Tủ lạnh chạy bằng muối

10 giờ trướcBài gốc

Theo trang tin trực tuyến Businessinsider của Mỹ, 3 thiếu niên này là Dhruv Chaudhary, Mithran Ladhania và Mridul Jain, học sinh Trường quốc tế Shishukunj ở Indore, Ấn Độ. Nhóm đã nghiên cứu và phát triển thành công tủ lạnh di động không dùng điện có tên Thermavault.

Thermavault dựa trên quy trình làm mát bằng muối hay tủ lạnh không cần ổ cắm. Khi một số loại muối hòa tan trong nước, chúng sẽ hấp thụ nhiệt từ môi trường xung quanh, hút nhiệt ra khỏi hộp cách nhiệt và làm lạnh đồ bên trong.

Về cơ bản, nguyên mẫu Thermavault là một hộp nhựa cách nhiệt có lớp lót đồng bên trong, được thiết kế để đựng thuốc và vaccine. Nước trộn với muối chuyên dụng lấp đầy khoảng trống giữa lớp vỏ nhựa và lớp lót đồng.

Khi muối hòa tan, tạo ra phản ứng tỏa nhiệt sẽ kéo nhiệt ra khỏi hộp, làm giảm nhiệt độ bên trong một cách thụ động. Vì Thermavault chỉ sử dụng muối và nước để làm mát nên nó không cần máy nén hoặc hóa chất làm lạnh.

Bằng cách điều chỉnh hỗn hợp muối, tủ có thể đạt các mức nhiệt độ khác nhau: ví dụ, amoni clorua giữ hộp ở khoảng 2-6°C, trong khi thêm bari hydroxit octahydrat đẩy nhiệt độ xuống dưới 0°C để đóng băng.

Khi những loại muối này hòa tan, các nguyên tử tích điện hoặc ion tạo nên chúng sẽ tách ra. Sự tách ra này đòi hỏi năng lượng mà các ion lấy từ môi trường, do đó làm mát nước xung quanh.

3 thiếu niên thắng Giải thưởng Trái đất châu Á 2025 nhờ phát minh ra tủ lạnh Thermavault

Trong video giới thiệu khi nhận giải thưởng Trái đất châu Á 2025, nhóm đã nhấn mạnh, hiện trên thế giới có hơn 1 tỷ người không được tiếp cận điện. Vì vậy, tủ Thermavault không chỉ mang lợi ích kinh tế đơn thuần mà còn tạo ra những lợi ích xã hội và môi trường rất lớn.

Cả 3 nhà phát minh trẻ tuổi đều có cha mẹ làm việc trong lĩnh vực y tế, đã tận mắt chứng kiến nguồn điện không đáng tin cậy ở các phòng khám nông thôn. Nó là thủ phạm làm hỏng vaccine như từng xảy ra khi đại dịch Covid-19 bùng phát.

Điều này thôi thúc nhóm quyết định vào cuộc để tìm ra cách bảo quản vaccine một cách hiệu quả hơn. Nhóm đã thử nghiệm khoảng 150 loại muối có tác dụng, sau đó thu hẹp xuống còn khoảng 20 loại trong phòng thí nghiệm.

Quá trình thử nghiệm đã giúp nhóm quyết định pha trộn amoni clorua (để làm lạnh nhiệt độ) và bari hydroxit octahydrat (để đạt tới ngưỡng nhiệt độ dưới 0°C). Cụ thể, trong nghiên cứu, bộ 3 phát hiện thấy amoni clorua duy trì nhiệt độ khoảng 2 đến 6 độ C, lý tưởng cho nhiều loại vaccine.

Thêm bari hydroxit octahydrat vào hỗn hợp tạo ra nhiệt độ dưới 0°CC, lý tưởng cho một số loại vaccine khác và đôi khi cho việc bảo quản thuốc và cho nội tạng cấy ghép. Bệnh viện V One ở Indore dùng thử Thermavault để giữ lạnh vaccine rất hiệu quả, từ 10 đến 12 giờ trong điều kiện thực tế của địa phương.

Theo nhóm nghiên cứu, một lợi thế khác của dung dịch amoni clorua là tái sử dụng mà không cần điện. Thay vào đó, có thể lấy nước muối ra khỏi hộp, đun sôi nước và thu thập muối ở dạng rắn, sẵn sàng hòa tan trong nước mới và tạo lại hiệu ứng làm mát.

Nhóm sẽ sử dụng 12.500 USD tiền thưởng để chế tạo 200 chiếc tủ, cung cấp cho 120 bệnh viện nông thôn, đặc biệt ở những vùng hẻo lánh thiếu điện. Tiếp theo, nhóm sẽ cải tiến thiết kế để đạt mức chất lượng và an toàn như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) quy định để dùng cho mục đích bảo quản vaccine theo tiêu chuẩn quốc tế.

Nguồn: BIC/UFC

Khắc Nam

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/tu-lanh-chay-bang-muoi-20250513104456019.htm