Việc thay thế này là một bước tiến quan trọng trong quá trình chuyển đổi số quốc gia, đặc biệt trong việc đồng bộ hóa dữ liệu ngành BHXH với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, góp phần tăng cường hiệu quả quản lý, đơn giản hóa thủ tục hành chính và tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Ngày 4/8/2025, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã ban hành Công văn số 1804/BHXH-QLT nhằm hướng dẫn BHXH các tỉnh, thành phố trong việc triển khai sử dụng số định danh cá nhân hoặc số CCCD thay thế mã số BHXH và bộ mã quản lý đơn vị. Đây là giải pháp nhằm thống nhất phương thức quản lý dữ liệu trên toàn quốc, hỗ trợ công tác quản lý hồ sơ và nâng cao chất lượng phục vụ người tham gia.
Theo hướng dẫn mới, các đơn vị tham gia BHXH, BHYT và bảo hiểm thất nghiệp bao gồm cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức từ thiện, cơ sở trợ giúp xã hội và các tổ chức có liên quan sẽ áp dụng bộ mã quản lý gồm ba thành phần là ĐD (mã định danh đơn vị), ĐT (mã đối tượng) và LH (mã loại hình).
Trong đó, mã định danh đơn vị ĐD được sử dụng trên tất cả các biểu mẫu hành chính giữa đơn vị và cơ quan BHXH.
Riêng đối với doanh nghiệp thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định 168/2025/NĐ-CP ban hành ngày 30/6/2025, mã số doanh nghiệp gồm 10 ký tự do cơ quan đăng ký kinh doanh cấp sẽ được sử dụng. Các đơn vị có quan hệ với ngân sách theo Thông tư 185/2015/TT-BTC ngày 17/11/2015 sẽ sử dụng mã quan hệ ngân sách gồm 7 ký tự do cơ quan tài chính cấp.
Mã ĐT dùng để xác định đối tượng người tham gia BHYT, được cấu thành từ 2 ký tự chữ và được quản lý thống nhất trong hệ thống cơ sở dữ liệu của BHXH. Mã LH là mã loại hình sản xuất - kinh doanh, gồm 3 ký tự, được quy định tại Quyết định số 27/2018/QĐ-TTg ngày 6/7/2018 của Thủ tướng Chính phủ.
Đối với các tổ chức thực hiện nhiệm vụ thu hộ BHXH, BHYT, bộ mã quản lý sẽ bao gồm: ĐD là mã định danh đơn vị, được sử dụng thống nhất trên các biểu mẫu hành chính; TH là tên viết tắt của tổ chức thu hộ, được quản lý trong cơ sở dữ liệu của BHXH; HC là mã đơn vị hành chính, gồm 7 ký tự, trong đó 2 ký tự đầu là mã cấp tỉnh và 5 ký tự tiếp theo là mã cấp xã, được ban hành theo Quyết định số 19/2025/QĐ-TTg ngày 30/6/2025 và DT là mã điểm thu, gồm 3 ký tự, đánh số từ 001 đến 999 để xác định từng điểm thu cụ thể.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã giao Ban Quản lý thu và phát triển người tham gia chủ trì tổ chức thực hiện, phối hợp với các đơn vị liên quan, hướng dẫn, kiểm tra và giám sát quá trình triển khai tại các địa phương.
Đồng thời, Trung tâm Công nghệ thông tin và Chuyển đổi số được giao nhiệm vụ nâng cấp phần mềm, cập nhật biểu mẫu và quy trình nghiệp vụ nhằm bảo đảm việc thực hiện chuyển đổi diễn ra đồng bộ, thống nhất trên toàn hệ thống. Việc liên thông dữ liệu giữa các phần mềm nghiệp vụ trong quá trình thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT và thanh toán các chế độ được đảm bảo xuyên suốt.
Song song đó, Ban Tuyên truyền và Hỗ trợ người tham gia sẽ đẩy mạnh hoạt động truyền thông, tư vấn và giải đáp chính sách cho người dân, doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi. Các vướng mắc sẽ được tiếp nhận và xử lý kịp thời qua tổng đài 1900.9068, Cổng Thông tin điện tử, các kênh truyền thông mạng xã hội của BHXH Việt Nam cũng như tại các hội nghị tư vấn chuyên đề.
Đối với lĩnh vực khám chữa bệnh BHYT, Ban Thực hiện chính sách bảo hiểm y tế sẽ hướng dẫn các cơ sở y tế thực hiện việc tra cứu đầy đủ quyền lợi BHYT theo đúng mã đối tượng và mức hưởng ghi trên thẻ BHYT, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.
Tại cấp địa phương, Giám đốc BHXH tỉnh chịu trách nhiệm chỉ đạo BHXH cấp huyện, xã cập nhật, điều chỉnh, bổ sung thông tin còn thiếu của đơn vị theo bộ mã mới, đồng thời tổng hợp và phản ánh kịp thời các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện về BHXH Việt Nam để được hướng dẫn xử lý.
Đối với Bảo hiểm xã hội Quân đội và Công an nhân dân, các đơn vị này được yêu cầu xây dựng bộ mã quản lý riêng phù hợp với đặc thù hoạt động và gửi về BHXH Việt Nam để thống nhất sử dụng trên toàn quốc.
Trong thời gian chờ hoàn thiện hệ thống phần mềm, BHXH Việt Nam cho phép tiếp tục sử dụng mã số BHXH 10 chữ số hiện hành cùng với bộ mã quản lý cũ để phục vụ cho các nghiệp vụ liên quan đến cá nhân, đơn vị tham gia BHXH, BHYT và bảo hiểm thất nghiệp. Việc chuyển đổi sẽ được thực hiện theo lộ trình hợp lý, đảm bảo không làm gián đoạn quyền lợi của người tham gia và thụ hưởng chính sách.
Tính đến cuối tháng 6/2025, BHXH Việt Nam đã xác thực thông tin của hơn 100,2 triệu công dân trong hệ thống dữ liệu, trong đó có khoảng 91 triệu người đang tham gia và thụ hưởng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp, chiếm 99,23% tổng số người tham gia, không bao gồm lực lượng vũ trang và thân nhân quân đội.
Việc thống nhất sử dụng số định danh cá nhân/căn cước công dân thay thế mã số bảo hiểm xã hội là bước tiến lớn trong quá trình hiện đại hóa, cải cách hành chính và xây dựng Chính phủ số.
Đây không chỉ là giải pháp kỹ thuật nhằm đồng bộ dữ liệu mà còn thể hiện nỗ lực nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp, khẳng định vai trò tiên phong của ngành bảo hiểm xã hội trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia.
TH