Từ 'cọng rơm bạc triệu' đến bước đột phá trong sản xuất, xây dựng nông thôn mới trên đất Sen hồng

6 giờ trướcBài gốc

Chính các HTX đã trở thành cầu nối quan trọng, gắn nông dân với thị trường, khơi nguồn sáng tạo, thúc đẩy sản xuất hàng hóa bền vững. Đồng hành cùng quá trình ấy là Liên minh HTX Việt Nam – “bà đỡ” của phong trào kinh tế hợp tác, hỗ trợ từ vốn, kỹ thuật, xúc tiến thương mại đến đào tạo nguồn nhân lực.

Khởi nghiệp từ… rơm rạ

Một trong những câu chuyện tiêu biểu cho tinh thần đổi mới sáng tạo trong các HTX ở Đồng Tháp là trường hợp của anh Lê Long Hồ, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Hòa Long (xã Hòa Long).

Sau nhiều năm làm việc trong ngành thủy sản, tháng 8/2023, anh Hồ quyết định trở về quê hương khởi nghiệp. Không chọn con đường quen thuộc là trồng trọt hay nuôi thủy sản, anh lại tìm tòi cách biến những phụ phẩm nông nghiệp tưởng chừng bỏ đi như rơm rạ thành… phân hữu cơ.

Chuyển đổi sản xuất theo hướng thông minh giúp nông dân, HTX nâng cao hiệu quả.

Trải qua nhiều tháng thử nghiệm, cuối năm 2023, sản phẩm phân hữu cơ đầu tiên của HTX ra đời, dưới dạng bột và viên, từ nguyên liệu rơm mục, trùn quế và chế phẩm Trichodecma.

Ban đầu, sản phẩm chỉ dùng thử trong gia đình, tặng bà con lối xóm. Nhưng với quyết tâm không bỏ cuộc, anh Hồ tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện quy trình phối trộn men vi sinh có lợi.

Đến đầu năm 2024, phân hữu cơ của HTX Hòa Long đã có chỗ đứng trên thị trường, mỗi tháng cung ứng khoảng 200 tấn trong và ngoài tỉnh. Phân hữu cơ không chỉ cải tạo đất, tăng năng suất, chất lượng nông sản, mà còn tiết kiệm chi phí cho nông dân.

Hoạt động hiệu quả của HTX Hòa Long đã và đang góp phần hiện thực hóa chủ trương sản xuất tuần hoàn, giảm phát thải trong nông nghiệp – một định hướng quan trọng của Đồng Tháp trong xây dựng nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao.

Lúa chất lượng cao – phát triển xanh

Không chỉ ở lĩnh vực phân bón hữu cơ, các HTX tại Đồng Tháp còn đi đầu trong canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp. Tháng 9 vừa qua, tại HTX Dịch vụ Nông nghiệp Mỹ Thành Bắc (xã Mỹ Thành), ngành nông nghiệp tỉnh đã tổng kết mô hình thí điểm “Canh tác lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh”.

Kết quả thật ấn tượng, với mật độ gieo sạ chỉ 70 kg/ha giúp cây lúa phát triển thông thoáng, bộ rễ ăn sâu, hạn chế đổ ngã. Phương pháp tưới ướt khô xen kẽ vừa tiết kiệm nước, vừa giúp cây khỏe hơn. Nhờ đó, nông dân giảm 3 – 4 lần phun thuốc/vụ, năng suất cao hơn 0,11 – 0,42 tấn/ha, lợi nhuận tăng lên rõ rệt.

Điều quan trọng, mô hình này còn giúp giảm phát thải khí nhà kính, tận dụng phụ phẩm rơm rạ cho chế biến phân hữu cơ, góp phần hiện thực hóa Đề án “Một triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp vùng ĐBSCL đến năm 2030”.

Riêng tại Đồng Tháp, mục tiêu đến cuối năm 2025 sẽ đạt 75.000 ha lúa chất lượng cao. Theo các địa phương đang thực hiện thí điểm, mô hình này cần sớm được nhân rộng vì vừa nâng cao thu nhập, vừa bảo vệ môi trường, tạo tiền đề cho nông thôn mới phát triển bền vững.

Nhắc đến điểm sáng trong phát triển nông nghiệp, thúc đẩy nông thôn mới ở Đồng Tháp không thể bỏ qua những mô hình điểm ở xã Tân Long, trong đó giống xoài cát Hòa Lộc đã trở thành cây trồng chủ lực.

Tháng 5/2024, UBND tỉnh cho phép xã đăng ký nhãn hiệu chứng nhận “Xoài Cù lao Tây” cho hơn 1.157 ha, sản lượng 14.103 tấn/năm. Nhờ được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, xoài Tân Long không chỉ tiêu thụ tốt trong nước mà còn mở rộng cơ hội vào các thị trường xuất khẩu khó tính.

Những cánh đồng lớn là nền tảng giúp HTX, nông dân Đồng Tháp đóng góp xây dựng nông thôn mới.

