Ngày 20/5, Chính phủ đã trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, Nghị quyết bám sát chủ trương, định hướng của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về giáo dục, đào tạo.
Quang cảnh phiên họp
Thể hiện tính ưu việt của chế độ, đảm bảo công bằng trong tiếp cận giáo dục, từng bước đạt mục tiêu phổ cập giáo dục 9 năm.
Góp phần đảm bảo an sinh, xã hội, giảm gánh nặng kinh tế cho các gia đình có con đang theo học trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông trên toàn quốc. Khuyến khích phát triển giáo dục ngoài công lập, tăng cường xã hội hóa giáo dục.
Dự thảo Nghị quyết bổ sung các đối tượng được miễn, hỗ trợ đóng học phí gồm: Trẻ em mầm non dưới 5 tuổi đang học tại các cơ sở giáo dục; Học sinh trung học phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục.
Theo dự thảo Nghị quyết, ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ học phí đối với cả trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục.
Dự kiến nguồn lực thi hành Nghị quyết là từ nguồn ngân sách trung ương và ngân sách địa phương cùng nguồn lực hợp pháp khác.
Nguồn nhân lực để thực thi khi Nghị quyết được ban hành sẽ sử dụng nhân lực sẵn có tại các đơn vị, không phát sinh, yêu cầu thêm nhân lực mới do thủ tục về miễn, hỗ trợ học phí đã được quy định tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP ngày 27/8/2021 của Chính phủ quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo.
Dự kiến, thời gian trình thông qua, ban hành Nghị quyết ngay tại Kỳ họp này để áp dụng chính sách từ năm học 2025-2026.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh
Trình bày báo cáo thẩm tra về dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Ủy ban cơ bản nhất trí với các đề xuất của Chính phủ.
Về phương thức chi trả hỗ trợ học phí, trên cơ sở ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban đề nghị Chính phủ nghiên cứu, quy định việc chi trả hỗ trợ học phí cho nhóm đối tượng này theo phương thức cấp trực tiếp cho người học.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cũng cho biết, theo Tờ trình số 283/TTr-CP của Chính phủ, tổng nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước để thực hiện miễn học phí và hỗ trợ học phí từ năm học 2025 – 2026 cho các đối tượng theo dự thảo Nghị quyết ước tính khoảng 31,4 ngàn tỷ đồng/năm học (trong đó, khối công lập là 28,7 ngàn tỷ đồng; khối dân lập, tư thục là 1,9 ngàn tỷ đồng).
Hiện nay, tổng ngân sách nhà nước đã và sẽ thực hiện không thu, miễn, hỗ trợ tiền đóng học phí kể từ ngày 01/9/2025 theo quy định pháp luật hiện hành là 22,4 ngàn tỷ đồng (trong đó, khối công lập là 21,8 ngàn tỷ đồng; khối dân lập, tư thục là 0,6 ngàn tỷ đồng).
Như vậy, số ngân sách nhà nước phải bảo đảm thêm khi thực hiện chính sách theo Nghị quyết này là khoảng 9 ngàn tỷ đồng/năm học (trong đó, khối công lập là 6,9 ngàn tỷ đồng; khối dân lập, tư thục là 1,3 ngàn tỷ đồng; miễn, hỗ trợ đóng học phí cho người học chương trình giáo dục phổ thông tại cơ sở giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục khác là 774,2 tỷ đồng). Mức ngân sách cần bảo đảm ở từng địa phương phụ thuộc vào quy định đóng học phí của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định.
Vì vậy, Ủy ban đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo đánh giá kỹ lưỡng khả năng cân đối ngân sách của các địa phương, nhất là các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; bổ sung số kinh phí thực hiện đối với học viên học chương trình giáo dục phổ thông tại cơ sở giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục khác vào tổng nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước để thực hiện miễn, hỗ trợ học phí từ năm học 2025 - 2026 cho các đối tượng theo dự thảo Nghị quyết.
Đồng thời, đề nghị Chính phủ điều chỉnh dự toán ngân sách năm 2025 đối với các nhiệm vụ phát sinh năm 2025 gắn với việc triển khai Nghị quyết này.
Thanh Hòa