Từ những xã '3 không' đến nông thôn mới khởi sắc ở Nghệ An

5 giờ trướcBài gốc

Không phải ngẫu nhiên, sau gần 15 năm thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Nghệ An vươn lên nhóm tỉnh dẫn đầu cả nước về số lượng xã đạt chuẩn, các sản phẩm OCOP được gắn sao, và đặc biệt là về sức sống của phong trào phát triển kinh tế HTX.

Phát huy lợi thế địa phương

Ở xã Châu Khê, HTX Trà Lân nổi lên như một biểu tượng đánh thức bản sắc vùng cao. Từ trung tâm huyện Con Cuông cũ vượt hơn 20 km đường rừng vào xã Châu Khê, nơi nhiều thôn bản từng “3 không”, gồm không điện, không đường, không mạng, nhưng lại sở hữu bạt ngàn nguyên liệu tre, nứa.

Giữa vùng đất biên giới đầy gian khó, những người trẻ như anh Thái Đăng Tiến đã dám nghĩ, dám làm để tạo nên cuộc hồi sinh kinh tế bằng chính tài nguyên truyền thống của quê hương.

Các HTX đang góp phần thúc đẩy các sản phẩm thế mạnh ở Nghệ An.

Với quyết tâm học nghề từ các làng thủ công mỹ nghệ nổi tiếng, anh Tiến trở về lập nghiệp và thành lập HTX Trà Lân, khởi đầu bằng những sản phẩm tre nứa thân thiện với môi trường: ấm chén, khay, cốc, đũa, đèn lồng, bàn ghế mây tre… Tất cả đều được chế tác tỉ mỉ, tuân thủ quy trình xử lý tre khắt khe để sản phẩm vừa bền đẹp vừa mang hơi thở văn hóa bản địa.

Sự thành công của HTX Trà Lân không chỉ đến từ tinh thần tiên phong của người thủ lĩnh trẻ mà còn từ hệ sinh thái hỗ trợ của chính quyền, Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Nghệ An.

Cụ thể, thông qua các chương trình của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Nghệ An, HTX được hỗ trợ thủ tục thành lập, vay vốn, đưa sản phẩm ra hội chợ lớn, kết nối tiêu thụ qua các kênh thương mại điện tử.

Chính những hoạt động hỗ trợ thiết thực đã giúp HTX xây dựng thương hiệu, đưa sản phẩm vươn xa đến các nhà hàng, khách sạn trong và ngoài tỉnh, trong đó có thị trường TP.HCM. Doanh thu mỗi năm của HTX Trà Lân đạt trên dưới 1 tỷ đồng, tạo việc làm cho hàng chục lao động dân tộc thiểu số.

Quan trọng hơn, HTX góp phần duy trì màu xanh rừng trồng, giữ gìn văn hóa bản địa và thu hút hàng ngàn du khách đến với vùng biên Con Cuông, qua đó góp phần tích cực trong quá trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

HTX khẳng định dấu ấn

Không chỉ có Trà Lân, vùng đất Con Cuông cũ còn ghi dấu bằng sự phát triển năng động của HTX Dược liệu Pù Mát (xã Con Cuông) đang biến những triền đồi đất trống thành các cánh đồng dược liệu VietGAP bạt ngàn.

Với sự hỗ trợ chuyên môn của các chuyên gia Nhật Bản, HTX đã phát triển các vùng nguyên liệu sạch, chế biến thành sản phẩm OCOP chất lượng cao như cà gai leo, dây thìa canh, trà hòa tan, viên hoàn…

Trong số đó, 2 sản phẩm của HTX Dược liệu Pù Mát đã đạt chuẩn OCOP 4 sao, là minh chứng cho nỗ lực đổi mới công nghệ và chuẩn hóa quy trình sản xuất. HTX không chỉ tạo thêm việc làm mà còn góp phần phủ xanh đất đồi, bảo vệ hệ sinh thái vùng lõi Vườn quốc gia Pù Mát.

Trong khi đó, HTX Dịch vụ nông nghiệp Hưng Tây (xã Hưng Tây, nay là xã Hưng Nguyên) lại mở ra hướng đi hoàn toàn mới từ chính những thứ từng bị coi là phế phẩm nông nghiệp.

Hàng năm, hàng trăm ngàn tấn rơm bị đốt bỏ trên đồng, vừa lãng phí, vừa gây ô nhiễm môi trường. Nhận ra bất cập này, HTX đã tiên phong thuê máy, đầu tư thiết bị, thu gom rơm làm nguyên liệu cung cấp cho các trang trại chăn nuôi, nhà vườn và cả các cơ sở sản xuất nấm.

