Tư duy mới trong Nghị quyết 70 bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng

24 phút trướcBài gốc

An ninh năng lượng là bộ phận trọng yếu của an ninh quốc gia

Sáng 16/9, trong báo cáo một số nội dung trọng tâm Nghị quyết số 70 của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045, Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị thông tin tóm tắt về tư duy mới về phát triển năng lượng trong Nghị quyết số 70.

Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị (Ảnh: Hồ Long/ĐBND).

Ông cho biết, trên cơ sở kế thừa Nghị quyết 55 năm 2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và bổ sung, phát triển một số nội dung về quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, Nghị quyết 70 có cách tiếp cận mới.

Cụ thể, Nghị quyết 70 đưa ra yêu cầu về bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng cho sự phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới - một vấn đề an ninh phi truyền thống mới. Xác định rõ an ninh năng lượng là bộ phận trọng yếu của an ninh quốc gia, gắn trực tiếp với ổn định chính trị, phát triển kinh tế, quốc phòng - an ninh và hội nhập quốc tế.

Bên cạnh đó, Nghị quyết 70 tuân thủ nguyên tắc phát triển thị trường năng lượng theo cơ chế thị trường định hướng XHCN.

Như vậy, thị trường năng lượng sẽ phát triển cạnh tranh, minh bạch, từng bước xóa bỏ bao cấp, bù chéo, điều chỉnh giá năng lượng theo thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Khuyến khích mạnh mẽ các thành phần kinh tế, nhất là khu vực tư nhân, tham gia toàn diện thị trường năng lượng.

Việc bảo đảm an ninh năng lượng được xác định theo phương thức đa dạng hóa nguồn và công nghệ; ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo, khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG), hydrogen, điện hạt nhân hiện đại; khuyến khích nghiên cứu - phát triển và nội địa hóa công nghệ năng lượng, hình thành chuỗi giá trị trong nước.

Nghị quyết 70 xác định phát triển năng lượng trên nguyên tắc có sự gắn kết chặt chẽ giữa an ninh năng lượng với phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường, thực hiện những cam kết quốc tế.

Theo đó, xây dựng dự trữ năng lượng chiến lược, hệ thống hạ tầng truyền tải đồng bộ, thông minh; lồng ghép mục tiêu giảm phát thải, ứng phó biến đổi khí hậu, thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 năm 2050; gắn phát triển năng lượng với bảo vệ môi trường, an sinh xã hội và hội nhập quốc tế.

Khuyến khích mạnh mẽ khu vực tư nhân tham gia phát triển năng lượng

Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Nghị quyết 70 đề ra 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp lớn.

Cụ thể, nhóm nhiệm vụ, giải pháp thứ nhất về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và sự tham gia của cả hệ thống chính trị và nhân dân trong bảo đảm an ninh năng lượng. Trong đó, yêu cầu quan trọng là nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, phân định rõ trách nhiệm, quyền hạn và cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, bảo đảm điều hành thống nhất, đồng bộ từ Trung ương đến cơ sở.

Ba nghị quyết mới bổ sung cho "Bộ tứ nghị quyết", tạo đột phá thực hiện mục tiêu trăm năm

Phấn đấu khởi công xây 100 trường liên cấp nội trú tiểu học, THCS trong tháng 10/2025

Nhóm nhiệm vụ, giải pháp thứ hai về hoàn thiện thể chế, chính sách để trở thành lợi thế cạnh tranh, nền tảng vững chắc, động lực mạnh mẽ thúc đẩy phát triển năng lượng.

Cùng đó, hoàn thiện chính sách tài chính, tín dụng, thuế; huy động mạnh vốn tư nhân, FDI, PPP; ưu tiên vốn cho dự án năng lượng xanh, sạch, công nghệ mới và hệ thống dự trữ. Khuyến khích điện mặt trời mái nhà, tự sản xuất - tự tiêu thụ, lưu trữ năng lượng, thu hồi năng lượng.

Thực hiện cơ chế đấu thầu cạnh tranh; nâng cao chất lượng chiến lược, quy hoạch năng lượng, đặc biệt Quy hoạch điện VIII điều chỉnh; quy hoạch có tính mở, kịp thời cập nhật, gắn với phát triển KT - XH, quốc phòng, an ninh.

Hoàn thiện thị trường năng lượng minh bạch, liên thông; giá năng lượng phải do thị trường quyết định có quản lý của Nhà nước; cải cách mạnh thủ tục hành chính, giảm 30 - 50% thời gian và chi phí tuân thủ.

Nhóm nhiệm vụ, giải pháp thứ ba về phát triển nguồn cung và hạ tầng năng lượng, bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng.

Theo đó, xây dựng kịch bản, lộ trình bảo đảm năng lượng đến 2030, tầm nhìn 2045, đa dạng hóa nguồn cung, ưu tiên phát triển nội địa, giảm phụ thuộc nhập khẩu. Nâng cao hiệu quả khai thác, sử dụng nguồn trong nước, hướng tới mức năng lượng sơ cấp trên đầu người thuộc nhóm 4 ASEAN. Hình thành Trung tâm công nghiệp năng lượng quốc gia tích hợp nhiều lĩnh vực tại các địa phương có lợi thế.

Nghị quyết cũng xác định các chủ trương phát triển nguồn cung và hạ tầng năng lượng về dầu khí, than, năng lượng tái tạo, năng lượng mới, điện, thủy điện, điện gió - mặt trời, nhiệt điện; điện đồng phát - sinh khối; điện hạt nhân, dự trữ và lưu trữ năng lượng; công nghiệp năng lượng…

Nhóm nhiệm vụ, giải pháp thứ tư về đẩy mạnh tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, thực hiện linh hoạt cam kết quốc tế về giảm phát thải; thiết lập những biện pháp quản trị và ứng phó với rủi ro.

Nhóm nhiệm vụ, giải pháp thứ năm về tập trung huy động mọi nguồn lực xã hội, khuyến khích mạnh mẽ khu vực tư nhân tham gia phát triển năng lượng.

Về phát triển thị trường điện cạnh tranh, nghị quyết xác định cần mở rộng mua bán điện trực tiếp, hoàn thiện cơ chế PPA dài hạn, khuyến khích tư nhân đầu tư hạ tầng lưu trữ và truyền tải điện.

Nhóm nhiệm vụ, giải pháp thứ sáu về tạo đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực năng lượng.

Cụ thể, về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, nghị quyết xác định đầu tư ≥2% GDP cho R&D năng lượng; thúc đẩy chuyển giao công nghệ tiên tiến, công nghệ sạch, chuyển đổi số; xây dựng trung tâm nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, phòng thí nghiệm trọng điểm; thu hút 60-80 dự án công nghệ; phát triển lưới điện và quản lý năng lượng thông minh.

Về nguồn nhân lực chất lượng cao, nghị quyết xác định đẩy mạnh liên kết khoa học - đào tạo - doanh nghiệp; phát triển nhân lực năng lượng trọng điểm; đào tạo 25.000 - 35.000 kỹ sư, chuyên gia, đặc biệt trong năng lượng hạt nhân, tái tạo, mới; chính sách thu hút chuyên gia trong và ngoài nước.

Nhóm nhiệm vụ giải pháp thứ bảy là về hợp tác quốc tế, góp phần thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững ngành năng lượng và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Trang Trần

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/tu-duy-moi-trong-nghi-quyet-70-bao-dam-vung-chac-an-ninh-nang-luong-192250916121254663.htm