Từ đổi mới phương thức lãnh đạo đến kiến tạo Thủ đô hiện đại, giàu bản sắc

4 giờ trướcBài gốc

Ngày 22/10, tại tọa đàm với chủ đề “Để hiện thực những mục tiêu xây dựng Thủ đô Hà Nội hiện đại, văn minh, hạnh phúc và phát triển bứt phá trong kỷ nguyên mới” do Báo Kinh tế & Đô thị phối hợp cùng các đơn vị của Thành phố Hà Nội tổ chức, nhiều ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học đã cùng khẳng định: Muốn có một Thành phố văn minh, hiện đại, Nhân dân hạnh phúc phải giải quyết triệt để được những thách thức, để đạt được mục tiêu phát triển cao hơn trong giai đoạn mới.

Quang cảnh tọa đàm với chủ đề “Để hiện thực những mục tiêu xây dựng Thủ đô Hà Nội hiện đại, văn minh, hạnh phúc và phát triển bứt phá trong kỷ nguyên mới”

Bước đi tất yếu để xây dựng Thủ đô hiện đại, văn minh và hạnh phúc

Nhìn lại nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng bộ Thành phố Hà Nội trước hết là các cấp ủy Đảng, mà đứng đầu là Thành ủy Hà Nội đã để lại những dấu ấn đậm nét trong đổi mới phương thức lãnh đạo, theo tinh thần quyết liệt, sâu sát, có trọng tâm, trọng điểm, rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ hiệu quả. Những đổi mới và sự quyết liệt của Thành ủy đã tác động mạnh mẽ thúc đẩy hệ thống chính trị Thành phố năng động hơn, quyết liệt hơn và trách nhiệm hơn trong thực thi nhiệm vụ.

Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố Hà Nội đã xác định những mục tiêu không chỉ cho giai đoạn trước mắt, mà hướng tới những mục tiêu có tính định hướng lâu dài, để xây dựng Thủ đô “hiện đại, văn minh, hạnh phúc”. Trước một giai đoạn phát triển mới, với những yêu cầu mới, làm thế nào để tiếp tục đổi mới phong cách lãnh đạo của cấp ủy Đảng, tư duy quản lý của chính quyền theo hướng “kiến tạo - phục vụ”, kết hợp với khoa học quản trị đô thị hiện đại, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, hội nhập quốc tế trong kỷ nguyên phát triển mới của Thủ đô?

Trao đổi về vấn đề này, GS.TS Tạ Ngọc Tấn - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Nguyên Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương cho biết, tiếp tục đổi mới phong cách lãnh đạo của cấp ủy Đảng, tư duy quản lý của chính quyền theo hướng “kiến tạo - phục vụ” là một vấn đề rất quan trọng, xuất phát từ bối cảnh thực tế và đòi hỏi của đất nước trong giai đoạn mới. Nếu đặt trong bối cảnh chung có thể thấy thế giới hiện nay - như quyền Bộ trưởng Bộ Ngoại giao đã phát biểu, là “sự đảo lộn có tính chất cách mạng”: đảo lộn từ thể chế, khoa học, nền tảng chính trị khoa học thế giới… Nhiều vấn đề mới xuất hiện, điển hình như AI xuất hiện, cũng “đe dọa” không chỉ công việc mà cả đạo đức, lối sống, cách ứng xử con người với con người…

Cùng với đó, những thành tựu của đất nước sau 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới đã làm thay đổi toàn bộ diện mạo đất nước và cải thiện vô cùng quan trọng đời sống Nhân dân. Nhưng song song với đó, cũng đặt ra những yêu cầu mới, thách thức mới cần giải quyết từ vấn đề thay đổi về thế chế, đến các yêu cầu từ thực tiễn.

GS.TS Tạ Ngọc Tấn - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương trao đổi tại tọa đàm

“Cá nhân tôi khi tham dự phiên khai mạc Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố lần thứ XVIII, tôi nhận thấy Hà Nội có những thay đổi lớn, chuyển biến tích cực, nhưng cũng còn không ít thách thức, khó khăn đang đặt ra, như ô nhiễm không khí, ô nhiễm tại các dòng sông… Muốn có một Thành phố văn minh, hiện đại, Nhân dân hạnh phúc phải giải quyết triệt để được những thách thức đó, để đạt được mục tiêu phát triển cao hơn trong giai đoạn mới” - GS.TS Tạ Ngọc Tấn chia sẻ.

