Năm 2025 sắp khép lại với những dấu mốc đặc biệt của kinh tế Việt Nam khi bức tranh xuất khẩu ghi nhận hàng loạt kỷ lục chưa từng có, cả về quy mô tổng thể lẫn chiều sâu giá trị của từng ngành hàng. Những con số tăng trưởng ấn tượng không chỉ phản ánh sự phục hồi mạnh mẽ của nền kinh tế trong bối cảnh thương mại toàn cầu còn nhiều biến động, mà còn cho thấy hoạt động xuất khẩu của Việt Nam đã bước sang một giai đoạn phát triển mới, gắn chặt hơn với tái cơ cấu, nâng chuẩn chất lượng và mở rộng thị trường.
Theo số liệu Cục Thống kê công bố, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa trong 11 tháng năm 2025 đạt 839,75 tỷ USD, tăng 17,2% so với cùng kỳ và vượt xa mức kỷ lục của cả năm 2024. Trong đó, xuất khẩu đạt 430,14 tỷ USD, tăng 16,1%, còn nhập khẩu đạt 409,61 tỷ USD, tăng 18,4%. Riêng tháng 11, dù chịu tác động của yếu tố mùa vụ và điều chỉnh tồn kho trên thị trường quốc tế, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu vẫn đạt hơn 77 tỷ USD, tăng 15,6% so với cùng kỳ năm trước. Với đà này, năm 2025 được dự báo sẽ thiết lập mức cao nhất từ trước tới nay về quy mô thương mại hàng hóa của Việt Nam.
Động lực chính của xuất khẩu tiếp tục đến từ khu vực công nghiệp chế biến, chế tạo với kim ngạch 11 tháng đạt 381,72 tỷ USD, chiếm gần 89% tổng kim ngạch xuất khẩu. Trong bức tranh đó, ngành điện tử nổi lên như “đầu tàu” dẫn dắt tăng trưởng. Tính đến giữa tháng 11, kim ngạch xuất khẩu điện tử đạt gần 143 tỷ USD, tăng thêm khoảng 32 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước. Riêng nhóm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt hơn 92 tỷ USD, tăng trên 48%, trong khi điện thoại và linh kiện đạt gần 51 tỷ USD. Mức tăng tuyệt đối của ngành điện tử đã vượt xa kỷ lục cả năm 2024, đóng góp quyết định vào việc đưa tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước vượt mốc 410 tỷ USD chỉ trong hơn 10 tháng.
Đà tăng trưởng này tiếp tục được củng cố trong những tuần cuối năm. Theo số liệu cập nhật từ Cục Hải quan (Bộ Tài chính), chỉ trong nửa đầu tháng 12, kim ngạch xuất khẩu nhóm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đã đạt gần 5 tỷ USD. Nhờ đó, lũy kế từ đầu năm đến ngày 15/12, giá trị xuất khẩu của nhóm hàng này lần đầu tiên vượt ngưỡng 100 tỷ USD, đạt 101,98 tỷ USD – một cột mốc chưa từng có trong lịch sử xuất khẩu Việt Nam. Với kết quả này, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện chính thức trở thành nhóm hàng xuất khẩu lớn nhất cả nước, chiếm khoảng 22,6% tổng kim ngạch xuất khẩu và giữ vai trò “xương sống” của tăng trưởng ngoại thương năm 2025.
Song song với công nghiệp chế biến, năm 2025 cũng ghi dấu là năm bứt phá mạnh mẽ của xuất khẩu nông, lâm, thủy sản. Sau khởi đầu đầy thách thức bởi các rào cản kỹ thuật và biến động thị trường, toàn ngành đã “lội ngược dòng” ấn tượng. Tính đến hết tháng 11, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt khoảng 64 tỷ USD, tăng 12,6% so với cùng kỳ và vượt mức cao nhất của cả năm 2024. Nếu tháng cuối năm duy trì kết quả tương đương, kim ngạch toàn ngành có thể tiến sát 70 tỷ USD, vượt xa mục tiêu 65 tỷ USD đặt ra đầu năm.