Ông Nguyễn Văn Đi, nông dân xã Tân Long, chia sẻ từ đất trồng hoa màu kém hiệu quả, ông chuyển sang xoài Hòa Lộc. Nhờ kỹ thuật xử lý ra hoa nghịch vụ, vườn xoài của ông cho năng suất cao, lãi hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Ông còn kết hợp du lịch sinh thái, mở vườn đón khách tham quan, vừa tăng thu nhập, vừa quảng bá thương hiệu xoài.

HTX Dịch vụ Nông nghiệp Đất Ngọt (xã Tân Long) đóng vai trò cầu nối quan trọng. Theo Phó Giám đốc HTX Lê Thanh Quy, HTX định hướng sản xuất theo VietGAP, hướng đến hữu cơ, đồng thời tìm kiếm đối tác tiêu thụ uy tín. HTX không chỉ giúp bà con yên tâm đầu ra mà còn cung cấp kiến thức, hỗ trợ kỹ thuật, hình thành cộng đồng sản xuất bền vững.

Trong khi đó, ở xã Ngũ Hiệp, sầu riêng đã làm nên thương hiệu nông sản trứ danh. Với hơn 3.000 ha cây ăn trái, trong đó sầu riêng chiếm chủ lực, địa phương hiện có 36 mã số vùng trồng xuất khẩu và 8 sản phẩm OCOP, trong đó 3 sản phẩm đạt 4 sao.

Liên kết chuỗi giá trị – chìa khóa của nông thôn mới

Điểm chung trong hành trình phát triển kinh tế xã hội, xây dựng nông thôn mới ở các địa phương tỉnh Đồng Tháp là sự tham gia ngày càng sâu của HTX vào chuỗi giá trị nông sản.

Từ sản xuất, bảo quản, chế biến đến tiêu thụ, HTX giữ vai trò then chốt. Nếu như trước đây, nông dân thường loay hoay với bài toán “được mùa mất giá”, thì nay nhờ HTX, đầu ra nông sản ổn định hơn, giá trị gia tăng được nâng cao.

Chủ tịch UBND xã Tân Long, ông Trần Tiến Thịnh, nhấn mạnh: “Chúng tôi khuyến khích nông dân và HTX đẩy mạnh liên kết chuỗi giá trị, đầu tư chế biến sâu để đa dạng hóa sản phẩm. Đây là hướng đi chung của Đồng Tháp, từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp”.

Câu chuyện xoài sấy, nước ép xoài, sầu riêng sấy hay các sản phẩm OCOP chính là minh chứng cho tư duy đổi mới ấy. Khi nông sản được gắn với thương hiệu, với truy xuất nguồn gốc, với thương mại điện tử, thì giá trị và sức cạnh tranh sẽ tăng lên nhiều lần.

Trong bức tranh xây dựng nông thôn mới của Đồng Tháp, không thể không nhắc tới vai trò của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh. Những năm qua, tổ chức này đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ quan trọng.

Cụ thể, Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh đã hỗ trợ vốn và tín dụng ưu đãi giúp HTX mở rộng sản xuất, đầu tư chế biến, xây dựng kho bảo quản. Đào tạo, tập huấn kỹ thuật về nông nghiệp hữu cơ, VietGAP, chuyển đổi số, thương mại điện tử.

Các chương trình hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Đồng Tháp cũng hướng tới kết nối tiêu thụ sản phẩm thông qua hội chợ, sàn giao dịch điện tử, liên kết với doanh nghiệp. Hỗ trợ xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý cho các nông sản chủ lực.

Chính nhờ sự đồng hành này, nhiều HTX ở Đồng Tháp đã trưởng thành, đủ sức dẫn dắt nông dân, trở thành “hạt nhân” trong xây dựng nông thôn mới.

Đồng Tháp đã và đang hiện thực hóa khát vọng xây dựng nền “Nông nghiệp sinh thái – Nông thôn hiện đại – Nông dân văn minh”. Những HTX năng động như Hòa Long, Mỹ Thành Bắc, Đất Ngọt, Hiệp Đức… là những minh chứng sống động cho sự chuyển mình ấy.

Từ những cánh đồng lúa xanh ngát, những vườn xoài, nhãn, sầu riêng trĩu quả, đến những sản phẩm OCOP, những thương hiệu được bảo hộ và khẳng định trên thị trường – tất cả đang dệt nên bức tranh nông thôn mới Đồng Tháp sáng rõ.

Với sự đồng hành của Liên minh HTX Việt Nam, con đường ấy sẽ ngày càng vững chắc, giúp Đồng Tháp không chỉ là vùng đất sen hồng trù phú, mà còn là điểm sáng trong xây dựng nông thôn mới của cả nước.

Nam Phong

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn/khoa-hoc-cong-nghe/tu-cong-rom-bac-trieu-den-buoc-dot-pha-trong-san-xuat-xay-dung-nong-thon-moi-tren-dat-sen-hong-1109836.html