Tự hào thế hệ 'sinh cùng đất nước' 1945 nơi quê hương cội nguồn cách mạng

9 giờ trướcBài gốc

Trưởng thành dưới bòng cờ cách mạng của kỷ nguyên mới

Năm 1945, Cách mạng Tháng Tám thành công và ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời trang trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố trước quốc dân đồng bào cả nước và toàn thể nhân loại trên thế giới, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam), đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.

Tại Cao Bằng, nơi Bác Hồ đặt chân về nước lãnh đạo cách mạng, ngọn lửa thiêng bừng cháy, lan tỏa khắp núi rừng. Cùng thời khắc lịch sử ấy, những đứa trẻ cất tiếng khóc chào đời, mang theo khát vọng tự do và niềm tin vào tương lai tươi sáng của dân tộc. Thế hệ 1945 ở Cao Bằng sinh ra trong bối cảnh đặc biệt: quê hương là cái nôi của cách mạng, là nơi nuôi dưỡng ý chí kiên cường và tinh thần yêu nước nồng nàn. Họ lớn lên trong những câu chuyện kể về Bác Hồ, về những chiến sĩ cách mạng, về những trận đánh oai hùng.

Bà Lý Thị Xua, xã Tam Kim (người thứ 2 từ trái sang) tự hào được đón 80 cái Tết Độc lập cùng quê hương, đất nước.

Bà Lý Thị Xua, dân tộc Dao Tiền, xã Tam Kim chia sẻ: Khi còn nhỏ nên tôi không biết gì về những chiến thắng lừng lẫy và sự kiện lịch sử trọng đại của quê nhà cũng như đất nước. Sau này lớn lên được đi học biết cái chữ, rồi còn tham gia các phong trào hoạt động do Đảng và Nhà nước phát động, triển khai tại địa phương mới biết khu rừng và dãy núi Dền Sinh mình vẫn thường đi qua chính là nơi thành Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân gắn với trận thắng mở đầu lịch sử Quân đội nhân dân Việt Nam tại ngay Đồn Phai Khắt cách nhà chỉ mấy bước chân. Tuy không được chứng kiến quá trình dẫn đến cuộc Cách mạng Tháng Tám 1945 thành công và khoảng khắc ngày 2/9 lịch sử nhưng được sống trên mảnh đất với những dấu ấn khởi nguồn của cách mạng Việt Nam những tối rất tự hào vì được sinh vào năm 1945. Mỗi dịp 2/9 về, các con, cháu lại quây quần làm bánh, nấu cơm chúc mừng tôi thêm tuổi mới và chúc mừng Tết Độc lập của dân tộc.

Tuổi thơ của những người sinh năm 1945 ở Cao Bằng gắn liền với những năm tháng kháng chiến chống Pháp. Cao Bằng trở thành vùng tự do, là hậu phương vững chắc cho cuộc kháng chiến và tập trung theo Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh thực hiện 3 hoạt động chống giặc: giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Đảng bộ và nhân dân các dân tộc Cao Bằng tập trung sức lực đấu tranh chống âm mưu xâm lược, vượt qua nhiều khó khăn thử thách, vừa chăm lo xây dựng chính quyền, đời sống nhân dân, vừa chống thù trong, giặc ngoài; bảo vệ thành quả cách mạng, truy quét đánh đuổi thổ phỉ, tàn quân Tưởng; cùng quân dân Việt Bắc đánh thắng cuộc tấn công mùa đông của thực dân Pháp lên căn cứ địa Việt Bắc (năm 1947); chi viện quân giải phóng và nhân dân Trung Quốc giải phóng một phần lãnh thổ phía Nam; huy động sức người, sức của cho Chiến dịch Biên giới năm 1950 toàn thắng, giải phóng Cao Bằng (ngày 3/10/1950) làm thay đổi cục diện chiến trường của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Sống trong bối cảnh chung đất nước những năm kháng chiến chống giặc để cứu nước nên những người sinh năm 1945 ở Cao Bằng sớm tham gia vào các hoạt động cách mạng từ khi còn rất nhỏ: làm giao liên, tiếp tế lương thực, thuốc men cho bộ đội…Những năm tháng gian khổ ấy đã hun đúc trong họ lòng yêu nước sâu sắc, tinh thần đoàn kết và ý chí quyết tâm bảo vệ quê hương. Họ hiểu rõ giá trị của độc lập, tự do, và sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc.

Ông Lê Thanh Toàn, sinh năm 1945, xóm Lam Sơn Hạ 2, xã Hòa An chăm sóc vườn cây ăn quả.

