Tự chủ tài chính ở Đại học Huế: Cần cơ chế đặc thù

2 ngày trướcBài gốc

Một buổi học tập của sinh viên Trường Đại học Nghệ thuật, Đại học Huế

Chủ động đa dạng nguồn thu

Giai đoạn 2019 - 2021, ĐHH thực hiện tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Theo đó, 100% đơn vị sự nghiệp thành viên, trực thuộc được phân loại tự chủ thuộc nhóm đơn vị tự đảm bảo một phần chi thường xuyên, không có đơn vị nào được phân loại vào nhóm tự đảm bảo chi đầu tư và chi thường xuyên, hoặc nhóm tự đảm bảo chi thường xuyên.

ĐHH luôn chú trọng khai thác các nguồn thu và quản lý sử dụng tài chính hiệu quả. Từ chỗ phần lớn các đơn vị thành viên và trực thuộc ĐHH giai đoạn trước chỉ đảm bảo được 50 - 60% chi thường xuyên, đến nay nhiều đơn vị có khả năng đảm bảo được trên 70% chi thường xuyên. Nhiều đơn vị có khả năng tự đảm bảo chi thường xuyên và đầu tư. Cơ cấu nguồn thu thay đổi theo hướng tăng dần tỷ trọng các hoạt động dịch vụ, nghiên cứu và chuyển giao khoa học công nghệ, chương trình chất lượng cao, tiên tiến và liên kết với nước ngoài.

Sinh viên Trường Đại học Nông lâm tại ngày hội việc làm năm 2025

Từ năm 2022 đến nay, Trường Đại học Luật và Trường Đại học Kinh tế tự chủ tài chính nhóm 1 (tự đảm bảo chi thường xuyên và đầu tư); Trường Đại học Y Dược và Trường Đại học Ngoại ngữ tự chủ tài chính nhóm 2 (tự đảm bảo chi thường xuyên). Các đơn vị khác tiếp tục thực hiện tự chủ tài chính nhóm 3 (tự đảm bảo một phần chi thường xuyên).

Trao đổi với chúng tôi, PGS.TS. Trần Thanh Đức, Hiệu trưởng Trường Đại học Nông Lâm cho biết, nhà trường đang nỗ lực triển khai những giải pháp tích cực theo xu hướng, lộ trình tự chủ tài chính. Trong đó, tập trung các giải pháp tăng cường quảng bá tuyển sinh ngành nông - lâm - ngư. Thực tế, qua các ngày hội việc làm và thăm dò các công ty, doanh nghiệp tại thị trường lao động cho thấy, sinh viên ngành nông nghiệp, đặc biệt Trường Đại học Nông Lâm “cung không đủ cầu”. Hàng năm, trường có khoảng 1.000 sinh viên tốt nghiệp, trong khi nhu cầu tuyển dụng của các công ty, doanh nghiệp từ 2.500 - 3.000 lao động có trình độ đại học nông - lâm - ngư nghiệp.

Một buổi thực hành của sinh viên Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Huế

Trường Đại học Nông Lâm đang nỗ lực đa dạng hóa nguồn thu từ nhiều lĩnh vực. Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia là điều kiện để nhà trường đa dạng hóa nguồn thu từ các dự án khoa học, công nghệ, đào tạo ngắn hạn, tư vấn dịch vụ, hướng đến không hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn thu từ học phí sinh viên. Trường tăng cường hợp tác quốc tế, các doanh nghiệp, hợp tác với các địa phương tổ chức đào tạo nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, chuyển giao công nghệ, đầu tư cơ sở vật chất…

Tại Trường Đại học Nghệ thuật, thầy giáo Võ Quang Phát, Phó Hiệu trưởng phụ trách thông tin, trước mắt nhà trường chủ động triển khai một số giải pháp về tài chính đảm bảo hoạt động đào tạo nguồn nhân lực nghệ thuật. Trường khai thác các dịch vụ nghệ thuật, như tổ chức triển lãm, workshop và sản xuất sản phẩm mỹ thuật ứng dụng để thương mại hóa; mở đào tạo các khóa học ngắn hạn về vẽ, thiết kế… cho cộng đồng nhằm tăng nguồn thu từ ngoài chương trình chính quy. Trường phối hợp tuyển sinh các lớp liên thông cao đẳng lên đại học đối với các ngành thuộc lĩnh vực mỹ thuật ứng dụng, như thiết kế đồ họa phù hợp với nhu cầu người học.

Tạo cơ chế thu hút nguồn thu

PGS.TS. Trần Thanh Đức trao đổi, Trường Đại học Nông Lâm đã kiến nghị các cấp, ban ngành có cơ chế đặc thù, sự hỗ trợ ngân sách đối với các trường đào tạo ngành nông - lâm - ngư, xem ngành này là ngành đặc thù, sinh viên cần có sự hỗ trợ của Nhà nước như miễn học phí, hỗ trợ chi phí sinh hoạt như sinh viên sư phạm. Có như vậy mới đảm bảo yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ngành nông - lâm - ngư, cung cấp các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên và cả nước.

