Từ năm học 2025-2026 sẽ không còn các kỳ thi, hội thi, phong trào cấp huyện?

một ngày trướcBài gốc

Thời điểm này, Đảng và Nhà nước đang chủ trương sáp nhập tỉnh, sáp nhập xã và bỏ cấp huyện, điều này cũng đồng nghĩa phòng giáo dục và đào tạo ở các địa phương cũng hết vai trò, sứ mệnh của mình. Khi không còn phòng giáo dục và đào tạo cũng đồng thời các cuộc thi, hội thi, các phong trào cấp huyện phát động đến giáo viên và học sinh cũng không còn tổ chức nữa.

Một khi bỏ được cấp trung gian là phòng giáo dục thì giáo viên và học sinh sẽ giảm được rất nhiều áp lực từ các phong trào, các hội thi khác nhau, tập trung vào việc dạy và học được tốt hơn. Thực tế cho thấy nhiều phong trào, nhiều cuộc thi, hội thi cấp huyện những năm vừa qua tổ chức chưa thực sự có nhiều hiệu quả nhưng làm tăng áp lực cho các nhà trường, giáo viên và học sinh.

Ảnh minh họa: Doãn Nhàn

Tốn kém, áp lực từ các cuộc thi cấp huyện

Theo chuẩn trình độ giáo viên phổ thông được quy định tại Luật Giáo dục năm 2019 từ cấp tiểu học đến trung học phổ thông đều có trình độ đại học sư phạm hoặc tương đương. Nhưng, giáo viên phổ thông không áp lực như giáo viên tiểu học và trung học cơ sở khi tham gia các phong trào, các cuộc thi, hội thi.

Viết sáng kiến kinh nghiệm, giáo viên cấp trung học phổ thông họ chỉ qua cấp trường và sở giáo dục nên khi giáo viên đạt giải sáng kiến kinh nghiệm cũng bớt cấp hơn. Điều quan trọng là giá trị của sáng kiến kinh nghiệm ở cấp trung học phổ thông tương đương với sáng kiến kinh nghiệm đạt giải cấp huyện của giáo viên tiểu học, trung học cơ sở.

Trong khi đó, giáo viên cấp tiểu học, trung học cơ sở khi viết sáng kiến kinh nghiệm phải qua phòng giáo dục và đào tạo nên thời gian chờ đợi lâu hơn, cách chấm của phòng giáo dục và đào tạo hiện nay ở một số địa phương còn nhiều bất cập nên nhiều giáo viên không thực sự "tâm phục, khẩu phục".

Thi giáo viên giỏi cấp trung học phổ thông cũng chỉ qua cấp trường rồi đến cấp tỉnh, giáo viên tiểu học và trung học cơ sở phải thi qua cấp huyện rồi mới thi cấp tỉnh. Vì thế, có những năm cả cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh cùng chu kỳ tổ chức khiến cho giáo viên tham gia liên tục phải chuẩn bị cho hội thi nên rất áp lực.

Không chỉ giáo viên áp lực mà những lớp được giáo viên lựa chọn phần lớn là những lớp tiêu biểu nên học sinh cũng khổ sở vì thời điểm hết môn này đến môn khác giáo viên dự thi giáo viên giỏi cấp trường lựa chọn làm lớp dự thi.

Hiện nay, thi giáo viên dạy giỏi các cấp tại đơn vị người thi nên một số lớp luôn được trở thành “sân” cho giáo viên dự thi chuẩn bị, thi thố. Một khi giáo viên dự thi sẽ dẫn đến khâu chuẩn bị của cả thầy và trò nên học sinh cũng bị cuốn vào hội thi cùng thầy cô của mình.

Kỳ thi học sinh giỏi của học sinh trung học phổ thông- khối không chuyên cũng chỉ phải tham gia kỳ thi cấp tỉnh. Trong khi, học sinh giỏi cấp trung học cơ sở phải qua kỳ thi cấp huyện rồi đợi chờ mãi mới dự thi học sinh giỏi cấp tỉnh.

Các phong trào như thể thao, văn nghệ, hùng biện tiếng Anh, kể chuyện sách, vẽ tranh… của học sinh tiểu học, trung học cơ sở đều phải qua cấp huyện rồi đạt giải mới thi cấp tỉnh nên nhà trường, giáo viên, học sinh đều áp lực.

Nhà trường thì áp lực phải chi thêm một lần kinh phí cho giáo viên, học sinh tập luyện, đi thi. Giáo viên, học sinh phải kéo dài thời gian ôn luyện. Thi xong cấp huyện thì thấp thỏm chờ đợi, nếu đạt giải lại tiếp tục tập luyện thi cấp tỉnh thêm một thời gian nữa.

