Từ ưu đãi thuế đến chính sách PPP, tài chính công 'kiến tạo' dòng vốn xã hội hóa y tế nông thôn

Từ ưu đãi thuế đến chính sách PPP, tài chính công 'kiến tạo' dòng vốn xã hội hóa y tế nông thôn
3 giờ trướcBài gốc
Ưu đãi thuế, miễn giảm tiền thuê đất “kích cầu” đầu tư vào y tế
Xã hội hóa y tế là việc huy động các nguồn lực ngoài ngân sách nhà nước tham gia vào hoạt động chăm sóc sức khỏe, giúp nhà nước có thể tập trung nguồn lực cho mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn dân. Mục đích là để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, giúp người dân tiếp cận kỹ thuật hiện đại hơn.
Để đạt được mục tiêu đó, ngành Tài chính đóng vai trò quan trọng nhằm ‘kiến tạo” môi trường đầu tư cho lĩnh vực y tế khu vực nông thôn thông qua loạt cơ chế, chính sách ưu đãi tài chính. Trong đó, chính sách ưu đãi thuế và miễn, giảm tiền thuê đất được xem là những “đòn bẩy” quan trọng khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức xã hội tham gia đầu tư vào lĩnh vực vốn ít hấp dẫn về lợi nhuận này.
Trạm y tế xã Tiên Lục (tỉnh Bắc Ninh) được đầu tư xây dựng khang trang, sạch đẹp.
Cụ thể, tại khoản 2 Điều 12 Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025, bên cạnh những nhóm ngành khác, BộTài chính đã thiết kế hệ thống ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng dành cho các dự án xã hội hóa y tế. Các dự án y tế xã hội hóa ở vùng nông thôn, miền núi được áp dụng thuế suất thu nhập doanh nghiệp ưu đãi 10%, miễn 4 năm đầu, giảm 50% trong 9 năm tiếp theo, miễn thuế nhập khẩu đối với trang thiết bị y tế.
Đồng thời, nhà nước còn đưa ra chính sách miễn, giảm tiền thuê đất, tiền sử dụng đất, giao đất không thu tiền cho những dự án phục vụ mục tiêu an sinh xã hội. Theo Nghị định 69/2008/NĐ-CP và Nghị định 59/2014/NĐ-CP, các tổ chức, doanh nghiệp đầu tư cơ sở y tế được miễn hoặc giảm tiền thuê đất, miễn thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, và có thể được giao đất không thu tiền sử dụng nếu dự án phục vụ mục tiêu an sinh. Bên cạnh đó, nhiều địa phương còn đầu tư hạ tầng kỹ thuật, mặt bàng sạch sau đó kêu gọi doanh nghiệp đầu tư phần thiết bị và quản lý vận hành.
Cơ chế chính sách ưu đãi thuế làm giảm rủi ro tài chính, tạo “đòn bẩy” kích thích tư nhân tham gia cung ứng dịch vụ y tế công cộng ở vùng khó khăn. Nhờ vậy, nhiều doanh nghiệp tư nhân đã mạnh dạn đầu tư xây dựng các cơ sở y tế tư nhân, phòng khám chất lượng cao tại các vùng nông thôn, miền núi, góp phần nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng cao của người dân, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xã hội hóa y tế của ngành Tài chính.
Theo Báo cáo Tổng kết 05 năm triển khai, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 của Chính phủ , tổng nguồn vốn huy động từ doanh nghiệp và người dân đạt khoảng 853.517,8 tỷ đồng, chiếm 22,2% tổng nguồn lực thực hiện Chương trình, trong đó vốn doanh nghiệp đạt 39.522 tỷ đồng (1,1%), tập trung vào đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội, trong đó có các công trình y tế cơ sở và dịch vụ chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Chính sách đầu tư công - tư (PPP) và vốn “mồi” ngân sách kích hoạt dòng vốn xã hội hóa vào lĩnh vực y tế
Trong tiến trình xây dựng nông thôn mới, xã hội hóa y tế đang trở thành một trong những điểm sáng thể hiện rõ vai trò điều hành, kiến tạo của ngành Tài chính trong quản lý và phân bổ nguồn lực. Từ chỗ y tế cơ sở ở nhiều vùng nông thôn còn thiếu thốn, nay các chính sách tài chính đã tạo ra cơ chế huy động đa dạng nguồn vốn, kết hợp hài hòa giữa đầu tư công và vốn xã hội hóa.