Theo GS.TS Tạ Ngọc Tấn, trong các mục tiêu Đảng bộ Thành phố Hà Nội đã đặt ra mục tiêu đến 2030, Hà Nội đặt mục tiêu thu nhập bình quân đầu người đạt trên 12.000 USD, đây là mục tiêu đầy tham vọng. Hệ thống chỉ tiêu cũng có nhiều điểm mới, thậm chí có những chỉ tiêu lần đầu được đưa ra, mang tính quốc tế, như chỉ số hạnh phúc (Happy Planet Index - HPI)…

Trên cơ sở những thành quả đã đạt được, nhận diện rõ những thách thức, để đạt được những mục tiêu đã đề ra, giải pháp sống còn đầu tiên là sự lãnh đạo của tổ chức và từng cá nhân lãnh đạo quản lý. Theo tôi có mấy vấn đề cần phải chú trọng trong đổi mới phong cách lãnh đạo, trước hết là nhận thức được phong cách lãnh đạo mới của Đảng, như Tổng Bí thư đã nói, đã đến lúc chúng ta phải nhìn xa, nghĩ rộng và làm lớn, làm sao để duy trì được sự ổn định để phát triển, vì mục tiêu cuối cùng là vì hạnh phúc, nâng cao đời sống Nhân dân; để người dân được phát biểu, thể hiện quan điểm của mình - thể hiện sự dân chủ.

Thứ hai là lãnh đạo phải quyết liệt, đột phá - nếu không được như vậy thì chúng ta sẽ tụt hậu.

Thứ ba, lãnh đạo để kiến tạo, lãnh đạo để phục vụ Nhân dân chứ không phục vụ cá nhân, cán bộ là nô bộc của dân.

Các đại biểu, diễn giả tham dự tọa đàm

Thứ tư là phong cách lãnh đạo khoa học, đó là phương pháp làm việc khoa học, rõ nền tảng, mục tiêu. Cái gì đã thấy đúng thì phải quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, làm đến cùng, có hiệu quả. Khoa học ở đây còn phải là khoa học bài bản, chặt chẽ. Cùng với đó là ứng dụng những thành tựu khoa học để giải quyết nhanh chóng công việc hàng ngày của Thành phố. Trong điều kiện hiện nay, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đã cắt được các khâu trung gian quản lý, thành phố chỉ đạo, quản lý trực tiếp đến 126 xã, phường.

Tuy nhiên, khối lượng công việc lớn cũng bao trùm hơn, đòi hỏi trách nhiệm hơn từ các cấp, ngành cần phải đổi mới trong phương thức lãnh đạo, kết hợp với khoa học quản trị đô thị hiện đại, ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số. Điển hình như, lãnh đạo thành phố hay đại diện các cơ quan chức năng phải đến tận nơi kiểm tra giám sát, ngược lại từ xã xa xôi muốn lên báo cáo lãnh đạo thành phố…, trong điều kiện đó nếu không tận dụng ứng dụng công nghệ số, công nghệ thông tin thì không giải quyết được.

“Cuối cùng, từng lãnh đạo các cấp phải là tấm gương về tác phong, ứng xử từ trong gia đình tới người dân cho thật văn hóa. Nơi nào có “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”, chắc chắn nơi đó sẽ phát triển tốt đẹp thậm chí vượt bậc”- GS.TS Tạ Ngọc Tấn nói.

Phục vụ Nhân dân bằng tinh thần trách nhiệm và tư duy đổi mới

Cùng với những giải pháp đột phá trong phát triển kinh tế, đô thị, văn hóa, chính quyền địa phương 2 cấp cũng đã mở ra cơ hội để thúc đẩy chuyển từ tư duy quản lý sang quản trị địa phương, từ tư duy quản lý tập trung sang quản trị đa chiều.

PGS.TS Phạm Minh Tuấn - Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản chia sẻ tại tọa đàm

Từ thực tiễn Thủ đô, những giải pháp nào cần chú trọng để tiếp tục hoàn thiện mô hình chính quyền đô thị, phát huy hiệu quả quản trị và phục vụ Nhân dân?

Trao đổi về vấn đề này, PGS.TS Phạm Minh Tuấn – Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản cho biết, là người con của Hà Nội, ông luôn có mong muốn được chứng kiến sự phát triển toàn diện, bền vững của Thủ đô. Theo ông, mục tiêu phát triển Thủ đô cần được xác định rõ ràng, có lộ trình cụ thể và khả năng đo lường được qua từng giai đoạn.

“Chúng ta không thể theo đuổi quá nhiều mục tiêu cùng một lúc. Quan trọng là phải cụ thể hóa các bước đi, lượng hóa được kết quả để đánh giá hiệu quả phục vụ Nhân dân. Cam kết phục vụ Nhân dân phải được thể hiện bằng những chỉ số có thể đo đếm được” - PGS.TS Phạm Minh Tuấn nhấn mạnh.

PGS.TS Phạm Minh Tuấn cho rằng, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô hoàn toàn có đủ năng lực, điều kiện để hiện thực hóa lời căn dặn của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Xây dựng Hà Nội trở thành Thủ đô xã hội chủ nghĩa hình mẫu trên thế giới, góp phần đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc".

