Từ những trang sử Vạn Tường xưa - đến Vạn Tường hôm nay

9 giờ trướcBài gốc

Một góc đô thị Vạn Tường hôm nay. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Vạn Tường - những trang sử hào hùng

Theo sử sách đã ghi: Mùa xuân năm 1471, cách đây gần trong 555 năm, vua Lê Thánh Tông đặt chân lên động Hàng Đô (khu vực xã Vạn Tường ngày nay). Sử cổ còn ghi rằng, vua Lê thân chinh dẫn 2 vạn quân cùng 500 chiến thuyền, đi bằng đường biển rồi tập kết tại động Hàng Đô trước khi tiến chiếm Đồ Bàn, đẩy quân Chiêm vào sâu phía nam đèo Cù Mông. Còn tên gọi Vạn Tường, từ thời vua Lê sau lời chúc của nhà vua: “Thiên giáng vạn tường chúc chư đô toàn thắng!” Và lời đáp từ của quân sĩ: “Vạn tường! Vạn tường! Vạn tường!”. Từ đó vùng đất này nhân dân đặt tên Vạn Tường đến ngày nay. Như một sự sắp đặt của lịch sử, trận Vạn Tường tháng 8 năm 1965 như có hồi kèn thúc giục vọng về tự ngàn xưa để đánh tan cuộc hành quân “Ánh sáng sao” của quân đội Mỹ!.

Điểm du lịch mới Gành Yến, bên động Hàng Đô, xã Vạn Tường. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Sau chiến thắng Ba Gia (31/5), Trung đoàn 1 bộ binh chủ lực Quân khu 5 được mang tên Trung đoàn Ba Gia về đứng chân ở các xã ven biển Bình Hải, Bình Hòa, Bình Phú, Bình Tân (nay là xã Vạn Tường và xã Đông Sơn). Hơn nửa tháng trời, nhân dân các địa phương thường xuyên ủng hộ lương thực, thực phẩm, nuôi dưỡng cán bộ, chiến sĩ của trung đoàn. Nhân dân và đội du kích các xã ven biển thay nhau tổ chức tuần tra, bảo vệ, đảm bảo cho đơn vị vừa nghỉ ngơi, sinh hoạt vừa huấn luyện quân sự chuẩn bị cho đợt ra quân mới.

Do đơn vị đóng quân dài ngày sát căn cứ Mỹ nên bị địch phát hiện. Địch coi đây là thời điểm thuận lợi để xuất quân và phát huy thế mạnh của hỏa lực, của binh chủng, kỹ thuật quân sự hiện đại nên địch quyết định mở cuộc hành quân “Ánh sáng sao”. Đêm ngày 17/8/1965, hơn chục chiếc tàu chiến Mỹ thuộc Hạm đội 7 từ ngoài khơi, liên tục bắn đại bác vào thôn Vạn Tường, xã Bình Hải và các điểm cao xung quanh.

Ngày 18/8/1965, Mỹ huy động khoảng 9.000 quân với 4 tiểu đoàn lính thủy đánh bộ, 1 tiểu đoàn xe tăng và xe bọc thép, 2 tiểu đoàn pháo 105 ly, 6 tàu đổ bộ và pháo hạm, hàng trăm máy bay các loại mở cuộc hành quân càn quét lớn mang tên “Ánh sáng sao” vào Vạn Tường nhằm “tìm diệt” lực lượng chính quy của ta. Quân địch tiến theo nhiều hướng, đổ bộ bằng đường bộ, đường biển và đường không. Phối hợp với lực lượng quân viễn chinh đổ bộ bằng đường biển, địch đưa một cánh quân từ căn cứ Chu Lai tiến vào, lực lượng quân Ngụy từ quận lỵ Bình Sơn tiến xuống, nhằm hình thành thế bao vây tiêu diệt lực lượng chủ lực của ta.

Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt thăm nói chuyện thân mật với nhân dân Vạn Tường, xã Bình Hải, huyện Bình Sơn 29-7-1995. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Với tinh thần cảnh giác cao độ, chúng ta đã có các phương án chuẩn bị trước. Từ 6 giờ 20 ngày 18/8/1965 các đơn vị của Trung đoàn 1 và các lực lượng vũ trang của tỉnh, của huyện Bình Sơn, du kích các xã khu đông Bình Sơn đã bắt đầu khai hỏa vào các vị trí tiến quân của địch, phối hợp, chuyển sang thế chủ động đánh địch, ghìm chân địch, tiêu hao được nhiều sinh lực địch, không cho chúng thực hiện được ý đồ hình thành thế bao vây lực lượng chủ lực ta. Cánh quân địch từ Chu Lai tiến vào bị du kích các xã Bình Chánh, Bình Thạnh, Bình Đông ngăn chặn, phải dừng lại ở phía Bắc sông Trà Bồng. Cánh quân ngụy từ quận lỵ Bình Sơn tiến về Đông bị du kích Bình Phước, Bình Thới, Bình Thanh đánh chặn, không tiến lên được. Du kích các xã Bình Tân, Bình Châu bắn máy bay địch, chia lửa cho trận đánh chính. Máy bay địch quần lượn trên trời đến đâu cũng bị lực du kích địa phương bắn tới đó, khiến địch mất tập trung. Ở hướng chính là cuộc đổ bổ bằng đường biển lên, cuộc chiến đấu diễn ra hết sức quyết liệt tại nhiều vị trí, đặc biệt tại eo biển An Cường, đỉnh đồi 61, cánh đồng Ngọc Hương, Nam Yên, đồi Trung Sơn, Gò Hồng, chiến hào thép ở Lộc Tự… với những trận đánh gần bất ngờ, đánh giáp la cà đầy dũng cảm với quân viễn chinh Mỹ, khiến quân Mỹ bị bất ngờ, lúng túng, pháo binh và không quân yểm trợ của địch trở nên mất tác dụng.

Tổng Bí thư Đỗ Mười cùng lãnh đạo các Bộ ngành TW thị sát KCN Dung Quất trước khi xây dựng NMLD. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Suốt một ngày đêm chiến đấu quyết liệt với thế chủ động trong thế trận chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện bằng những trận phản kích dữ dội của cách đánh du kích với lực lượng chủ lực của Quân khu 5 ở bãi biển An Cường, cánh đồng Ngọc Hương, Nam Yên, Lộc Tự, đồi Trung Sơn, Gò Hồng..., các đơn vị vũ trang của ta cùng lực lượng dân quân du kích các xã Bình Phú, Bình Hòa, Bình Trị, Bình Hải đã loại khỏi vòng chiến đấu 919 tên địch, bắn hỏng 22 xe tăng, xe bọc thép, bắn rơi 13 máy bay, phá hủy nhiều phương tiện chiến tranh của kẻ địch. Cuộc hành quân “Ánh sáng sao” - cuộc hành quân “Tìm diệt” quy mô lớn lần đầu tiên của quân viễn chinh Mỹ thất bại thảm hại. Đây là đòn phủ đầu oanh liệt, giáng vào lính thủy đánh bộ Mỹ, một binh chủng được xem là ưu tú nhất của quân đội Mỹ lúc bấy giờ. Chiến thắng Vạn Tường khẳng định quân và dân ta có khả năng đánh bại hoàn toàn giặc Mỹ xâm lăng, dù chúng có thể đông quân, hùng hậu về vũ khí trang bị và khả năng cơ động.

Cụ Huỳnh Tấn, xã Bình Hòa cũ - nay là xã Vạn Tường làm hơn 50 bàn chông gài diệt gần 10 tên địch trong cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm. Ảnh TTXGP - Nguyễn Đăng Lâm sưu tầm

Trong bài phát biểu tại Hội nghị lần thứ XII Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa III), ngày 27/12/1966, đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn đã đánh giá về chiến thắng Vạn Tường: “… Nếu trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc của Liên Xô, trận Xta-lin-grát là một bước ngoặt chứng tỏ rằng quân phát xít Hít-le không phải không đánh được, thì chúng ta cũng có thể coi trận Vạn Tường là một bước ngoặt chứng minh một cách hùng hồn rằng quân giải phóng miền Nam hoàn toàn có khả năng đánh bại được quân đội Mỹ trong điều kiện chúng có mọi ưu thế tuyệt đối về binh khí, hỏa lực so với quân Giải phóng…".

