Từ 'vàng xanh' đến hành trình thành triệu phú của nông dân Ninh Bình

17 giờ trướcBài gốc

Phường Trung Sơn từng là nơi người dân sống nhờ thu hái tự phát các loại dược liệu mọc hoang, giá trị kinh tế thấp, không ổn định. Thế nhưng, sự xuất hiện của HTX sản xuất và chế biến dược liệu Nam Sơn đã làm thay đổi diện mạo nơi đây.

“Vàng xanh” giữa vùng đất khó

Vừa đi giám sát khu xưởng chế biến khang trang của HTX, ông Hoàng Viết Tiến, Giám đốc HTX Nam Sơn, vừa chia sẻ: “Trước kia người dân thu hái thủ công, phơi nắng rồi bán nguyên liệu thô cho thương lái, giá chỉ vài chục nghìn đồng một kg. Sau khi HTX đầu tư công nghệ chế biến hiện đại, sản phẩm tinh chế có thể bán gấp 3–4 lần so với nguyên liệu thô”.

Cây dược liệu đang trở thành cây làm giàu của nhiều HTX, nông dân tỉnh Ninh Bình.

Để nâng cao giá trị kinh tế cho thành viên, HTX đã đầu tư hàng tỷ đồng cho dây chuyền chế biến khép kín, từ máy rửa sấy khô, máy sấy lạnh công nghệ Nhật Bản đến hệ thống đóng gói viên nén, trà túi lọc, bột hòa tan…

Nhờ quy trình này, sản phẩm của HTX giữ trọn dược tính, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng hiện đại, nâng cao đáng kể sức cạnh tranh trên thị trường.

Không dừng lại ở chế biến, HTX Nam Sơn còn xây dựng vùng nguyên liệu hơn 20ha, liên kết với hàng chục hộ dân trồng cà gai leo, nghệ, đinh lăng, hà thủ ô… theo hướng hữu cơ.

Việc áp dụng kỹ thuật tiên tiến giúp giảm công lao động, tăng năng suất và chất lượng. “Chỉ cần một máy sấy lạnh đã thay thế sức lao động của 5 người trong việc phơi khô nguyên liệu”, ông Tiến nhấn mạnh.

Không riêng Nam Sơn, ở xã Đồng Thái, HTX sản xuất và tiêu thụ dược liệu Thành Công cũng ghi dấu ấn khi biến những vùng đất trũng kém hiệu quả thành vùng trồng bạc hà, sả chanh, húng quế… chuyên sản xuất tinh dầu.

Ông Mai Văn Công, Giám đốc HTX cho biết: “Trước đây người dân chưng cất thủ công, hiệu suất thấp, chất lượng tinh dầu không đồng đều. Nhờ được Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Liên minh HTX tỉnh Ninh Bình và chính quyền địa phương hỗ trợ, chúng tôi mạnh dạn đầu tư hệ thống nồi chưng cất inox 3 lớp, ngưng tụ tuần hoàn, lọc tinh dầu công suất cao…”.

Đòn bẩy giúp nông dân thoát nghèo

Hiện mỗi ngày HTX sản xuất và tiêu thụ dược liệu Thành Công chế biến hơn 3 tấn nguyên liệu, thu được gần 30 lít tinh dầu các loại. Sản phẩm đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao, có truy xuất nguồn gốc và được người tiêu dùng đánh giá cao. Một số dòng còn được phát triển thành xịt phòng, tinh dầu đuổi muỗi, nước lau sàn...

Thực tế chứng minh lợi ích kinh tế là rất rõ ràng khi trồng dược liệu và sản xuất tinh dầu cho thu nhập cao gấp 6–7 lần trồng lúa. Với hiệu quả mang lại, HTX Thành Công đã tạo việc làm ổn định cho hàng chục lao động nữ – lực lượng vốn nhạy cảm trước nguy cơ tái nghèo.

Theo thống kê, toàn tỉnh Ninh Bình hiện có hàng chục HTX dược liệu đang hoạt động. Trong đó, nhiều mô hình đi lên từ các xã vùng sâu, vùng khó khăn, nay đã trở thành đầu tàu kinh tế địa phương, góp phần đáng kể vào quá trình xóa đói giảm nghèo.