Một năm học có rất nhiều cuộc thi, hội thi, phong trào được phòng giáo dục và đào tạo cấp huyện phát động, tổ chức. Mỗi cuộc thi, mỗi hội thi, mỗi phong trào sẽ có kế hoạch, có trưởng ban, phó ban, ủy viên, giám sát, thanh tra, thư ký…

Tiền chi cho phát thưởng thì ít, tiền chi cho ban tổ chức thì nhiều. Nhiều người trực tiếp làm việc thì được vài đồng thù lao bèo bọt, tượng trưng. Nhiều lãnh đạo, chuyên viên được cơ cấu trưởng ban, phó ban, mà một số chức danh trong các phong trào, hội thi luôn cao hơn.

Nhìn chung, phong trào, hội thi thêm cấp huyện là thêm tốn kém rất lớn cho cấp tổ chức và các đơn vị tham gia.

Không còn các phong trào, hội thi, các cuộc thi cấp huyện, giáo viên là người mừng nhất

Thực tế cho thấy, các phong trào, hội thi, các cuộc thi cấp huyện do phòng giáo dục và đào tạo đứng ra tổ chức trong thời gian qua vẫn đâu đó chưa minh bạch nên dẫn đến một bộ phận giáo viên ở nhiều trường học không tâm phục, khẩu phục.

Việc lựa chọn giám khảo các cuộc thi thường theo một ê kíp quen thuộc và đôi khi chấm cũng có phần cảm tính khi nhìn tên, chức danh, đơn vị công tác để chấm giải.

Chẳng hạn phong trào viết sáng kiến kinh nghiệm đã và đang tồn tại khá nhiều bất cập, hạn chế mà dư luận đã phản ánh nhiều năm nay. Gần như rất hiếm lãnh đạo, quản lý phòng giáo dục và đào tạo, quản lý các trường học rớt sáng kiến kinh nghiệm.

Bởi, phần nhiều là họ chấm qua, chấm lại cho nhau. Một khi lãnh đạo, chuyên viên ở phòng giáo dục và đào tạo, quản lý các trường học viết là có giải, có giải là có thành tích, có danh hiệu.

Một số lãnh đạo, quản lý của phòng giáo dục và đào tạo và các trường học được phân công chấm sáng kiến kinh nghiệm và nhiều đề tài của người thân, bạn bè nên phần lớn khi phòng giáo dục chưa công bố giải thì nhiều giáo viên dưới cơ sở đã biết mình đậu.

Một khi giáo viên biết mình đạt giải sẽ có những chia sẻ, tâm sự về thành quả của mình nên những xì xào, bàn tán luôn râm ran trong quá trình chấm và cả khi công bố giải.

Các phong trào văn hóa, văn nghệ, các cuộc thi của học sinh và giáo viên thì những trường lớn thường thường được ưu ái hơn. Bởi lãnh đạo, chuyên viên phòng giáo dục phần nhiều là những nhà giáo đã từng công tác ở các trường lớn.

Các phong trào, các hội thi, các cuộc thi đều có những tiêu chí khi chấm nhưng không phải phong trào, các hội thi, các cuộc thi cũng “định lượng” được chất lượng mà nhiều khi còn mang “định tính” nên việc chấm giải không phải lúc nào cũng rạch ròi, khách quan, công tâm.

Nếu không có gì thay đổi, từ năm học 2025-2026 tới đây thì phòng giáo dục và đạo tạo sẽ không còn được duy trì như hiện nay và tất nhiên các phong trào thi đua cấp huyện sẽ không còn được tổ chức.

Một khi không còn các phong trào cấp huyện sẽ giúp cho giáo viên và học sinh dưới cơ sở bớt đi áp lực của cấp trung gian không cần thiết. Các trường học sẽ giảm được chi phí tham gia cấp huyện và những ràng buộc, các mối quan hệ giữa người chấm, người dự thi sẽ hạn chế.

Các cuộc thi chỉ còn cấp trường và cấp tỉnh, nhất là cấp tỉnh chấm thì sẽ hạn chế được những bất cập vốn đã tồn tại lâu nay ở nhiều địa phương. Việc chấm giải khách quan, công tâm sẽ khiến giáo viên có thêm niềm tin, động lực để phấn đấu, thi đua và giúp cho các phong trào thi đua ở ngành giáo dục hiệu quả hơn. Đặc biệt, giảm bớt được những lần thi không cần thiết.

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

NGUYỄN THẾ TRUNG

Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/tu-nam-hoc-2025-2026-se-khong-con-cac-ky-thi-hoi-thi-phong-trao-cap-huyen-post250075.gd