Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra kỷ nguyên mới cho lịch sử dân tộc - Ảnh tư liệu
Độc lập dân tộc ở Hồ Chí Minh luôn luôn gắn liền với tự do, hạnh phúc của Nhân dân, bởi “nước độc lập mà dân không được hưởng hạnh phúc, tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì”.
Khát vọng độc lập dân tộc
Mùa Thu năm 1945, cả dân tộc không phân biệt giai cấp, tầng lớp, vùng lên theo Đảng và lãnh tụ Hồ Chí Minh làm nên cuộc Cách mạng tháng Tám long trời, lở đất. Cuộc cách mạng ấy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta, đập tan xiềng xích nô lệ, lật nhào chế độ thuộc địa nửa phong kiến tồn tại gần một thế kỷ trên đất nước ta, mở ra kỷ nguyên độc lập dân tộc.
“Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh
Ngày 2/9/1945, thay mặt Chính phủ lâm thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trịnh trọng tuyên bố với thế giới về quyền dân tộc cơ bản của nước Việt Nam và quyết tâm giữ gìn nền tự do, độc lập của Nhân dân Việt Nam: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thực đã thành một nước tự do và độc lập. Toàn thể dân Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mệnh và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”. Tuyên ngôn Độc lập của Hồ Chí Minh là một áng văn lập quốc vĩ đại, bản anh hùng ca chiến đấu và chiến thắng của dân tộc Việt Nam, nêu cao ý chí đấu tranh của toàn dân để giữ vững quyền độc lập tự do; kết tinh những giá trị văn hóa của dân tộc và toàn nhân loại; kết tinh ý chí và nguyện vọng độc lập tự do của Nhân dân Việt Nam. Quyền độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam được khẳng định trong Tuyên ngôn Độc lập đã đặt cơ sở pháp lý quan trọng đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và trở thành giá trị bất biến của dân tộc Việt Nam.
Học sinh Trường THPT Chuyên Chu Văn An tìm hiểu các tư liệu, hiện vật tại Triển lãm chuyên đề “Cách mạng tháng Tám năm 1945 - Bước ngoặt vĩ đại của cách mạng Việt Nam trong thế kỷ XX” tại Bảo tàng tỉnh - Ảnh: LA MAI
Thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đã hiện thực hóa khát vọng “độc lập cho Tổ quốc tôi, tự do cho đồng bào tôi” của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh. Sau khi đọc Tuyên ngôn Độc Lập, tuyên bố với thế giới về nền độc lập của nước Việt Nam, sự ra đời của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng các thành viên Chính phủ lâm thời trang nghiêm tuyên thệ trước Quốc kỳ và quốc dân đồng bào: “Chúng tôi, Chính phủ lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do Quốc dân đại biểu đại hội cử lên xin thề rằng: Chúng tôi kiên quyết lĩnh đạo toàn dân giữ vững nền độc lập cho Tổ quốc và thực hiện bản chương trình của Việt Minh đặng mang lại tự do, hạnh phúc cho dân tộc. Trong lúc giữ nền độc lập, chúng tôi quyết vượt qua mọi khó khăn, nguy hiểm, dù phải hy sinh tính mệnh cũng không từ”.
Khát vọng Độc lập - Tự do - Hạnh phúc cho dân tộc Việt Nam của Hồ Chí Minh còn đồng thời là khát vọng thống nhất Tổ quốc. Trong lời tuyên bố với quốc dân sau khi đi Pháp về, ngày 23/10/1946, Hồ Chí Minh có nói: “Một ngày mà Tổ quốc chưa thống nhất, đồng bào còn chịu khổ, là một ngày tôi ăn không ngon, ngủ không yên. Tôi trân trọng hứa với đồng bào rằng, với quyết tâm của đồng bào, với quyết tâm của toàn thể Nhân dân, Nam bộ nhất định trở lại cùng thân ái chung trong lòng Tổ quốc”. Trả lời các nhà báo nước ngoài sau khi Quốc hội giao quyền Chủ tịch nước, Người khẳng định: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”. Bản Di chúc thiêng liêng mà Người gọi là tài liệu “Tuyệt đối bí mật” đã được Người hoàn thành bản văn đầu tiên (10 - 15/5/1965), các năm sau cho đến phút cuối cùng Người vẫn đều đặn đọc lại, sửa chữa, bổ sung và hoàn thiện... Di chúc của Người đã trở thành Bảo vật quốc gia, kết tinh tư tưởng và hành động của Người, suốt đời phấn đấu thực hiện khát vọng Độc lập - Tự do - Hạnh phúc cho dân tộc Việt Nam.
Hạnh phúc cho Nhân dân
Mùa Xuân năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập. “Chánh cương vắn tắt” của Đảng được thông qua tại Hội nghị thành lập Đảng đã chỉ rõ con đường của cách mạng Việt Nam là: “làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”, thực hiện mục tiêu: “Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội”. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, đánh dấu bước ngoặt trong tiến trình cách mạng Việt Nam, mở ra tương lai tươi sáng của dân tộc, đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh nhận định: “Việc thành lập Đảng là một bước ngoặt vô cùng quan trọng trong lịch sử cách mạng Việt Nam ta”. Trong suốt 95 năm qua, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn “là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc”. Đảng đã khẳng định vai trò “cầm quyền, lãnh đạo Nhà nước và xã hội”, đưa dân tộc Việt Nam đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, tạo nên “cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”.
