Vừa đứng trầm ngâm trong chiếc phòng tắm của khách sạn 5 sao Rosewood nằm ở trung tâm Amsterdam (Hà Lan), Kent Halliburton vừa lật qua lật lại những tờ tiền mới cứng có tổng trị giá 10.000 euro nằm yên trong một chiếc phong bì. Đó là lúc Halliburton bắt đầu tự hỏi mình thực sự đang bước vào chuyện gì, khi đang ở một nơi cách nhà hàng ngàn cây số.
Những doanh nhân chịu chơi
Halliburton, đồng sáng lập kiêm Tổng Giám đốc điều hành (CEO) Sazmining, một doanh nghiệp cung cấp mô hình “khai thác tiền kỹ thuật số Bitcoin như một dịch vụ”. Công ty của ông quản lý thiết bị khai thác (máy đào tiền kỹ thuật số) cho khách hàng và những chiếc máy này nằm tại nhiều trung tâm dữ liệu ở Na Uy, Paraguay, Ethiopia, Mỹ, dù bản thân ông sống tại Peru.
Theo lời kể của Halliburton, trong ngày 5/8 năm nay, ông bay đến Amsterdam để gặp hai người đàn ông có tên Even và Maxim. Họ tự giới thiệu là đại diện pháp lý cho một gia đình giàu có ở Monaco. Gia đình này có ý định mua hàng trăm máy đào tiền kỹ thuật số trị giá khoảng 4 triệu USD từ Sazmining. Số thiết bị đó sẽ được lắp đặt tại một cơ sở đang xây dựng ở Ethiopia. Trước khi “chốt đơn”, phía đối tác muốn gặp trực tiếp Halliburton.
Tại khách sạn Rosewood, Halliburton thấy Even và Maxim ngồi chờ. Họ toát lên phong thái ăn chơi, vung tiền, đặc biệt là Maxim với bộ vest ba mảnh màu be, mái tóc dài rẽ ngôi giữa, vẻ ngoài sắc sảo và chiếc Rolex ló ra từ tay áo.
Trong bữa trưa ba món gồm ceviche trứng cá, cá tuyết Chile hấp và bánh anh đào, họ bàn về thương vụ và tiện thể “khoe” lý lịch bản thân. Even hoạt ngôn, liên tục kể chuyện tiệc tùng ở Marrakech trong khi Maxim khá trầm lặng, chỉ nhìn chằm chằm vào Halliburton như đang đánh giá đối phương.
Như một “nghi thức xây dựng quan hệ”, Even đề nghị Halliburton bán cho gia đình họ đại diện một lượng Bitcoin trị giá khoảng 3.000 USD. Dù ban đầu không sẵn lòng làm điều này, Halliburton đã chấp nhận.
Phía Even nhét vào túi ông một chiếc phong bì đầy tiền mặt, bảo ông cứ tự nhiên về phòng kiểm đếm. “Cứ như trong phim điệp viên 007 James Bond vậy,” ông kể với phóng viên trang tin Wired. "Cảm giác vô cùng mới lạ với tôi."
Halliburton rời khách sạn với cảm giác kỳ lạ và hơi buồn cười sau màn gặp gỡ, nhưng vẫn kỳ vọng thương vụ thành công. Với một công ty nhỏ đang tuyển dụng chỉ khoảng 15 nhân viên như Sazmining, đây có thể là bước ngoặt lớn với họ.
Có điều Halliburton không biết là chỉ chưa đầy hai tuần sau, ông sẽ mất lượng Bitcoin trị giá hơn 200.000 USD vào tay Even và Maxim.
Cú sa chân vào cái bẫy ngọt ngào
Ngay sau bữa trưa đó, Halliburton bay sang Latvia dự một hội nghị về Bitcoin rồi đến Ethiopia để kiểm tra tiến độ xây dựng cơ sở. Khi ông đang ở Ethiopia, Even nhắn qua ứng dụng WhatsApp nói gia đình Monaco đồng ý xúc tiến thương vụ, với một điều kiện Sazmining phải bán thêm cho họ lượng Bitcoin lớn hơn trong giao dịch kèm theo. Họ muốn có lượng Bitcoin trị giá khoảng 400.000 USD. Even yêu cầu Halliburton quay lại Amsterdam ký hợp đồng. Halliburton nói ông đã xa nhà nhiều tuần nên không muốn bay trở lại châu Âu, nhưng Even không cho ông lựa chọn, nói rằng anh ta "không làm việc từ xa” khi giao dịch.
Ngày 16/8, Halliburton trở lại Amsterdam. Tối đó, ông gặp Maxim tại một nhà hàng cao cấp ở khách sạn 5 sao Okura. Trong lúc chờ bàn, Maxim yêu cầu ông chứng minh Sazmining đang nắm đủ lượng Bitcoin để thực hiện giao dịch phụ, bằng cách chuyển khoảng 220.000 USD Bitcoin vào một ví tiền kỹ thuật số được gia đình Monaco tin dùng. Tiền khi chuyển vào ví này vẫn do Halliburton kiểm soát, nhưng phía Maxim có thể xác minh chúng qua dữ liệu blockchain.
Một hệ thống thiết bị đào tiền kỹ thuật số. Công ty của Halliburton chuyên kinh doanh các thiết bị như thế này. (Ảnh: Canva)
Nghe thấy vậy, Halliburton đã tải ứng dụng mang tên Atomic Wallet với hàng ngàn đánh giá tốt trên cửa hàng ứng dụng và tạo một ví mới trên đó. “Tôi muốn tạo niềm tin với khách hàng,” ông giải thích về quyết định của mình.
