Từ ngày 1/3/2026: Dự kiến thí điểm mô hình thông quan tập trung

2 giờ trướcBài gốc

Sẽ triển khai thí điểm tại một số khu vực

Tại dự thảo Đề án Mô hình thông quan tập trung, Cục Hải quan đã đưa ra lộ trình triển khai thí điểm.

Cụ thể, từ ngày 1/3/2026, sẽ triển khai tại Chi cục Hải quan khu vực III (Hải Phòng) và Chi cục Hải quan khu vực V (Bắc Ninh). Theo đó, Chi cục Hải quan khu vực III sẽ thành lập Đội Thông quan để thực hiện việc thông quan đối với các lô hàng xuất nhập khẩu (XNK) qua các đơn vị: Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực 1, khu vực 2, khu vực 3 và Hải quan cửa khẩu cảng Đình Vũ. Chi cục Hải quan khu vực V thành lập Đội Thông quan để thực hiện việc thông quan đối với các lô hàng XNK qua các đơn vị trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh cũ: Hải quan Bắc Ninh, Hải quan khu công nghiệp Yên Phong, Hải quan ICD Tiên Sơn.

Từ ngày 1/4/2026, Cục Hải quan sẽ tổ chức đánh giá và triển khai mở rộng đối với tất cả Hải quan cửa khẩu, Hải quan ngoài cửa khẩu trên địa bàn Chi cục Hải quan khu vực III, Chi cục Hải quan khu vực V.

Đồng thời, cũng từ ngày 1/3/2026, tại Chi cục Hải quan khu vực VIII (Quảng Ninh) sẽ thành lập Đội Thông quan để thực hiện việc thông quan đối với các lô hàng XNK tại các cửa khẩu đường bộ.

Kể từ ngày 15/4/2026 đến 15/5/2026, Cục Hải quan tiến hành xử lý các vướng mắc về nghiệp vụ; rà soát hoàn thiện các điều kiện về công nghệ thông tin, điều kiện cơ sở vật chất tại các Chi cục Hải quan khu vực; triển khai theo hình thức cuốn chiếu đối với các Chi cục Hải quan khu vực còn lại. Riêng Chi cục Hải quan khu vực II (TP Hồ Chí Minh) sẽ triển khai từ ngày 1/6/2026.

Cục Hải quan cũng phân công nhiệm vụ cho các đơn vị tham mưu thuộc Cục nhằm thoàn thiện, trình cơ quan có thẩm quyền ký ban hành văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thực hiện hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan theo mô hình thông quan tập trung, chấm dứt việc nộp chứng từ giấy thuộc bộ hồ sơ hải quan.

Bên cạnh đó, điều chỉnh, nâng cấp hệ thống bảo đảm triển khai quy trình thủ tục hải quan và quy trình kiểm tra phúc tập hồ sơ theo mô hình tổ chức bộ máy mới; khảo sát địa điểm dự kiến triển khai thông quan tập trung của Chi cục Hải quan khu vực. Chuẩn bị hạ tầng mạng, máy chủ, máy trạm, các trang thiết bị an ninh, an toàn bảo đảm triển khai thông quan tập trung.

Đồng thời, thực hiện rà soát, sắp xếp, bố trí công chức cho Đội Thông quan theo yêu cầu nhiệm vụ, phù hợp với trình độ chuyên môn, năng lực, phẩm chất, đạo đức của công chức theo quy định; lựa chọn, bố trí địa điểm làm việc và chuẩn bị các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc cho Đội Thông quan bảo đảm triển khai thuận lợi, hiệu quả.

Nhiều lợi ích thiết thực

Cục Hải quan cho biết, việc xây dựng và triển khai mô hình thông quan tập trung là yêu cầu khách quan và cấp thiết trong giai đoạn hiện nay, nhằm thực hiện chủ trương cải cách, hiện đại hóa và chuyển đổi số toàn diện ngành Hải quan, phù hợp với Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Qua nghiên cứu lý luận, kinh nghiệm quốc tế và kết quả thí điểm tại một số địa phương (như Móng Cái - Quảng Ninh, Hải Phòng), Cục Hải quan khẳng định rằng mô hình thông quan tập trung mang lại nhiều lợi ích thiết thực nếu triển khai thành công. Cụ thể, mô hình thông quan tập trung là phù hợp với xu hướng quốc tế, đang được nhiều nước áp dụng nhằm cải thiện hiệu quả và minh bạch trong quản lý hải quan; tăng tính minh bạch và giảm tiêu cực do xử lý tập trung, ít tiếp xúc trực tiếp giữa cán bộ Hải quan và doanh nghiệp (DN), từ đó có thể giảm tiêu cực, nhũng nhiễu.

Mô hình thông quan tập trung cũng làm tăng hiệu quả quản lý nhà nước về hải quan do tập trung thông tin và xử lý tại một đầu mối giúp kiểm soát, điều hành tốt hơn các hoạt động XNK. Ngoài ra, mô hình thông quan tập trung còn hạn chế các nguy cơ buôn lậu, gian lận thương mại từ việc khai sai tên hàng, mã HS, trị giá, xuất xứ… nhờ thông tin tập trung và cơ chế kiểm soát thống nhất.

Bên cạnh đó, việc DN có thể khai báo hải quan tại bất kỳ địa điểm nào mà không cần phụ thuộc vào địa điểm tập kết hàng hóa thực tế sẽ tiết kiệm thời gian và chi phí cho DN như giảm chi phí nhân sự, đi lại, thời gian chờ đợi, làm thủ tục… Hơn nữa, việc triển khai mô hình thông quan tập trung sẽ thúc đẩy chuyển đổi số và hiện đại hóa hải quan do cần xây dựng hệ thống công nghệ thông tin đồng bộ, kết nối toàn quốc, thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ 4.0, tăng cường sử dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn để phân tích, dự báo rủi ro; tạo nền tảng kỹ thuật - pháp lý cho Hải quan số, Hải quan thông minh, phù hợp xu hướng quốc tế và thông lệ của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO).

Cục Hải quan nhấn mạnh, Đề án Mô hình thông quan tập trung là bước chuyển quan trọng trong tư duy quản lý - từ phân tán sang tập trung, từ thủ công sang điện tử hóa và từ quản lý sang phục vụ, bảo đảm vừa kiểm soát chặt chẽ, vừa tạo thuận lợi tối đa cho thương mại.

T.Công

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/tu-ngay-1-3-2026-du-kien-thi-diem-mo-hinh-thong-quan-tap-trung.html