Xã hội hóa y tế góp phần giúp các cơ sở y tế tại khu vực nông thôn được tiếp cận máy móc hiện đại, phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao của người dân.
Báo cáo Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới của Chính phủ cho thấy, việc “đầu tư, cải tạo và nâng cấp hạ tầng, trang thiết bị y tế cơ sở theo hướng đồng bộ, hiện đại, ưu tiên các xã nghèo” được xác định là nhiệm vụ trọng tâm.
Cùng với đó, Bộ Tài chính đã hướng dẫn cơ chế “vốn mồi” ngân sách tức nhà nước đầu tư phần nền tảng như đất đai, cơ sở hạ tầng, còn doanh nghiệp và các tổ chức xã hội tham gia đầu tư trang thiết bị, công nghệ, nhân lực y tế. Chính sách này giúp mỗi đồng vốn công có thể kéo theo nhiều đồng vốn tư, mở rộng phạm vi đầu tư, giảm gánh nặng ngân sách mà vẫn bảo đảm hiệu quả an sinh.Đặc biệt, với phương châm “phát huy tối đa vai trò của người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã, cộng đồng xã trong quá trình triển khai, thực hiện và giám sát".
Thực tế, hiện nay 80,2% số xã đã đạt tiêu chí y tế quốc gia, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm còn dưới 4% nhờ cơ chế huy động linh hoạt các nguồn vốn từ ngân sách, doanh nghiệp, quỹ xã hội và viện trợ quốc tế. Bởi vậy, chính sách xã hội hóa y tế nông thôn không chỉ mang lại hệ thống cơ sở vật chất tốt hơn cho người dân vùng sâu, vùng xa, mà còn là minh chứng cho vai trò “kiến tạo” nguồn lực của ngành Tài chính trong chiến lược an sinh quốc gia.
Trong Báo cáo Tổng kết 05 năm triển khai, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 của Chính phủ nêu rõ: trong giai đoạn 2021-2025, cả nước đã đầu tư hàng nghìn công trình hạ tầng thiết yếu, trong đó có trạm y tế xã, cơ sở y tế vùng sâu, vùng xa, góp phần nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân.
Bên cạnh đó, ngân sách nhà nước đóng vai trò “vốn mồi”, kích hoạt dòng vốn tư nhân và cộng đồng đầu tư vào lĩnh vực y tế. Chính sách ưu tiên đầu tư, cải tạo và nâng cấp hệ thống y tế cơ sở theo hướng hiện đại, đẩy mạnh chuyển đổi số, ưu tiên cho xã nghèo được triển khai đồng bộ.
Thông qua mô hình đối tác công - tư (PPP), nguồn lực được phân bổ linh hoạt, nhà nước đầu tư hạ tầng nền tảng, trong khi doanh nghiệp, hợp tác xã và tổ chức xã hội đầu tư trang thiết bị, nhân lực và dịch vụ chuyên sâu. Thời gian vừa qua, nhiều địa phương đã thực hiện mô hình đối tác công - tư (PPP) trong đầu tư trang thiết bị, nhân lực, hạ tầng y tế; trong đó, nguồn vốn xã hội hóa chiếm trên 35 - 40% tổng nguồn lực đầu tư mới cho lĩnh vực y tế nông thôn.
Như vây, với mỗi đồng vốn công không chỉ được sử dụng hiệu quả hơn mà còn kéo theo nhiều đồng vốn tư, góp phần hiện đại hóa y tế cơ sở mà không làm gia tăng gánh nặng ngân sách. Nhờ đó, diện mạo y tế nông thôn Việt Nam đang có những bước chuyển mình rõ rệt, không chỉ là những trạm xá được nâng cấp, mà còn là hệ thống chăm sóc sức khỏe cộng đồng được vận hành bằng cơ chế tài chính bền vững, hướng đến mục tiêu “mọi người dân, dù ở vùng xa, đều được chăm sóc y tế đầy đủ, công bằng và hiện đại”.
Hoàng Tư
Nguồn TCDN : https://taichinhdoanhnghiep.net.vn/tu-uu-dai-thue-den-chinh-sach-ppp-tai-chinh-cong-kien-tao-dong-von-xa-hoi-hoa-y-te-nong-thon-d62477.html