Bà Đặng Thị Minh 76, tuổi, Ninh Bình thường xuyên phải đến bệnh viện để khám và điều trị bệnh cao huyết áp, đái tháo đường, bày tỏ sự vui mừng khi biết đến chính sách miễn viện phí trong tương lai, giúp những người khó khăn như bà có thêm cơ hội điều trị bệnh lâu dài.
Theo Nghị quyết 72, trong giai đoạn 2025-2030, các địa phương sẽ thực hiện luân phiên, luân chuyển và điều động ít nhất 1.000 bác sỹ mỗi năm về làm việc có thời hạn tại trạm y tế xã.
Theo Nghị quyết 72-NQ/TW, chính sách miễn viện phí sẽ được thực hiện trước hết cho các đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế, người có thu nhập thấp và một số nhóm ưu tiên khác trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế theo lộ trình.
Từ năm 2026, sẽ từng bước tăng tỷ lệ và mức thanh toán, chi cho phòng bệnh, chẩn đoán, điều trị sớm một số bệnh và đối tượng ưu tiên từ Quỹ Bảo hiểm y tế, nhằm giảm bớt gánh nặng tài chính cho người bệnh. Việc này cũng phù hợp với việc tăng mức đóng bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật từ năm 2027 trở đi.
Ngân sách nhà nước và Quỹ Bảo hiểm y tế sẽ chi trả cho một số dịch vụ phòng bệnh, quản lý bệnh mạn tính, khám sức khỏe định kỳ và khám sàng lọc theo yêu cầu chuyên môn tại cấp khám chữa bệnh ban đầu, theo lộ trình phù hợp.
Nghị quyết 72 cũng mở ra cơ hội bứt phá cho y tế cơ sở, là nền tảng vững chắc để xây dựng hệ thống y tế công bằng, hiện đại, đáp ứng tốt nhất nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân, đặc biệt trong bối cảnh ngày càng nhiều người cần được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng gần nhà.
Nhiều cán bộ y tế khi được hỏi cũng chung cảm xúc cho biết rằng họ rất vui mừng khi Nghị quyết 72 được ra đời. Trong số các chính sách mang tính đột phá của Nghị quyết, họ đặc biệt quan tâm đến nội dung phát triển y tế cơ sở, bởi đây sẽ là động lực to lớn để đội ngũ bác sỹ, nhân viên y tế tuyến xã an tâm công tác, tận tâm cống hiến.
Qua đó, góp phần thu hẹp khoảng cách về chất lượng khám, chữa bệnh giữa các tuyến y tế và xây dựng hệ thống y tế công bằng, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu của người dân.
Để y tế cơ sở phát huy được vai trò gần dân nhất và chăm sóc sức khỏe ban đầu tốt nhất cho người dân, lãnh đạo Sở y tế các tỉnh, thành phố đã giao cho các bệnh viện đa khoa tỉnh hỗ trợ đào tạo nhân lực hướng tới y tế cơ sở.
Bên cạnh đó, sở cũng phối hợp với các trường đại học y khoa tổ chức đào tạo nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ cho nhân viên y tế tuyến xã.
Qua các lớp đào tạo này, nhân lực tuyến y tế cơ sở có thể thực hiện thành thạo các kỹ thuật cơ bản như siêu âm, đọc điện tâm đồ, sàng lọc bệnh nhân và chuyển tuyến hợp lý.
Chính sách đãi ngộ dành cho đội ngũ bác sỹ tuyến cơ sở cũng được chú trọng trong Nghị quyết 72. Theo đó, trước đây mức lương của bác sỹ mới ra trường không tương xứng với thời gian đào tạo kéo dài, điều này khiến nhiều bác sỹ trẻ “tâm tư” và khó giữ chân họ công tác lâu dài tại các cơ sở y tế công lập.
Đặc biệt, việc giữ chân bác sỹ ở những vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn càng là thách thức lớn. Vì vậy, khi Nghị quyết 72 nhấn mạnh sẽ thực hiện chính sách đãi ngộ đặc biệt với nghề y, tất cả đều rất vui mừng và kỳ vọng.
Khi các trạm y tế xã được đầu tư bài bản, bác sỹ và nhân viên y tế tại đây sẽ có điều kiện thuận lợi để thực hiện nhiệm vụ dự phòng, khám sàng lọc sức khỏe cho người dân địa phương và chuyển bệnh nhân lên tuyến trên kịp thời khi cần. Việc này sẽ giúp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cho người dân đồng bộ từ xã đến tỉnh, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh toàn diện.