Cựu chiến binh Nguyễn Đức Việt, Tổ 9 Hợp Giang, phường Thục Phán cho biết: Tôi sinh năm 1945, những sự kiện cách mạng “long trời lở đất” của Tổng khởi nghĩa Tháng Tám 1945 và Quốc khánh 2/9, cũng như nạn đói 1945 và các lớp bình dân học vụ… là những câu chuyện luôn được nghe ông bà, bố mẹ kể lại hằng ngày mỗi khi đi qua con đường hay các địa điểm liên quan đến các sự kiện trên tại Cao Bằng. Nên tình yêu nước, lòng căm thù giặc… tự hình thành, thấm sâu vào ý thức. Đến năm 1967, khi tròn 22 tuổi, tôi đã theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc tình nguyện vào chiến trường miền Nam. Trực tiếp tham gia chiến lịch Tây Nguyên thuộc đơn vị Tiểu đoàn đặc công 401 - Đắc Lắc B3.

Thế hệ sinh năm 1945 ở Cao Bằng có hàng nghìn người như ông Việt trong kháng chiến chống Mỹ, nhất là giai đoạn từ 1965 - 1975 đã sống, chiến đấu và cống hiến vừa xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa cùng nhân dân cả nước chi viện cho miền Nam đấu tranh chống đế quốc Mỹ và tay sai nhằm hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân. Cao Bằng khi đó đã đẩy mạnh công cuộc khôi phục, cải tạo, phát triển KT - XH, xây dựng Cao Bằng trở thành hậu phương vững mạnh, đóng góp sức người, sức của cùng cả nước đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Chỉ tính riêng trong năm 1973, cả 2 đợt tuyển quân tại tỉnh đều đạt kết quả cao, đợt 1 được 511 tân binh, đạt 105% kế hoạch; đợt 2 đạt 100,7% kế hoạch. Năm 1974, Cao Bằng tuyển quân 2 đợt với tổng số 1.295 người. Đến năm 1975, để kịp thời bổ sung lực lượng cho chiến trường, chỉ tính riêng đợt 1, tỉnh đã tuyển được 2.658 quân, đạt 100% chỉ tiêu và giao quân đúng thời gian quy định, tăng hơn 2 lần so với toàn bộ số quân tuyển năm 1974, góp phần tạo thế và lực giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Ngoài ra, lực lượng dân quân tự vệ huy động hơn 42.000 người, Thanh niên xung phong hơn 504 người. Trong hang nghìn người sống và chiến đấu, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc có sự đóng góp rất đông đảo của thế hệ những người sinh năm 1945 trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc sau 30/4/1075, Cao Bằng có 37.403 thanh niên nhập ngũ; 81.679 dân quân tự vệ và 17.885 dân công hỏa tuyến. Số người sinh năm 1945 chiếm số lượng lớn trong những người tham gia chiến đấu của giai đoạn này ở Cao Bằng.

Góp sức xây dựng quê hương

Sau khi đất nước thống nhất, thế hệ 1945 ở Cao Bằng lại tiếp tục gánh vác trọng trách xây dựng lại quê hương. Họ là những người nông dân cần cù, bám đất, bám làng, khai hoang phục hóa, phát triển sản xuất. Họ là công nhân hăng say lao độngtrên các công trường, là những thầy giáo, cô giáo tận tâm, mang con chữ và đến với những bản làng xa xôi. Họ là những cán bộ, chiến sĩ không quản ngại khó khăn, gian khổ để cống hiến, xây dựng quê hương Cao Bằng.

Quốc khánh 2/9 này, ông Lê Thanh Toàn, xóm Lam Sơn Hạ 2, xã Hòa An tròn 80 tuổi. Ông kể: Như các gia đình thời đó đều đông con và khó khăn nên học hết cấp 2, năm 1963, tôi đi làm công nhân tại Mỏ thiếc Tĩnh Túc (Công ty cổ phần Khoáng sản và Luyện kim Cao Bằng ngày nay). Đến năm 1968, tôi xung phong đi bộ đội, sau thời gian được huấn luyện, đào tạo làm quân y, tôi được giao nhiệm vụ về Sư đoàn 325.Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Sư đoàn 325 có mặt đầu tiên trên chiến trường miền Nam và hoạt động mạnh mẽ trên khắp các địa bàn Trị - Thiên, Tây Nguyên. Tôi và các đồng đội chiến đấu oanh liệt 81 ngày đêm cùng đơn vị bạn bám trụ ngoan cường, anh dũng giữ vững vùng giải phóng Quảng Trị năm 1972 đánh bại các cuộc hành quân lấn chiếm của địch, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Trong cuộc Tổng tiến công chiến lược mùa Xuân 1975, Sư đoàn 325 cùng các đơn vị bạn giành nhiều thắng lợi lớn trong chiến dịch Trị - Thiên - Huế, Đà Nẵng, tiến vào tham gia giải phóng Sài Gòn - Gia Định. Năm 1976, tôi ra quân và trở lại Mỏ thiệc Tĩnh Túc làm hơn 1 năm thì chuyển về công tác tại Bệnh viên Đa khoa Hòa An (nay Trung tâm y tế Hòa An). Đến năm 1994, nghỉ hưu theo chế độ.