Chẳng hạn, HTX sâm Cúc Phương, một trong những đơn vị tiên phong trồng sâm dây, sâm báo… theo công nghệ cao, cũng từng đối mặt nhiều khó khăn về vốn và đầu ra.

Ông Nguyễn Đức Tuấn, đại diện HTX, chia sẻ: “Chúng tôi mong muốn có thêm các chính sách tín dụng ưu đãi để đầu tư dây chuyền chiết xuất, chế biến sâu. Nếu có thêm hỗ trợ từ ngành chức năng, các HTX hoàn toàn có thể tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng sản phẩm dược liệu quốc gia”.

Ninh Bình sẽ tiếp tục phát triển các vùng trồng dược liệu theo chuỗi giá trị để xóa đói giảm nghèo, nâng cao thu nhập cho người dân.

Đáng chú ý, việc tham gia các chương trình xúc tiến thương mại do Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Ninh Bình tổ chức đã mở ra cánh cửa mới cho HTX dược liệu ở Ninh Bình. Các sản phẩm như trà cà gai leo, tinh dầu bạc hà, đinh lăng sấy khô… được giới thiệu tại hội chợ, sự kiện trong và ngoài nước, từng bước xây dựng thương hiệu và thị trường ổn định.

Nhận thấy tiềm năng to lớn của ngành dược liệu, Liên minh HTX Việt Nam thời gian qua đã tích cực hỗ trợ các HTX trên địa bàn tỉnh Ninh Bình thông qua các chương trình cụ thể như tổ chức tập huấn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ trồng, chăm sóc và chế biến dược liệu theo hướng hữu cơ, đạt chuẩn GACP – WHO, VietGAP.

Đồng thời, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Ninh Bình cũng đẩy mạnh hỗ trợ HTX tiếp cận nguồn vốn ưu đãi từ các Quỹ hỗ trợ phát triển HTX. Xúc tiến thương mại, mời các HTX tham gia hội chợ trong nước, quốc tế, đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử, giúp mở rộng đầu ra. Tư vấn xây dựng thương hiệu, hỗ trợ đăng ký sản phẩm OCOP, mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc, thiết kế bao bì...

Cần thêm những “cú hích”

Nhờ các chương trình hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Ninh Bình, nhiều HTX không chỉ tăng trưởng về doanh thu mà còn nâng cao vị thế, góp phần xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế xã hội địa phương.

Đang có được những kết quả tích cực, tuy nhiên, con đường phát triển HTX dược liệu vẫn chưa bằng phẳng. Rào cản lớn nhất hiện nay là thiếu vốn đầu tư, thiếu mặt bằng mở rộng, thiếu nhân lực có chuyên môn về công nghệ, và đặc biệt là khó khăn trong xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ bền vững.

Nhiều HTX cũng đề xuất được hỗ trợ tham gia cụm công nghiệp chế biến nông sản, tiếp cận đất sản xuất dài hạn để xây dựng nhà xưởng, kho bãi; đồng thời có cơ chế khuyến khích doanh nghiệp lớn liên kết bao tiêu với các HTX nhỏ.

Có thể nói, bằng sự năng động của các HTX, sự hỗ trợ hiệu quả của Liên minh HTX Việt Nam và các cơ quan chức năng, cây thuốc không còn là sản phẩm “phụ trợ” mà đang trở thành trụ cột kinh tế mới, giúp người dân vùng đồi núi vươn lên thoát nghèo, làm giàu trên chính quê hương mình.

Bên cạnh đó, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, chế biến dược liệu không chỉ giúp Ninh Bình xóa đói giảm nghèo, mà còn đặt nền móng cho ngành công nghiệp dược liệu hiện đại, bền vững.

Từ "vàng xanh" trên những cánh đồng dược liệu, nhiều địa phương tỉnh Ninh Bình đang viết nên câu chuyện xanh – sạch – bền vững cho ngành nông nghiệp địa phương, tạo đà nâng cao thu nhập, xóa đói giảm nghèo, làm giàu cho hàng nghìn nông dân tại các địa phương.

An Chi

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//mo-hinh/tu-vang-xanh-den-hanh-trinh-thanh-trieu-phu-cua-nong-dan-ninh-binh-1108589.html