Bữa tối diễn ra bình thường. Rời nhà hàng, hai bên thống nhất rằng Maxim sẽ mang hợp đồng về cho gia đình Monaco ký, còn Halliburton sẽ chuyển 220.000 USD Bitcoin vào ví mới tạo qua Atomic Wallet.
Về phòng khách sạn, Halliburton thử thực hiện một giao dịch nhỏ, sau đó xóa và khôi phục ví bằng cụm từ hạt giống (seed phrase) để kiểm tra bảo mật. Vào lúc 22 giờ 45, sau khi cảm thấy hài lòng với mức độ bảo vật của ví tiền kỹ thuật số mới, ông yêu cầu đồng nghiệp chuyển lượng Bitcoin trị giá 220.000 USD vào ví. Ông chụp màn hình số dư gửi cho Even. Một phút sau Even đáp lại bằng hai từ ngắn gọn: “Thank yiu” (Cảm ơn, nhưng viết sai từ you).
Halliburton liền nhắn hỏi về hợp đồng. Nhưng không còn hồi âm. Bỗng thấy bất an, ông lập tức kiểm tra ví. Số Bitcoin nằm trong đó đã biến mất. "Cảm giác như bị ai đó đấm vào bụng,” ông kể với Wired. “Tôi chỉ ngồi đó, sốc và không tin nổi.”
Thủ đoạn hết sức tinh vi
Halliburton vắt não, cố gắng tìm hiểu xem ông đã bị lừa bằng cách nào. Vào lúc 11h30 , ông nhắn thêm một tin nữa cho Even: "Đây là màn lừa đảo tinh vi nhất mà tôi từng trải qua. Tôi biết anh cũng chẳng quan tâm lắm đâu, nhưng doanh nghiệp của tôi có thể sẽ không sống nổi sau vụ này. Tôi đã nỗ lực lao động trong nhiều năm để xây dựng nó."
Even trả lời với nội dung phủ nhận việc đã có bất kỳ hành vi phi pháp nào. Nhưng đó là lời cuối cùng anh ta nhắn cho Halliburton.
Chia sẻ với Wired, các chuyên gia từ những công ty phân tích blockchain như Chainalysis và CertiK nói rằng chỉ trong vài giờ, lượng tiền kỹ thuật số rút từ ví của Halliburton sẽ được chia nhỏ, chuyển qua nhiều ví khác, rồi đổ vào các nền tảng đổi tiền kỹ thuật số thành tiền thật. Một phần được đưa vào địa chỉ từng liên quan tới các vụ lừa đảo khác. Phần còn lại được đổi sang Stablecoin và chuyển lên blockchain Tron, nơi có nhiều dịch vụ giao dịch OTC lớn.
Mục tiêu của chuỗi thao tác phức tạp này là xóa dấu vết. “Đây là kiểu vận hành rất tinh vi,” chuyên gia của Chainalysis nhận định.
Không thể xác định chính xác bằng dữ liệu giao dịch cách thức kẻ gian đã chiếm quyền truy cập ví. Nhưng có nhiều manh mối cho thấy Halliburton bị tấn công theo kiểu giám sát mục tiêu. Những bữa tối sang trọng, những địa điểm gặp gỡ ở nơi đắt tiền... đều nhằm tạo sự tin tưởng. “Chúng muốn bạn cảm thấy thoải mái để khó nói lời từ chối khi được đưa cho những yêu cầu kỹ thuật," vị chuyên gia phân tích.
Khả năng cao những kẻ tấn công đã ghi lại seed phrase của Halliburton khi ông tạo ví mới trên Atomic Wallet tại khu vực sảnh khách sạn Okura. Có thể chúng đã sử dụng máy ghi hình trang bị ống kính tele với sự hỗ trợ của đồng bọn ở quanh. Sau đó, chúng chỉ cần cài một con bot với tính năng quét để giám sát ví mới của Halliburton. Con bot này sẽ tự động rút sạch ví ngay khi có khoản tiền lớn chảy vào.
Và kinh khủng hơn, những kẻ Halliburton đã tiếp xúc trực tiếp như Even và Maxim có thể chỉ là "vệ tinh" hoặc "những kẻ đóng thế" được bọn xấu thuê từ các diễn đàn ngầm. Nói cách khách, chúng chỉ là những bình phong, làm việc cho cả một đường dây lừa đảo quốc tế lớn.
Sazmining thực tế đã gặp khá nhiều khó khăn sau vụ việc, vì số tiền bị lấy mất tương đương 6 tuần doanh thu của công ty. Bằng cách hoãn trả nợ cho đối tác và kéo dài khoản vay, công ty mới trụ lại được.
Lãnh đạo công ty lập tức gửi đơn tố cáo đến lực lượng chức năng tại Hà Lan, Anh và Mỹ. Nhà chức trách Anh phản hồi rằng họ chưa thể hành động được ngay, còn phía Mỹ thì có một đơn vị thuộc Mật vụ Mỹ xác nhận vụ việc.
Số lượng vụ lừa đảo liên quan tới tiền kỹ thuật số quá lớn là nguyên nhân chính khiến cơ quan chức năng khó xử lý từng vụ đơn lẻ. Nạn nhân chỉ hy vọng nếu một đường dây bị triệt phá, họ có thể nhận lại phần nào tiền thu hồi được.
Còn hiện tại, Halliburton phải chấp nhận mất mát. “Vẫn đau lắm,” ông nói. “Nhưng may mắn vì đó không phải là đòn chí mạng"./.
(Vietnam+)