Từ phế phẩm nông nghiệp thành nguồn tài nguyên quý giá

4 giờ trướcBài gốc

Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đóng góp hơn 50% sản lượng lúa gạo cả nước, mỗi năm thải ra một khối lượng khổng lồ hàng triệu tấn trấu. Một khảo sát của Viện Nghiên cứu Phát triển ĐBSCL (nay là Viện Mekong thuộc ĐH Cần Thơ) tại 108 nhà máy xay xát ở Cần Thơ và An Giang cho thấy khoảng 50% lượng trấu được bán để làm chất đốt dân dụng và phân bón. Tuy nhiên, các nhà máy này vẫn còn một lượng trấu dư thừa rất lớn, lên tới trên 232.000 tấn/năm, tập trung chủ yếu vào các tháng cao điểm thu hoạch.

Đồng bằng sông Cửu Long có nguồn trấu dồi dào.

Theo PGS-TS Nguyễn Duy Cần, nguyên Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Phát triển ĐBSCL, với sản lượng lúa 24-25 triệu tấn/năm, ước tính ĐBSCL có khoảng 5 triệu tấn trấu. Trong đó, khoảng một nửa được sử dụng cho các mục đích như đốt lò, nung gạch. Số còn lại thường bị đốt bỏ hoặc thải xuống sông, gây ô nhiễm nghiêm trọng. Ông Cần khẳng định: “Kết quả khảo sát khẳng định nguồn trấu tại ĐBSCL hoàn toàn có thể đáp ứng tốt nhu cầu cho sản xuất nhiệt điện”.

Thực tế tại các nhà máy xay xát, việc xử lý trấu luôn là bài toán nan giải. Toàn bộ trấu phát sinh được thu gom vào kho chứa kín, có hệ thống lọc bụi để hạn chế tối đa ảnh hưởng môi trường. Lượng trấu này sau đó được bán cho các lò gạch hoặc cơ sở sản xuất củi ép. TS Lê Văn Bảnh, nguyên Viện trưởng Viện Lúa ĐBSCL cho rằng giá trị của vỏ trấu đã thay đổi đáng kể. Nhiều công ty thu mua trấu để ép củi xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Hàn Quốc, Nhật Bản, châu Âu.

Ông Bảnh nhấn mạnh: “Với sự hỗ trợ của khoa học công nghệ, trấu hoàn toàn có thể trở thành nguyên liệu có giá trị cao”. Một bước tiến quan trọng là việc đưa vào vận hành Nhà máy Điện sinh khối Hậu Giang tại Cần Thơ, với tổng công suất 20MW. Đây là nhà máy điện sinh khối sử dụng trấu đầu tiên tại Việt Nam.

Ông Hà Vũ Sơn, Giám đốc Sở Công Thương TP Cần Thơ cho biết: Nhà máy có tổng vốn đầu tư 875 tỷ đồng, tiêu thụ khoảng 117.000 tấn trấu/năm. Dự án này không chỉ góp phần đảm bảo nguồn năng lượng sạch, tận dụng phế phẩm nông nghiệp, mà còn giảm phát thải khí nhà kính, thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn.

Tại Vĩnh Long, Công ty TNHH MTV Thể Hiền đã đầu tư máy móc sản xuất loại củi ép thanh làm từ trấu. Ưu điểm của củi trấu ép là khi đốt không sinh khí sunfua độc hại, chi phí rẻ hơn 50% so với dầu diesel và 40% so với than đá. Quan trọng hơn, sản phẩm này không gây ô nhiễm, tro sau khi đốt có thể tận dụng làm phân bón hữu cơ hoặc nguyên liệu cho các ngành công nghiệp khác.

Để phát huy tối đa hiệu quả, TS Lê Văn Bảnh lưu ý các đơn vị sử dụng trấu nên đặt cơ sở sản xuất gần nhà máy xay xát để giảm chi phí vận chuyển. Việc xây dựng nhà máy điện trấu ngay tại cụm xay xát còn cho phép tận dụng nhiệt thải để sấy lúa, đồng thời tro trấu có thể cung cấp cho các nhà sản xuất phân bón, xi măng.

Với tiềm năng lớn tại các địa phương trọng điểm lúa gạo như An Giang, Đồng Tháp, ước tính có thể xây dựng hơn 100 nhà máy điện trấu với công suất từ 500KW đến 20MW. Mỗi nhà máy công suất 10MW/năm có thể tiêu thụ 80.000 - 90.000 tấn trấu, góp phần giải quyết triệt để tình trạng thải trấu ra môi trường, hướng tới một nền nông nghiệp xanh và bền vững.

Văn Vĩnh

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/doi-song/tu-phe-pham-nong-nghiep-thanh-nguon-tai-nguyen-quy-gia-i783906/