Tư vấn AI hứa hẹn nhiều, làm chẳng bao nhiêu

3 giờ trướcBài gốc

Trí tuệ nhân tạo góp phần tăng năng suất doanh nghiệp. Ảnh: TL

Doanh thu từ hoạt động tư vấn cho doanh nghiệp trong các dự án liên quan đến AI tăng vọt, đạt mức 3,75 tỉ đô la Mỹ năm 2024 trên quy mô toàn cầu so với mức chỉ 1,34 tỉ năm 2023. Nhiều hãng tư vấn lớn xem mảng AI như vị cứu tinh cho ngành tư vấn hiện đang suy giảm so với trước. Họ tung ra các chiến dịch quảng bá, đánh vào nỗi lo “tụt hậu” (fear of missing out - FOMO) của doanh nghiệp.

Thế nhưng theo tường thuật của Wall Street Journal, khách hàng nhanh chóng thấy hứa hẹn và hiệu quả không tương đồng. Họ chứng kiến nhiều trường hợp chuyên môn và kinh nghiệm về AI của chuyên gia tư vấn cũng chỉ bằng họ; các chuyên gia này phải vật lộn để triển khai các ứng dụng cụ thể trong môi trường doanh nghiệp, kết quả thường chẳng đi đến đâu.

Có lúc hãng tư vấn vẽ ra bức tranh rất đẹp khi ứng dụng AI diễn ra suôn sẻ, năng suất doanh nghiệp tăng vọt. Nhưng khi triển khai trong thực tế, mọi chuyện đổ sụp gây thất vọng cho mọi bên. Như trường hợp của hãng dược phẩm Merck, trưởng bộ phận công nghệ kỹ thuật số, Dave Williams, nói: “Chúng tôi yêu mến các đối tác (tư vấn AI) nhưng thường họ vừa làm vừa học bằng tiền của chúng tôi”.

Trước đây các đột phá công nghệ thường được các hãng tư vấn giúp triển khai nhanh trong doanh nghiệp, như điện toán đám mây hay hệ thống ERP (hệ thống phần mềm tích hợp, giúp các doanh nghiệp quản lý và hợp nhất các quy trình hoạt động cốt lõi của họ - bao gồm tài chính, nhân sự, sản xuất, chuỗi cung ứng, bán hàng và mua sắm - trên một nền tảng dữ liệu chung). Các hãng tư vấn lớn như McKinsey, Bain hay Boston Consulting Group từng thành công trong mảng này.

Thế nhưng công nghệ AI tạo sinh quá mới chưa từng được ứng dụng trong hoạt động kinh doanh nên chuyên gia tư vấn và kỹ thuật viên nội bộ xem như cùng một điểm xuất phát. Greg Meyers, Trưởng bộ phận công nghệ kỹ thuật số tại hãng Bristol-Myers Squib, nhận xét: “Nếu tôi đi thuê tư vấn giúp tôi hiểu cách tận dụng Gemini hay Claude, tôi sẽ gặp một chuyên gia tư vấn với kinh nghiệm không hơn gì một cậu sinh viên đang tìm cách dùng AI trong việc học”.

Pat Petitti, CEO hãng Catalant, một nền tảng cho các chuyên gia tư vấn hành nghề tự do, cho biết: “Khách hàng thường phàn nàn với tôi, tư vấn đi vào, đòi phí cả triệu đô la nhưng cứ có cảm giác cuối cùng họ đẻ ra một báo cáo rất đẹp, rất dài về tiềm năng, về triển vọng AI nhưng không đưa ra giải pháp cụ thể nào hết”. Lời than phiền nghe nhiều nhất là phía tư vấn hứa hẹn quá nhiều.

Thêm một điều khó nữa - hoạt động của doanh nghiệp ngày càng chuyên sâu nên ứng dụng công nghệ cũng đòi hỏi các kỹ năng chuyên biệt. Chẳng hạn trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, phía tư vấn làm sao hiểu hết các ngóc ngách trong nghề nên thường các đội ngũ nội bộ triển khai ứng dụng tốt hơn, chính xác hơn.

Ngược lại phía tư vấn, kể cả các công ty lớn như Deloitte, Bain, EY, McKinsey và PwC, đều nói sự bùng nổ công nghệ AI không đem lại nhiều hợp đồng tư vấn như họ kỳ vọng. Chính vì thế họ không đầu tư tuyển các nhân sự giỏi về AI nên khó lòng đáp ứng yêu cầu của khách hàng.

Thực tế, theo một khảo sát của Cục Thống kê Mỹ, chỉ 10% doanh nghiệp có sử dụng AI một cách thực chất; đa phần chỉ dừng ở mức theo chân phía tư vấn, ca tụng tiềm năng của AI mà thôi. Lý do chủ yếu vì ứng dụng AI vào hoạt động doanh nghiệp cần giải quyết nhiều mâu thuẫn như dữ liệu không chuẩn, không sạch để dùng huấn luyện AI nội bộ hay phải thay đổi nhiều quy trình đã quen thuộc. Nỗi lo lớn nhất của giới điều hành doanh nghiệp nằm ở chỗ, lợi chưa thấy đâu nhưng nếu AI cung cấp thông tin sai, dẫn đến kiện tụng thì họ sẽ mất bộn tiền như chơi.

Vì thế, chừng nào các mô hình AI tạo sinh còn bị ảo giác, bịa chuyện thì chỉ có các cá nhân sử dụng chúng để hỗ trợ công việc đồng thời chịu trách nhiệm kiểm soát đúng sai. Mức độ ứng dụng rộng rãi AI vào doanh nghiệp một cách chính thức sẽ cần thêm thời gian để công nghệ chín muồi - lúc đó các công ty tư vấn nhảy vào cuộc cũng chưa muộn.

Nguyễn Vũ

Nguồn Saigon Times : https://thesaigontimes.vn/tu-van-ai-hua-hen-nhieu-lam-chang-bao-nhieu/