Sự sáng tạo không chỉ giúp HTX thu về gần 500 triệu đồng mỗi vụ mà còn giải quyết vấn nạn đốt rơm rạ, giảm phát thải khí nhà kính, tạo nên chuỗi giá trị nông nghiệp tuần hoàn. Sự thành công của HTX còn là kết quả của việc nhanh nhạy áp dụng khoa học kỹ thuật vào quản trị, liên kết đa ngành từ thủy nông, làm đất, cung ứng giống, phân bón đến dịch vụ thu gom rác.

Đóng góp của các HTX đang giúp diện mạo nông thôn mới Nghệ An ngày càng khởi sắc.

Điểm chung của các HTX thành công ở Nghệ An là tư duy đổi mới, dám phá cách và biết tận dụng các nguồn lực hỗ trợ từ Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh Nghệ An trong đào tạo nghề, chuyển giao kỹ thuật, xúc tiến thương mại.

Thực tế cho thấy, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Nghệ An không chỉ là nơi hướng dẫn mô hình tổ chức, hỗ trợ vốn vay ưu đãi mà còn là cầu nối đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, hỗ trợ xây dựng bao bì, nhãn hiệu, tiêu chuẩn sản xuất như VietGAP, GlobalGAP, HACCP. Nhờ đó, các sản phẩm OCOP của Nghệ An không chỉ đẹp về hình thức mà còn chuẩn về chất lượng, đủ sức cạnh tranh và vươn xa.

Nông thôn mới khởi sắc

Chính sự lớn mạnh của các HTX đã góp phần quan trọng vào thành tựu chung của tỉnh trong xây dựng nông thôn mới. Tính đến năm 2025, Nghệ An đã có 324 xã đạt chuẩn, 121 xã nông thôn mới nâng cao và 17 xã kiểu mẫu, con số ấn tượng cho thấy sức bền của cả hệ thống chính trị và cộng đồng dân cư.

Sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, tỉnh có 68 xã đạt chuẩn và 8 xã đạt chuẩn nâng cao. Cùng với đó, hơn 11.889 km đường giao thông được xây dựng, nâng cấp với tổng vốn hơn 14.646 tỷ đồng.

Những tuyến đường bê tông phẳng lì nối liền từ xã đến thôn, những nhà văn hóa khang trang, những tuyến kênh mương, hệ thống điện chiếu sáng do Nhà nước và nhân dân cùng làm đã tạo nên diện mạo nông thôn mới đầy khởi sắc ở Nghệ An.

Tinh thần tự giác và sức dân cũng được khơi dậy mạnh mẽ qua các phong trào như “Ngày thứ Bảy vì nông thôn mới”, “Xóm tự quản xanh – sạch – đẹp”, tạo nên không gian sống văn minh, an toàn, giàu bản sắc.

Ở nhiều nơi, người dân không chỉ làm hạ tầng mà còn gìn giữ môi trường, xây dựng đời sống văn hóa, duy trì các câu lạc bộ thể thao, góp phần hình thành những “làng quê đáng sống”.

Những chuyển biến ấy cho thấy chương trình xây dựng nông thôn mới tại Nghệ An không chỉ dừng lại ở tiêu chí hạ tầng mà đã trở thành phong trào xã hội rộng lớn, nơi mỗi người dân vừa là chủ thể, vừa là người thụ hưởng.

Tuy nhiên, để thành quả đó được duy trì bền vững, Nghệ An còn nhiều việc phải làm. Dù tỉnh đứng thứ 2 cả nước về số lượng sản phẩm OCOP, nhưng thị trường ngày càng đòi hỏi chất lượng cao, bao bì đẹp, truy xuất nguồn gốc minh bạch và chuỗi giá trị bền chặt.

Các HTX phải tiếp tục ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ, đổi mới chế biến, chuẩn hóa quy trình, đa dạng hóa sản phẩm và tăng cường chuyển đổi số trong xúc tiến thương mại. Đây cũng chính là hướng đi mà Liên minh HTX Việt Nam đang tập trung hỗ trợ phát triển thương hiệu, thúc đẩy liên kết chuỗi, đào tạo nhân lực số, hỗ trợ tiêu chuẩn hóa chất lượng và mở rộng kênh tiêu thụ hiện đại.

Nhìn tổng thể, hành trình xây dựng nông thôn mới ở Nghệ An là minh chứng sống động cho sự phối hợp hài hòa giữa chính sách đúng, sự vào cuộc của cả hệ thống và tinh thần chủ động sáng tạo của người dân. Trong đó, khu vực kinh tế hợp tác, với nòng cốt là các HTX, đã và đang trở thành lực lượng quan trọng dẫn dắt phát triển kinh tế nông thôn theo hướng bền vững, xanh và giàu bản sắc.

Đông Vũ

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn/kinh-doanh-xanh/tu-nhung-xa-3-khong-den-nong-thon-moi-khoi-sac-o-nghe-an-1111371.html