Sự đồng lòng của đội ngũ y bác sỹ, sự đầu tư bài bản về cơ sở vật chất và chính sách an sinh phù hợp sẽ là chìa khóa để biến kỳ vọng của Nghị quyết thành hiện thực.
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, trong giai đoạn 2025-2030, các địa phương sẽ luân chuyển, điều động ít nhất 1.000 bác sỹ mỗi năm về làm việc có thời hạn tại các trạm y tế xã.
Đồng thời, bổ sung bác sỹ cơ hữu, hướng tới mục tiêu đến năm 2027, mỗi trạm y tế xã có ít nhất từ 4-5 bác sỹ và đến năm 2030 có đủ bác sỹ theo đúng chức năng, nhiệm vụ. Để đạt được mục tiêu này, cần có giải pháp đồng bộ, từ đào tạo, phân bổ nguồn lực, chính sách đãi ngộ đến hoàn thiện cơ chế tuyển dụng, sử dụng nhân lực.
Một trong những giải pháp quan trọng đang được Bộ Y tế triển khai là đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng nhân lực cho tuyến cơ sở, đặc biệt chú trọng đào tạo bác sỹ là người địa phương để sau khi hoàn thành chương trình học, họ sẽ quay về phục vụ chính quê hương mình.
Đồng thời, Bộ tập trung đầu tư phát triển các cơ sở đào tạo y khoa chất lượng cao ngang tầm khu vực, tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu sau đại học theo hướng thực hành, bám sát nhu cầu thực tế.
Bác sỹ tuyến xã không cần chuyên môn quá sâu như tuyến trên, nhưng cần có năng lực toàn diện: vừa biết đỡ đẻ, xử lý cấp cứu thông thường, gãy xương, nhồi máu cơ tim, vừa có thể tiêm phòng, chăm sóc răng miệng cơ bản, xử trí các bệnh thường gặp tại cộng đồng. Chương trình đào tạo cần được thiết kế theo hướng linh hoạt, thực tiễn và phù hợp với yêu cầu đa nhiệm này.
Tuy nhiên, một trong những rào cản lớn nhất trong việc thu hút và giữ chân bác sỹ về tuyến cơ sở lại nằm ở chính sách đãi ngộ. Trước đây, thu nhập của bác sỹ mới ra trường không có nhiều khác biệt so với các ngành khác, trong khi thời gian học tập dài hơn, áp lực nghề nghiệp cao hơn. Điều đó khiến nhiều người trẻ nản lòng, nhất là khi phải công tác tại vùng sâu, vùng xa, điều kiện còn thiếu thốn.
Với Nghị quyết 72-NQ/TW do Bộ Chính trị vừa ban hành, lần đầu tiên nghề y được xác định là nghề đặc biệt, cần có chính sách sử dụng, đào tạo và đãi ngộ đặc biệt. Theo đó, bác sỹ, bác sỹ y học dự phòng, dược sỹ sẽ được xếp lương từ bậc 2 của chức danh nghề nghiệp khi tuyển dụng.
Mức phụ cấp ưu đãi nghề sẽ được nâng lên tối thiểu 70% đối với người làm việc tại trạm y tế xã, cơ sở y tế dự phòng và lên tới 100% nếu làm việc tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo hoặc trong các lĩnh vực đặc thù như tâm thần, pháp y, hồi sức cấp cứu… Đây là cú hích mạnh mẽ, tạo động lực giúp đội ngũ y tế yên tâm gắn bó với nghề, với cơ sở.
Song song đó, Bộ Y tế cũng đang triển khai các chính sách hỗ trợ học phí, học bổng cho sinh viên y khoa cam kết phục vụ tại tuyến cơ sở, góp phần xây dựng nguồn nhân lực chất lượng, bền vững trong tương lai.
Các cơ sở y tế tuyến xã cũng sẽ được đầu tư đồng bộ về cơ sở vật chất, thiết bị y tế, thuốc men cơ bản nhằm bảo đảm điều kiện làm việc tốt hơn cho nhân viên y tế. Chính sách hỗ trợ đầu tư cho hệ thống y tế cơ sở sẽ được gắn liền với việc cải thiện môi trường làm việc, giảm áp lực, nâng cao chất lượng dịch vụ và tạo niềm tin nơi người dân.
D.Ngân