Trong nhóm nông sản, rau quả là điểm sáng nổi bật nhất khi lần đầu tiên vượt mốc 8,5 tỷ USD, tăng gần 20% so với năm trước và cao nhất từ trước tới nay. Với đà tăng trưởng hiện nay, ngành rau quả Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục bứt phá trong năm 2026, tiến gần hơn tới mục tiêu kim ngạch 10 tỷ USD, khẳng định vị thế ngày càng vững chắc trên thị trường quốc tế.
Sầu riêng tiếp tục giữ vai trò “ngôi sao” với kim ngạch vượt 3,5 tỷ USD, song tăng trưởng của ngành không còn phụ thuộc vào một mặt hàng duy nhất. Rau quả chế biến lần đầu vượt mốc 1,5 tỷ USD, phản ánh xu hướng kéo dài chuỗi giá trị và nâng cao giá trị gia tăng. Đáng chú ý, xuất khẩu rau quả sang Mỹ và EU tăng mạnh 40–60%, giúp giảm dần sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc và nâng vị thế rau quả Việt Nam ở các phân khúc cao hơn.
Nếu rau quả dẫn dắt về quy mô, thì cà phê là ngành tạo dấu ấn đậm nét nhất về giá trị. Trong 11 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu cà phê đạt gần 8 tỷ USD, tăng hơn 60% so với cùng kỳ, dù sản lượng chỉ khoảng 1,5 triệu tấn. Giá xuất khẩu bình quân tăng gần 40%, cho thấy sự chuyển dịch rõ nét từ tăng trưởng dựa trên sản lượng sang tăng trưởng dựa trên chất lượng và giá trị gia tăng. Lần đầu tiên, cà phê Việt Nam vượt ngưỡng 8 tỷ USD, củng cố vị thế là một trong những trung tâm cung ứng cà phê quan trọng của thế giới.
Cùng với đó, hạt điều tiếp tục xác lập kỷ lục mới khi kim ngạch xuất khẩu 11 tháng đạt 4,76 tỷ USD và dự kiến cả năm vượt 5 tỷ USD. Hạt tiêu cũng ghi nhận cột mốc lịch sử khi kim ngạch vượt 1,44 tỷ USD. Ở lĩnh vực thủy sản, năm 2025 được xem là năm phục hồi mạnh mẽ với kim ngạch xuất khẩu dự báo đạt 11,2–11,3 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay. Trong đó, tôm dự kiến vượt 4,6 tỷ USD, cá tra trên 2,1 tỷ USD và cá ngừ tiến sát mốc 1 tỷ USD. Đặc biệt, xuất khẩu tôm hùm nổi lên như một hiện tượng khi kim ngạch 10 tháng đạt kỷ lục 712 triệu USD, tăng hơn 130% so với cùng kỳ.
Ở quy mô tổng thể, bức tranh ngoại thương cuối năm tiếp tục cho thấy sự lan tỏa tăng trưởng khá đồng đều. Trong nửa đầu tháng 12, tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước đạt khoảng 20,2 tỷ USD với 5 nhóm hàng vượt mốc 1 tỷ USD. Lũy kế từ đầu năm đến ngày 15/12, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 451,18 tỷ USD, tăng gần 17% so với cùng kỳ. Trong khi đó, tổng kim ngạch nhập khẩu đạt 432,54 tỷ USD, tăng hơn 19%, khiến cán cân thương mại ghi nhận nhập siêu ngắn hạn trong nửa đầu tháng 12, nhưng lũy kế cả năm Việt Nam vẫn duy trì xuất siêu 18,64 tỷ USD.
Với quy mô xuất nhập khẩu bình quân gần 3 tỷ USD mỗi ngày trong nửa đầu tháng 12, nhiều chuyên gia nhận định mốc 900 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam chỉ còn là vấn đề thời gian. Năm 2025 cũng đánh dấu một “kỷ lục kép” hiếm có của ngoại thương Việt Nam, khi lần lượt vượt mốc 800 tỷ USD và tiến sát 900 tỷ USD chỉ trong một năm. Kết quả phản ánh bước chuyển rõ rệt của xuất khẩu Việt Nam sang các ngành công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn và hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Hà Linh