Khởi nghĩa giành chính quyền đầu tiên
Vào ngày 9-3-1945, bước ngoặt của lịch sử đã nổ ra khi Nhật đảo chính Pháp ở Đông Dương. Nắm bắt thời cơ, Đảng ta phát động cao trào kháng Nhật, cứu nước. Vào ngày 10-3-1945, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Phân khu ủy Phân khu B - Nguyễn Huệ, Nhân dân các dân tộc xã Thanh La đã đứng dậy khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền cách mạng. Lực lượng vũ trang cách mạng đã tước vũ khí của lính dõng, bắt bọn tổng lý, hương dõng phải quy phục, giao nộp súng ống, bằng sắc, triện đồng cho ta. Lực lượng cách mạng đã giải phóng hoàn toàn xã Thanh La trong đêm 10-3-1945. Sáng 11-3-1945, sau cuộc mít tinh tuyên thệ tại sân đình Thanh La, quân khởi nghĩa với nòng cốt là lực lượng Cứu quốc quân 3 và tự vệ địa phương giương cao cờ đỏ sao vàng, biểu ngữ cách mạng tiến về giải phóng Đăng Châu, huyện lỵ Sơn Dương. Đêm 12, rạng sáng 13-3-1945, ta bao vây đánh đồn Đăng Châu và hạ đồn sau ít phút, thu hơn 100 khẩu súng, hàng chục két lựu đạn phân phát cho các đội tự vệ, phá kho thóc của Nhật ở huyện lỵ để chia cho dân nghèo. Sau đó, vào ngày 16-3-1945, tại sân đình Thanh La đã diễn ra cuộc mít tinh để bầu ra Ủy ban cách mạng lâm thời châu Tự Do - một trong những chính quyền cách mạng cấp xã và cấp huyện đầu tiên trong cả nước.
Tuổi trẻ xã Minh Thanh tìm hiểu về Di tích Đình Thanh La.
Trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Nhân dân các dân tộc xã Minh Thanh đã đóng góp sức người, sức của để bảo vệ và đùm bọc, giúp đỡ các cơ quan, đơn vị, cán bộ của Việt Minh ở và làm việc trên địa bàn xã. Ông Nguyễn Văn Long năm nay đã ngoài 93 tuổi ở thôn Lê, xã Minh Thanh nhớ lại: “Khi khởi nghĩa Thanh La diễn ra lúc ông còn nhỏ nhưng vẫn còn nhớ được khí thế sục sôi, khẩn trương của cuộc khởi nghĩa. Để chuẩn bị cho cuộc khởi nghĩa Thanh La, cán bộ cách mạng đã về ở nhà dân hoạt động bí mật từ trước, được Nhân dân đùm bọc, hỗ trợ hết sức, dành lương thực, thực phẩm tốt nhất nuôi quân. Khi cuộc khởi nghĩa nổ ra thành công ai cũng mừng vì từ nay đã xóa bỏ ách đô hộ của thực dân và phong kiến…”.
Từ khí thế của cuộc khởi nghĩa Thanh La, cuộc khởi nghĩa giành chính quyền sớm nhất cả nước đã mở đầu cho hàng loạt các địa phương khác trong tỉnh và khu vực Việt Bắc đứng lên giành chính quyền. Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Thanh La đã tạo điều kiện để đón Bác Hồ từ Pắc Bó, Cao Bằng về xã Tân Trào ở và làm việc, kịp thời chỉ đạo cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đi đến thắng lợi hoàn toàn.
Bừng sáng từng ngày
Từ khởi nghĩa Thanh La, quê hương Minh Thanh hôm nay đang không ngừng đổi mới và phát triển. Đình Thanh La giờ đã trở thành địa chỉ đỏ về giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần cách mạng. Anh Hoàng Việt Đức, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ, Bí thư Đoàn xã Minh Thanh cho biết: “Cùng với đình Thanh La, nhiều di tích lịch sử khác trên địa bàn xã đã được đoàn viên, thanh niên trong xã nhận chăm sóc. Qua đó nhằm bảo tồn và giữ gìn các di tích luôn sạch, đẹp để giáo dục truyền thống cách mạng cho người dân và thế hệ trẻ hôm nay. Rất nhiều hoạt động ý nghĩa như kết nạp Đội, Đoàn đã được tổ chức tại các di tích lịch sử, thông qua đó đã giúp thế hệ trẻ hôm nay hiểu rõ hơn về lịch sử hào hùng dân tộc. Từ đó ra sức học tập, rèn luyện để chung sức xây dựng quê hương, đất nước thêm phần giàu đẹp”.
Xã Minh Thanh mới hôm nay sau khi hợp nhất với xã Bình Yên và Lương Thiện đang mở ra một không gian phát triển mới, cơ hội phát triển trong một giai đoạn mới đầy năng động. Người dân đã mạnh dạn đầu tư các mô hình phát triển kinh tế, khai thác thế mạnh phát triển du lịch, xây dựng các sản phẩm đặc trưng của địa phương… để nâng cao thu nhập. Trong thời gian qua, tỷ lệ hộ khá giàu ngày càng tăng, tỷ lệ hộ nghèo ngày càng giảm, hiện còn 9,4%.
Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Minh Thanh Hứa Thị Hà cho biết: “Nhờ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, của tỉnh cũng như các cấp, các ngành, cơ sở vật chất, hạ tầng của xã ngày càng khang trang hiện đại. Xã đã triển khai các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời xác định những nhiệm vụ đột phá quan trọng cho giai đoạn phát triển mới, không ngừng nâng cao đời sống Nhân dân. Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân xã Minh Thanh mới hôm nay luôn đoàn kết đồng lòng để xây dựng quê hương ngày càng phát triển hơn nữa”.
Đến Minh Thanh trong những ngày tháng Tám lịch sử, càng thêm tự hào về truyền thống vùng quê cách mạng và thật vui khi quê hương cách mạng đã có nhiều đổi mới, cơ sở vật chất, hạ tầng được quan tâm đầu tư xây dựng khang trang, đời sống Nhân dân ngày càng nâng lên.
Bài, ảnh: Huy Hoàng