Theo PGS.TS Phạm Minh Tuấn, Hà Nội hiện có đặc thù là đô thị lớn với tỷ lệ lao động phi nông nghiệp cao, song lực lượng lao động nông nghiệp vẫn chiếm tỷ lệ đáng kể; đồng thời, sự chênh lệch giữa khu vực đô thị và nông thôn còn rõ rệt. Vì vậy, bộ máy chính quyền tại đô thị cần được thiết kế linh hoạt để đáp ứng hai yêu cầu: quản lý hiệu quả khu vực đô thị phát triển nhanh, đồng thời bảo đảm quản trị tốt vùng nông thôn rộng lớn.

Theo PGS.TS Phạm Minh Tuấn, bộ máy chính quyền tại đô thị cần được thiết kế linh hoạt để đáp ứng hai yêu cầu: quản lý hiệu quả khu vực đô thị phát triển nhanh, đồng thời bảo đảm quản trị tốt vùng nông thôn rộng lớn. Ảnh minh họa

Hiện nay, Hà Nội có 126 xã, phường, nếu áp dụng mô hình quản lý giống nhau cho toàn bộ, sẽ rất khó đạt được mục tiêu xây dựng đô thị lõi văn minh, hiện đại. "Quản trị một phường trung tâm như Hoàn Kiếm không thể giống với một xã vùng xa ở Ba Vì hay Phú Xuyên” - PGS.TS Phạm Minh Tuấn phân tích.

Về quá trình hoàn thiện mô hình chính quyền đô thị, theo PGS.TS Phạm Minh Tuấn, cần dựa trên nguyên tắc hai cấp - HĐND và UBND, nhưng linh hoạt về số cấp hành chính để phù hợp từng khu vực. Chính quyền cấp hành chính cao hơn không nên can thiệp quá sâu vào hoạt động hành chính cấp dưới. Cơ sở phải thực sự được trao quyền tự chủ, đặc biệt trong các lĩnh vực giáo dục, y tế, an sinh xã hội.

Từ góc nhìn quản lý Nhà nước, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản cho rằng, mỗi chính sách đưa ra cần được cân nhắc kỹ lưỡng về nguồn lực và tính khả thi. “Nguồn lực của chúng ta có hạn, không thể theo đuổi tất cả các mục tiêu cùng lúc. Chính sách tốt phải đi đôi với kế hoạch thực thi chặt chẽ, tránh ban hành vội vàng hoặc thiếu kiên trì” - PGS.TS Phạm Minh Tuấn nói.

Một góc Hà Nội. Ảnh: Phạm Hùng

PGS.TS Phạm Minh Tuấn cũng chỉ rõ, hiện nay khối lượng công việc ở cấp cơ sở rất lớn, nhưng cán bộ cấp xã, phường lại kiêm nhiệm nhiều, không thể làm hết. Vì vậy, cần phân loại rõ thẩm quyền, mô tả nhiệm vụ cụ thể, phân cấp mạnh mẽ, tạo điều kiện để cán bộ thực thi đúng vai trò và trách nhiệm.

Đề cập đến chuyển đổi số trong thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, PGS.TS Phạm Minh Tuấn cho rằng, nếu không làm tốt, dễ rơi vào tình trạng “vừa giấy tờ, vừa điện tử”, gây lãng phí nguồn lực. Dữ liệu phải được đặt ở cấp cơ sở, nơi phát sinh và xử lý trực tiếp. Phần mềm cần linh hoạt, cập nhật theo công nghệ mới, tránh tình trạng thay đổi liên tục khiến cán bộ và người dân đều vất vả.

PGS.TS Phạm Minh Tuấn đề xuất, tiếp cận chuyển đổi số theo hướng dịch vụ, nghĩa là coi người dân là khách hàng, cơ quan hành chính là đơn vị cung ứng dịch vụ công. Nếu người dân hài lòng, họ sẽ tiếp tục sử dụng; nếu không hài lòng, họ có quyền từ chối. Đó mới là cách vận hành hiệu quả, minh bạch và tiết kiệm nhất.

“Hà Nội đang ở thời điểm rất quan trọng để chuyển mình mạnh mẽ. Muốn vậy, phải có chính quyền đô thị tinh gọn, hiện đại, minh bạch, phục vụ Nhân dân bằng tinh thần trách nhiệm và tư duy đổi mới” - PGS.TS Phạm Minh Tuấn khẳng định.

Hồng Thái - Linh Nguyễn

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/tu-doi-moi-phuong-thuc-lanh-dao-den-kien-tao-thu-do-hien-dai-giau-ban-sac.884127.html