Từ nước Đức nhìn về quê mẹ: Hành trình của Tạp chí Hương Việt tại trời Âu

Từ nước Đức nhìn về quê mẹ: Hành trình của Tạp chí Hương Việt tại trời Âu
7 giờ trướcBài gốc
Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp đoàn kiều bào tiêu biểu, trong đó có anh Phạm Khánh Nam tại Phủ Chủ tịch. (Ảnh TGCC)
Cùng với các cộng sự sáng lập Tạp chí Hương Việt từ năm 2009 và trở thành Tổng Biên tập khi mới 21 tuổi, anh có thể chia sẻ về cơ duyên đã đưa mình đến với nghề báo?
Thật ra, tôi đến với nghề báo như một “duyên lành”, nhưng lại gắn bó bằng sự lựa chọn có ý thức. Khi đặt chân đến Đức, tôi mang theo hành trang không chỉ là những khát vọng tuổi trẻ mà còn là nỗi nhớ nhà da diết, một tình yêu rất đỗi mộc mạc nhưng sâu đậm với quê hương.
Năm 2009, khi Tạp chí Hương Việt chính thức ra đời, tôi và các cộng sự cùng chia sẻ một trăn trở: làm sao để người Việt xa quê có một kênh thông tin tử tế, tin cậy và gần gũi để hiểu rõ hơn về quê hương, đồng thời cũng nắm bắt được hơi thở thời sự của nơi họ đang sống – CHLB Đức.
Tuổi 21, vừa là tuổi của những khát khao, vừa là thời điểm con người ta còn rất nhiều điều phải học. Nhưng chính vì vậy, tôi nghĩ mình đã dấn thân với tất cả sự say mê và tinh thần trách nhiệm. Báo chí đến với tôi không chỉ như một nghề, mà còn là một sứ mệnh: trở thành cầu nối hai nền văn hóa Việt-Đức và hơn thế nữa, là cầu nối giữa những con tim xa xứ với quê hương. Trên hành trình đó, tôi đã học được nhiều bài học quý giá về lòng kiên trì, sự thấu hiểu và đặc biệt là vai trò của truyền thông trong gắn kết cộng đồng.
Anh từng nhắc đến “niềm tự hào là dòng máu Việt” như một nguồn cảm hứng lớn. Với anh, tình cảm ấy đã định hình nội dung và tinh thần của Tạp chí Hương Việt ra sao?
Với tôi, “niềm tự hào là dòng máu Việt” không phải là một khẩu hiệu mà là một kim chỉ nam. Đó là tinh thần đã soi đường cho từng bài viết, từng chương trình, từng sự kiện mà Tạp chí Hương Việt thực hiện suốt hơn 15 năm qua. Chúng tôi không chỉ đưa tin mà còn kể những câu chuyện, tâm tư của người Việt ở Đức bằng tiếng Việt, với tâm thế của người Việt mang văn hóa Việt.
Tinh thần ấy được thể hiện rõ nét trong việc Tạp chí Hương Việt luôn ưu tiên những nội dung gần gũi với cộng đồng – từ các sự kiện quảng bá văn hóa, chính trị, kinh tế cho đến những câu chuyện đời thường, nhân văn. Đặc biệt, chúng tôi luôn hướng về quê hương bằng nhiều hoạt động ý nghĩa như chuyển cuốn sổ tang của độc giả Tạp chí Hương Việt cho gia đình Đại tướng Võ Nguyên Giáp; thăm quân và dân tại quần đảo Trường Sa, tham gia Tuần lễ Báo chí quốc tế nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), hay gần đây nhất là chuỗi sự kiện quảng bá văn hóa Việt tại Đức nhân đánh dấu kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Đức (23/09/1975 – 23/09/2025).
Chúng tôi tin rằng, một khi người Việt xa xứ giữ được ngôn ngữ, giữ được lòng hướng về cội nguồn, thì dù họ sống ở đâu, họ vẫn không bao giờ đánh mất bản sắc. Và chính tình yêu ấy đã định hình nên “linh hồn” của Tạp chí Hương Việt.
Anh Phạm Khánh Nam nhận Bằng khen của Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác xây dựng, phát triển cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, hướng về quê hương đất nước. (Ảnh TGCC)
Theo anh, báo chí tiếng Việt ở hải ngoại, như Hương Việt, cần làm gì để vừa phản ánh chân thực đời sống, vừa trở thành điểm tựa tinh thần cho bà con xa quê?