Chiến thắng Vạn Tường có ý nghĩa lịch sử to lớn, nói lên tinh thần cách mạng tiến công, sự mưu trí, dũng cảm, tình đoàn kết chiến đấu của quân và dân Quảng Ngãi với bộ đội chủ lực Quân khu V; Thắng lợi cũng để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý giá về phát huy sức mạnh tổng hợp của chiến tranh nhân dân, kết hợp tác chiến giữa bộ đội chủ lực và lực lượng vũ trang địa phương, giữa tiến công quân sự và nổi dậy của quần chúng, giữa tiêu diệt sinh lực địch và chống phá “bình định”. Chiến thắng Vạn Tường mãi mãi đi vào lịch sử nước ta như một chiến công chói lọi của Nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Chiến thắng Vạn Tường đã thể hiện nghệ thuật quân sự của dân tộc Việt Nam “Lấy nhỏ thắng lớn, lấy ít địch nhiều”; Thể hiện nét độc đáo, trí tuệ, sự nhạy bén trong nghệ thuật chỉ huy, điều hành chiến dịch của Bộ Tư lệnh Quân khu 5 và của Tỉnh ủy Quảng Ngãi.

Nhà máy lọc dầu - trái tim KKT Dung Quất. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Vạn Tường hôm nay

Sau ngày đất nước thống nhất, nhân dân vùng đông Bình Sơn nay là xã Vạn Tường bắt tay xây dựng lại quê hương bị tàn phá nặng nề, từng bước ổn định, nâng cao đời sống. Đặc biệt, ngay trên mảnh đất đã từng diễn ra chiến thắng Vạn Tường vang dội 60 năm trước, giờ đây đã hình thành khu kinh tế Dung Quất nơi có Nhà máy lọc dầu đầu tiên của cả nước và hàng trăm Nhà máy đang hoạt động ngày đêm. Tự hào biết bao - mảnh đất đi đầu trong chiến công đánh Mỹ trước đây, nay lại trở thành trận địa mới trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, là khu kinh tế trọng điểm của miền Trung- Việt Nam.

Xuất khẩu cẩu trục qua cảng chuyên dụng của Công ty DOOSAN VINA - KKT Dung Quất. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Tính đến giữa năm 2025, riêng tại Khu kinh tế Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi thu hút hơn 200 dự án đầu tư phát triển công nghiệp, thương mại, đầu tư kinh doanh hạ tầng, tổng vốn đăng ký hơn 355.000 tỷ đồng tương đương với 17 tỷ USD. Trong đó, 4 năm qua (2021 - 2024) riêng Nhà máy lọc dầu Dung Quất đã đóng góp khoảng 47.000 tỷ đồng vào nguồn thu ngân sách của tỉnh trên tổng thu ngân sách của tỉnh khoảng 118.000 tỷ đồng.

Nhập thiết bị siêu trường siêu trọng quan bến cảng số 1 Dung Quất. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Trong 6 tháng đầu năm 2025, hai doanh nghiệp lớn ở KKT Dung đó là Công ty CP Lọc hóa dầu Bình Sơn và Công ty Thép Hòa Phát Dung Quất đã nộp vào ngân sách nhà nước hơn 11.400 tỷ đồng, đều vượt kế hoạch đề ra. Trong đó, Công ty CP lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) đơn vị quản lý, vận hành nhà máy lọc dầu Dung Quất đã thực hiện đạt sản lượng 3,84 triệu tấn sản phẩm, vượt 16% kế hoạch; tổng doanh thu 69.461 tỷ đồng, vượt 22% kế hoạch và nộp ngân sách Nhà nước hơn 7.302 tỷ đồng, vượt 13% kế hoạch.

Đối với Công ty Thép Hòa Phát Dung Quất đã nộp ngân sách nhà nước đạt 4.100 tỷ đồng và là công ty đóng góp nhiều nhất trong số 20 thành viên của Tập đoàn Hòa Phát trong 6 tháng đầu năm 2025.

Hoạt động sôi nổi tại cầu cảng Hòa Phát Dung Quất. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Xã Vạn Tường hôm nay được hợp nhất từ 6 xã gồm: Bình Thuận, Bình Đông, Bình Trị, Bình Hải, Bình Phước và Bình Hòa, xã Vạn Tường hiện có quy mô dân số trên 60.000 người, là một trong những địa phương sở hữu nhiều tiềm năng, lợi thế nổi bật để phát triển. Nhờ vị trí địa lý thuận lợi, nằm trong vùng lõi của Khu kinh tế Dung Quất - trung tâm công nghiệp, dịch vụ và đô thị phía Đông của tỉnh, xã Vạn Tường có điều kiện thuận lợi để phát triển toàn diện.