Sinh viên Trường Đại học Nghệ thuật, Đại học Huế thực hành

Cùng với đó, thầy giáo Võ Quang Phát, Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Đại học Nghệ thuật thông tin, Trường kiến nghị các cấp, ban, ngành quan tâm hỗ trợ nguồn lực thông qua chính sách Nhà nước về đào tạo chuyên sâu ngành đặc thù và chính sách đầu tư cơ sở vật chất đào tạo nghệ thuật. Thành phố Huế tạo điều kiện hỗ trợ phát triển không gian nghệ thuật kết hợp du lịch văn hóa, hoặc trung tâm triển lãm nghệ thuật… nhằm thúc đẩy du lịch, nâng cao vị thế của thành phố, tạo nguồn thu dài hạn cho nhà trường và địa phương.

TS. Bùi Văn Lợi, Phó Giám đốc phụ trách ĐHH cho rằng, để hướng đến tự chủ tài chính 100%, ĐHH tiếp tục sắp xếp bộ máy, nhân sự của các đơn vị thành viên, đơn vị thuộc và trực thuộc ĐHH theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Các đơn vị đổi mới nội dung, phương pháp đánh giá chất lượng viên chức và người lao động; xây dựng tiêu chí đánh giá chất lượng viên chức và người lao động theo tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm và thực hiện trả lương theo vị trí việc làm, kết quả thực hiện công việc; áp dụng cơ chế tiền lương đặc thù để thu hút giảng viên, chuyên gia giỏi trong và ngoài nước.

ĐHH tiếp tục phân cấp, giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các đơn vị. Việc phân cấp thực hiện trên cơ sở đơn vị thực hiện tự chủ tài chính càng cao thì phân cấp nhiều, đơn vị tự chủ tài chính thấp thì phân cấp ít. Giữa ĐHH và các đơn vị trực thuộc được phân cấp hợp lý, đồng bộ cả về tổ chức thực hiện nhiệm vụ, nhân lực, đào tạo, nghiên cứu khoa học, tài chính trên cơ sở có tính đến đặc điểm từng loại hình đơn vị, khả năng và nhu cầu, trình độ quản lý.

Các đơn vị thành viên, trực thuộc chủ động khai thác nguồn thu bằng việc đa dạng hóa các loại hình và phương thức đào tạo, chú trọng đào tạo các ngành học theo nhu cầu xã hội; đào tạo các ngành chất lượng cao, các ngành song ngữ nhằm đưa ra mức thu học phí khác nhau, phù hợp với chất lượng đào tạo. ĐHH và các đơn vị tổ chức các loại hình sản xuất, kinh doanh và cung ứng dịch vụ, rà soát lại cơ sở vật chất hiện có để lập đề án kinh doanh, cho thuê, liên doanh liên kết. Đồng thời, tập trung thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học trọng điểm, cấp Nhà nước, cấp bộ để thương mại hóa, triển khai ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, vận động, tìm kiếm, thu hút nguồn tài trợ trong và ngoài nước để tăng nguồn thu cho đơn vị.

Theo TS. Bùi Văn Lợi, Nhà nước cũng cần có chính sách hỗ trợ đặc thù, nhất là trong phân bổ ngân sách và đầu tư cho các đại học vùng tương xứng trong hệ thống giáo dục đại học của đất nước như tại Luật Sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục Đại học năm 2018.

Đến thời điểm này, ĐHH có 2 đơn vị tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư (đơn vị nhóm 1) là Trường Đại học Kinh tế và Trường Đại học Luật; có 5 đơn vị tự bảo đảm chi thường xuyên (đơn vị nhóm 2) là Trường Đại học Y Dược, Trường Đại học Ngoại ngữ, Viện Chuyển đổi số và Học liệu, Viện Khảo thí và Bảo đảm chất lượng giáo dục, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội.

Các đơn vị tự bảo đảm một phần chi thường xuyên (đơn vị nhóm 3) được phân thành hai nhóm: Nhóm 3.a (bảo đảm từ 70% đến dưới 100% chi thường xuyên) có 6 đơn vị là Trường Đại học Sư phạm, Trung tâm Giáo dục Quốc phòng và An ninh, Viện Đào tạo Mở và Công nghệ thông tin, Nhà xuất bản ĐHH, Cơ quan ĐHH (gồm Trường Du lịch, Khoa Kỹ thuật và Công nghệ, Khoa Quốc tế, Khoa Giáo dục thể chất, Phân hiệu ĐHH tại Quảng Trị), Trung tâm Phục vụ sinh viên.

Đối với nhóm 3.b (tự chủ tài chính từ 30% đến dưới 70%) có 5 đơn vị, chủ yếu đào tạo các ngành đặc thù là Trường Đại học Khoa học, Trường Đại học Nông Lâm, Trường Đại học Nghệ thuật, Trung tâm Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo, Viện Công nghệ sinh học.

Bài, ảnh: Hoàng Triều

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/giao-duc/tu-chu-tai-chinh-o-dai-hoc-hue-can-co-che-dac-thu-154086.html