Trước hết, báo chí tiếng Việt ở hải ngoại phải giữ vững hai chữ “trung thực”. Bởi ở nơi xa xứ, thông tin rất dễ bị nhiễu loạn nếu không được chọn lọc kỹ càng. Chúng tôi luôn nỗ lực đảm bảo mỗi dòng tin, mỗi bài viết đều phản ánh đúng sự thật, có kiểm chứng, có góc nhìn cân bằng, từ đó giúp cộng đồng người Việt hiểu rõ hơn về môi trường sống, về chính sách, về cơ hội và thách thức tại nước sở tại.
Thứ hai, báo chí kiều bào không chỉ là người đưa tin, mà còn là người đồng hành. Chúng tôi cố gắng xây dựng một “mái nhà tinh thần”, nơi mỗi người Việt đều có thể tìm thấy sự sẻ chia, niềm vui và cả sự an ủi trong những lúc khó khăn. Những hoạt động cộng đồng, các chương trình văn hóa – thể thao, các lớp học tiếng Việt cho thế hệ trẻ hay lễ hội văn hóa thường niên… tất cả đều nhằm giữ gìn ngọn lửa văn hóa và tạo sự gắn bó.
Chúng tôi phải phản ánh đúng, đủ và chân thực đời sống cộng đồng, cả những thành tựu lẫn trăn trở, từ chuyện mưu sinh, hội nhập đến tâm tư thế hệ trẻ. Nhưng trên hết, báo chí phải sưởi ấm lòng người. Khi một người xa xứ mở một trang báo bằng tiếng mẹ đẻ, họ không chỉ đọc tin, họ tìm thấy một phần của chính mình trong đó: một bài thơ gợi nhớ quê, một câu chuyện cảm động về người Việt vượt khó, hay một tin tức từ quê nhà khiến mắt cay cay.
Cuối cùng, trong thời đại số, báo chí kiều bào cần chuyển mình mạnh mẽ. Hương Việt đã và đang phát triển đa nền tảng – từ báo in, báo mạng đến truyền thông số – để có thể tiếp cận tốt hơn, đặc biệt với lớp trẻ. Chúng tôi hiểu, chỉ khi nào tiếp cận được thế hệ thứ hai, thứ ba, thì vai trò truyền thông cộng đồng mới thật sự bền vững. Có thể chúng tôi không giải quyết được mọi khó khăn cho bà con, nhưng chúng tôi có thể ở đó – như một người bạn tin cậy, để chia sẻ, đồng hành và giữ lửa niềm tin.
Nhìn về tương lai, anh kỳ vọng gì ở thế hệ trẻ người Việt tại Đức, đặc biệt trong kế thừa và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống, cũng như góp phần vào tình hữu nghị giữa hai nước?
Tôi luôn tin rằng thế hệ trẻ người Việt tại Đức có đầy đủ phẩm chất và năng lực để vừa giữ gìn cội nguồn, vừa hội nhập vững vàng. Nhiều bạn trẻ đã thành công trong các lĩnh vực học thuật, kinh doanh, công nghệ, nghệ thuật… và ngày càng có tiếng nói trong đời sống xã hội Đức. Tuy nhiên, để họ không quên “mình là ai”, vai trò của gia đình, hội đoàn, và đặc biệt là các phương tiện truyền thông như Hương Việt là vô cùng quan trọng.
Ở thế hệ trẻ tôi mong muốn họ không chỉ “hiểu về Việt Nam” mà còn “tự hào vì là người Việt Nam”. Điều đó sẽ giúp họ tự tin hơn khi bước ra thế giới. Đồng thời, chính họ sẽ là cầu nối mềm mại và hiệu quả nhất trong việc lan tỏa giá trị văn hóa Việt, đóng góp vào việc thắt chặt quan hệ hợp tác, giao lưu nhân dân giữa Việt Nam và Đức. Tôi tin, khi các thế hệ trẻ nhận ra rằng, mang trong mình dòng máu Việt là một món quà, không phải gánh nặng – thì lúc đó, tương lai văn hóa Việt nơi đất khách sẽ còn sáng mãi.
Xin trân trọng cảm ơn anh!
Xuân Sơn
Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/tu-nuoc-duc-nhin-ve-que-me-hanh-trinh-cu-a-tap-chi-huong-viet-tai-tro-i-au-318022.html