Bệnh viên Đa khoa Dung Quất tại trung tâm xã Vạn Tường. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng bộ xã Vạn Tường đã phát huy tinh thần đoàn kết, thống nhất, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ chính trị. Nhiều chỉ tiêu chủ yếu của nghị quyết đại hội đạt và vượt kế hoạch, tạo tiền đề vững chắc cho phát triển kinh tế, xã hội trong giai đoạn tiếp theo.

Theo đó, tổng giá trị sản xuất trên địa bàn đến năm 2025 đạt hơn 5.100 tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân trong 5 năm đạt 8,79%/năm. Cơ cấu ngành nông, lâm, thủy sản chiếm 9,2%; công nghiệp - xây dựng chiếm 34,1%; thương mại - dịch vụ chiếm 56,7%. Tổng thu ngân sách trên địa bàn gần 453 tỷ đồng, đạt và vượt chỉ tiêu dự toán giao hằng năm. Bình quân thu nhập đầu người hiện đạt gần 62 triệu đồng/năm. Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều giảm còn 2,06%.

Khu biệt thự dành cho các chuyên gia thuê ở làm việc tại KKT Dung Quất của Công ty Thiên Tân xây dựng tại đô thị Vạn Tường. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Trong nhiệm kỳ 2025 - 2030, xã Vạn Tường phấn đấu tốc độ phát triển tổng giá trị sản phẩm (không tính trên địa bàn KKT Dung Quất) bình quân đạt 11,16%/năm. Cơ cấu các ngành kinh tế thương mại - dịch vụ chiếm 58 - 60%. Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn xã hằng năm đạt và vượt mức chỉ tiêu của tỉnh giao. Thu nhập bình quân đầu người đến năm 2030 đạt 75 triệu đồng/năm. Vốn đầu tư thực hiện trên địa bàn trong 5 năm đạt 66 nghìn tỷ đồng. Phấn đấu đến năm 2030 không còn hộ nghèo.

Mua bán cá buổi sáng trên biển Phước Thiện, xã Vạn Tường. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Nhiệm kỳ 2025 - 2030, Đảng bộ xã Vạn Tường xác định 4 nhiệm vụ trọng tâm và 3 nhiệm vụ đột phá. Nhiệm vụ trọng tâm gồm: Tiếp nối truyền thống đoàn kết, xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; Phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, gắn với xây dựng xã Vạn Tường đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; Huy động nguồn lực, hỗ trợ đầu tư phát triển công nghiệp, dịch vụ, đô thị; Phát huy giá trị văn hóa, lịch sử, xây dựng con người Vạn Tường nghĩa tình, năng động, sáng tạo. Nhiệm vụ đột phá gồm: Xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng chuyên môn, phẩm chất, uy tín, năng lực thi hành nhiệm vụ gắn với tinh gọn tổ chức bộ máy trong tình hình mới. Ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Phát triển thương mại, dịch vụ gắn với tiềm năng, lợi thế.

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hoàng Giang thăm, tặng quà ông Bùi Minh Tiến ở Thôn Đông Thuận, xã Bình Sơn trước ngày kỷ niệm 60 năm chiến thắng Vạn Tường. Ảnh: CTV

Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Vạn Tường (1965 - 2025) là dịp để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tỉnh Quảng Ngãi tôn vinh, tri ân các anh hùng, liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, đồng bào và chiến sĩ đã hy sinh, cống hiến vì độc lập, tự do của Tổ quốc; đồng thời khơi dậy niềm tự hào, phát huy truyền thống anh hùng, đoàn kết, tự lực, tự cường, xây dựng quê hương Vạn Tường ngày càng giàu đẹp, văn minh, góp phần tích cực vào sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.

Nguyễn Đăng Lâm

Nguồn VHPT : https://vanhoavaphattrien.vn/tu-nhung-trang-su-van-tuong-xua-den-van-tuong-hom-nay-a29853.html