Chiến sĩ Bộ đội Biên phòng tỉnh tuần tra biên giới Ảnh: ĐÌNH QUANG
Đảng trải qua 13 kỳ đại hội, mỗi đại hội đều có những dấu ấn khác nhau, nhưng tựu trung lại đều thực hiện một khát vọng, mục tiêu cao nhất, duy nhất, đó là độc lập cho dân tộc, tự do, hạnh phúc cho Nhân dân. Đại hội XIII (2021) của Đảng tiếp tục khơi dậy vai trò chủ thể, động lực của con người trong sự nghiệp đổi mới - khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. “Khơi dậy tinh thần và ý chí, quyết tâm phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; dân tộc cường thịnh, trường tồn; phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Đến năm 2024, tăng trưởng kinh tế Việt Nam đạt 7,09%; quy mô nền kinh tế đạt khoảng 470 tỷ USD; chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu xếp hạng 44/132 quốc gia, vùng lãnh thổ; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều giảm còn khoảng 1,9%. Chỉ số hạnh phúc tăng 11 bậc, xếp thứ 54/143. Chỉ số phát triển bền vững (SDGs) xếp thứ 54/166 quốc gia, vùng lãnh thổ. Độc lập, chủ quyền quốc gia, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Đối ngoại và hội nhập quốc tế tiếp tục được đẩy mạnh. Uy tín, vị thế Việt Nam trên trường quốc tế không ngừng được nâng cao. Việt Nam tiếp tục là điểm đến an toàn, hấp dẫn của các doanh nghiệp, đối tác, nhà đầu tư, du khách và bạn bè quốc tế.
Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của đất nước trong kỷ nguyên đổi mới, hội nhập và phát triển là minh chứng sinh động về vai trò lãnh đạo của Đảng, như cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Ở Việt Nam chỉ có Đảng Cộng sản Việt Nam mới có khả năng lãnh đạo Nhân dân xây dựng cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc; lợi ích của Nhân dân gắn liền với sự nghiệp của Đảng; mục đích, lý tưởng của Đảng cũng là ước mơ, nguyện vọng của Nhân dân”. Những thành quả đó đã củng cố nền tảng, tạo động lực mạnh mẽ để Đảng tiếp tục lãnh đạo đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Tiếp tục thực hiện mục tiêu đưa đất nước phát triển toàn diện, mang lại ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân, Đảng tiến hành đổi mới tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị với tiêu chí “Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả”. Sau hơn một tháng vận hành, chính quyền địa phương hai cấp đã cơ bản thông suốt; hầu hết các địa phương đã hoàn tất việc sắp xếp tổ chức chính quyền, đảm bảo duy trì hoạt động hành chính không gián đoạn. Mục tiêu lấy người dân làm trung tâm, lấy doanh nghiệp làm chủ thể, thúc đẩy đất nước phát triển nhanh, mạnh và bền vững trong kỷ nguyên mới cơ bản đáp ứng được nhu cầu của thực tiễn. Đồng thời, đứng trước bối cảnh mới về sự chuyển biến sâu sắc chưa từng có trên phạm vi toàn cầu về địa chính trị, địa kinh tế, về cạnh tranh chiến lược, sự dịch chuyển mạnh mẽ của các trung tâm kinh tế, sự bùng nổ của khoa học công nghệ…, Đảng đề ra 4 nghị quyết “trụ cột”, được Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định là bốn đột phá: Nghị quyết số 57 “về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”; Nghị quyết số 59 “về hội nhập quốc tế trong tình hình mới”; Nghị quyết số 66 “về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới”; Nghị quyết số 68 về phát triển kinh tế tư nhân. Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh năm 2025 là năm bản lề mở ra kỷ nguyên mới, do đó: “Bốn Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị ban hành sẽ là những trụ cột thể chế nền tảng, tạo động lực mạnh mẽ đưa đất nước ta tiến lên trong kỷ nguyên mới, hiện thực hóa tầm nhìn Việt Nam phát triển, thu nhập cao vào năm 2045”.
Một góc đô thị Lạng Sơn - Ảnh: HOÀNG NHƯ
Kiên trì con đường mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn, khát vọng độc lập, tự do, hạnh phúc cho dân tộc, cho Nhân dân, 95 năm ra đời, phát triển, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, thực hiện đổi mới và hội nhập quốc tế sâu rộng, những thành tựu trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng... đã góp phần tạo dựng một vị thế mới của Việt Nam trên trường quốc tế. Độc lập - Tự do- Hạnh phúc - khát vọng cháy bỏng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trở thành quốc hiệu Việt Nam, khẳng định giá trị lớn lao và ý nghĩa trường tồn, tiếp tục được hiện thực hóa trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc Việt Nam.
TS DƯƠNG MINH HUỆ - HỌC VIỆN CTQG HỒ CHÍ MINH