hiện nay cho thấy, tỷ lệ nhập khẩu nguyên phụ liệu của ngành còn khá lớn, khiến chi phí đầu vào cao và giá trị gia tăng giữ lại trong nước chưa tương xứng. Nếu chủ động được nguồn nguyên phụ liệu, ngành dệt may sẽ giảm đáng kể phụ thuộc vào nhập khẩu, qua đó hạ chi phí sản xuất và gia tăng thặng dư thương mại. Đây chính là cách trực tiếp để nâng cao giá trị nội địa, củng cố nền tảng tăng trưởng bền vững cho ngành.

Nguyên Thảo

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/tu-chu-nguyen-lieu-de-tao-suc-bat-xuat-khau-det-may-435096.html