Dù nghỉ hưu không nghỉ ngơi mà ông Toàn tiếp tục đảm nhiệm Bí thư xóm, trưởng xóm hơn 10 năm và nay ở cái tuổi 80 ông vẫn là hội viên tích cực của Chi hội Cựu Chiến binh xóm. Hiện tại, hằng ngày ông Toàn dành phần lớn thời gian để chăm sóc vườn cây ăn quả được ông gây dựng hàng chục năm với trên 100 cây ăn quả các loại: Na, bưởi, hồng, ổi… Đặc biệt, ông Toàn luôn không ngừng nghiên cứu, tìm hiểu qua sách, báo, internet … để trồng và cấy ghép những giống cây ăn quả mới có năng suất và hiệu quả cao.

Ông Hoàng Bảo Nghiên, Tổ 4, phường Nùng Trí Cao, rất tự hào vì mình được sinh ra trong những tháng ngày mùa Thu tháng Tám lịch sử và vinh dự là chiến sĩ phòng không không quân được đào tạo tại Liên Xô, đã đóng góp về khoa học - kỹ thuật cho tiền tuyến trong suốt thời gian kháng chiến. Năm 1964, khi vừa tròn 19 tuổi, ông tình nguyện nhập ngũ, khoác lên mình màu áo lính, trở thành chiến sĩ Bộ binh thuộc Trung đoàn 921, Sư đoàn 312 đóng quân tại Thái Nguyên. Năm 1948, ông được tuyển chọn sang Liên Xô học tập chuyên ngành kỹ thuật Phòng không - Không quân, đánh dấu bước chuyển mình từ người lính bộ binh sang lĩnh vực quân sự hiện đại, phục vụ cho nhu cầu chiến đấu ngày càng khốc liệt của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Năm 1967, sau khi hoàn thành khóa học, ông trở về nước và nhận nhiệm vụ tại Sư đoàn 371 đóng quân ở Sóc Sơn (Hà Nội). Thời kỳ này, không quân Việt Nam bước vào giai đoạn chiến đấu quyết liệt với không lực Hoa Kỳ. Ông cùng đồng đội đã góp mặt trong nhiều trận đánh ác liệt, góp phần bảo vệ bầu trời Tổ quốc, giữ vững độc lập chủ quyền thiêng liêng của dân tộc. Sau khi đất nước thống nhất, ông Nghiên tiếp tục tham gia công tác tại Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh (nay Báo Cao Bằng) từ năm 1979. Đến năm 1989, ông nghỉ hưu sau gần 30 năm cống hiến không ngừng nghỉ.

Ông Hoàng Bảo Nghiên, Tổ 4, phường Nùng Trí Cao kể những năm tháng là chiến sĩ phòng không không quân được đào tạo tại Liên Xô và đóng góp về khoa học - kỹ thuật cho tiền tuyến trong thời gian kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Trở về địa phương, ông Nghiên tiếp tục phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, là cựu chiến binh gương mẫu, luôn đi đầu trong các phong trào thi đua yêu nước, chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước. Người dân Tổ 4, phường Nùng Trí Cao thường nhắc đến ông như một tấm gương sáng về đạo đức, tinh thần trách nhiệm và lối sống mẫu mực cho thế hệ trẻ noi theo.

Hành trình sống, chiến đấu và cống hiến của ông Lê Thanh Toàn, Hoàng Bảo Nghiên cũng như hàng nghìn những người thế hệ 1945 ở Cao Bằng là hình ảnh tiêu biểu cho một thế hệ "sinh cùng đất nước", được hun đúc từ mùa Thu Tháng Tám năm 1945, đã đi qua chiến tranh, trải qua thời bình và luôn giữ trọn niềm tin vào Đảng, Nhà nước và tương lai phát triển bền vững của tỉnh, đất nước.

80 năm đã trôi qua, đến nay, thế hệ những người sinh năm 1945 ở Cao Bằng đã bước vào tuổi xế chiều. Dù tuổi cao, sức yếu, nhưng họ vẫn luôn dõi theo sự phát triển của quê hương, đất nước. Họ là những người truyền lửa, kể cho thế hệ trẻ nghe về những năm tháng lịch sử hào hùng, về truyền thống cách mạng của quê hương Cao Bằng. Những người “tuổi cùng đất nước” đã sống trọn vẹn một cuộc đời ý nghĩa, gắn liền với vận mệnh của đất nước, là biểu tượng cho tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường và khát vọng cống hiến của người dân Việt Nam. Cuộc đời họ đã hòa nhịp cùng khúc khải hoàn 2/9, vang vọng mãi với thời gian.

Xuân Lam - Minh Ánh

Nguồn Cao Bằng : https://baocaobang.vn/tu-hao-the-he-sinh-cung-dat-nuoc-1945-noi-que-huong-coi-nguon-cach-mang-3179859.html