Từng bước 'xanh hóa' khu công nghiệp

một giờ trướcBài gốc

Khu công nghiệp Long Đức đang thực hiện chuyển đổi sang mô hình sinh thái. Ảnh: Hoàng Lộc

Định hướng này nhằm mở rộng không gian công nghiệp theo hướng xanh, sạch và bền vững hơn; tạo lợi thế cạnh tranh cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp.

Trung tâm công nghiệp lớn của cả nước

Đồng Nai là một trong những trung tâm công nghiệp lớn nhất cả nước, với 57 KCN, 1 khu kinh tế và 1 khu công nghệ cao, thu hút hơn 2,7 ngàn dự án đầu tư trong và ngoài nước. Việc phát triển công nghiệp sớm và nhanh đã mang lại lợi thế lớn cho tỉnh trong tăng trưởng kinh tế, thu hút đầu tư và hình thành các ngành chủ lực. Tuy nhiên, đô thị hóa và công nghiệp hóa mạnh mẽ cũng gây áp lực không nhỏ cho môi trường, tài nguyên và hạ tầng kỹ thuật. Hơn 10 năm trở lại đây, tỉnh đã chuyển hướng sang mô hình phát triển bền vững, trong đó “xanh hóa” các KCN là một phần nội dung.

Ông Phạm Việt Phương, Phó Trưởng ban phụ trách Ban Quản lý các KCN - Khu kinh tế tỉnh Đồng Nai cho biết: Toàn tỉnh hiện có 43 KCN đã hoạt động, trong đó có 42 KCN hoàn thành hệ thống xử lý nước thải tập trung với tổng công suất gần 300 ngàn m³/ngày đêm. Hầu hết các KCN đã lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động, truyền dữ liệu trực tiếp về cơ quan quản lý giám sát 24/24 giờ. Trong quy hoạch giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, toàn tỉnh có 81 KCN, tạo nên mạng lưới công nghiệp quy mô lớn và hiện đại bậc nhất cả nước.

Cũng theo ông Phương, công nghiệp hiện là một trong 7 ngành nghề, lĩnh vực tỉnh ưu tiên giảm phát thải theo đề án giảm thiểu khí carbon, với mục tiêu giảm phát thải ròng về 0 vào năm 2050. Đây không chỉ là mục tiêu về môi trường mà còn là “chìa khóa” để nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng yêu cầu “xanh hóa” chuỗi cung ứng toàn cầu.

Từ năm 2020, tỉnh Đồng Nai đã có KCN tham gia dự án thí điểm xây dựng KCN sinh thái theo hướng tiếp cận toàn cầu của Trung ương. Theo đó, KCN Amata đã triển khai và đạt nhiều kết quả tích cực về sử dụng tài nguyên hiệu quả và sản xuất sạch hơn. Các doanh nghiệp trong KCN đã làm tốt việc tiết kiệm chi phí sản xuất, giảm phát thải, nâng cao chất lượng sản xuất và tăng khả năng tham gia chuỗi cung ứng quốc tế.

Cũng theo đánh giá của Ban Quản lý các KCN - Khu kinh tế tỉnh, Đồng Nai có nhiều lợi thế để nhân rộng mô hình từ KCN điểm Amata. Đó là chính sách của Trung ương về kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh ngày càng hoàn thiện; doanh nghiệp tại tỉnh đã nâng cao nhận thức về trách nhiệm môi trường; cơ quan quản lý nhà nước chủ động định hướng và hỗ trợ kỹ thuật. Thêm vào đó, các KCN xanh, sinh thái có lợi thế hơn khi tiếp cận nguồn vốn tín dụng xanh, trái phiếu xanh hoặc được hưởng ưu đãi về hạ tầng…, những yếu tố có ý nghĩa quyết định đối với hoạt động đầu tư.

Mặc dù vậy, quá trình xanh hóa các KCN cũng đối mặt với những khó khăn nhất định. Đó là quy định về tái sử dụng chất thải, nước thải còn vướng mắc; chi phí đầu tư “công nghệ xanh” quá lớn đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Việc thiếu mô hình KCN sinh thái mẫu tại địa phương cũng khiến doanh nghiệp lúng túng trong triển khai, khó tạo hiệu ứng lan tỏa.

“Xanh hóa” khu công nghiệp

Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Hà cho rằng, Đồng Nai đã và đang khuyến khích, hỗ trợ chuyển đổi các KCN hiện hữu theo hướng xanh. Đồng thời yêu cầu 100% KCN mới phải đáp ứng tiêu chí sinh thái, công nghệ cao và có giải pháp giảm phát thải ngay từ giai đoạn thiết kế. Quyết tâm này không chỉ là định hướng chiến lược mà còn thể hiện trách nhiệm của tỉnh trong việc bắt kịp xu thế chuyển dịch năng lượng và sản xuất xanh toàn cầu.

Cũng theo lãnh đạo tỉnh Đồng Nai, trong bối cảnh các thị trường xuất khẩu lớn siết chặt tiêu chuẩn về môi trường, năng lượng, việc xanh hóa KCN sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao lợi thế cạnh tranh và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng quốc tế.

Theo quy hoạch phát triển các KCN Đồng Nai thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, toàn tỉnh có 81 KCN với tổng diện tích hơn 39 ngàn hécta, 1 khu công nghệ cao có diện tích gần 500ha và 1 khu kinh tế gần 26ha.

Ông Shunsuke Hieda, Trưởng nhóm dự án của Công ty TNHH Nippon Koei Việt Nam (thành phố Hà Nội) cho biết: Trong chương trình hợp tác tăng trưởng xanh giữa UBND tỉnh Đồng Nai và chính quyền thành phố Kobe (Nhật Bản), các bên đã chọn KCN Long Đức (xã Bình An) làm địa điểm đánh giá đầu tiên cho các dự án giảm phát thải theo cơ chế JCM (hợp tác tín chỉ carbon Nhật Bản - Việt Nam). Các giải pháp đang được xem xét gồm lắp đặt điện mặt trời mái nhà với tổng công suất 6,5MW, có thể giảm 2,8 ngàn tấn CO₂ mỗi năm; thay thế nồi hơi công nghệ cũ bằng nồi hơi hiệu suất cao, giảm phát thải khoảng 7,6 ngàn tấn CO₂/năm; triển khai hệ thống quan trắc khí thải tự động, thực hiện giám sát năng lượng, nâng cao hiệu quả xử lý nước thải…

“Nếu được triển khai đồng bộ, KCN Long Đức có thể trở thành mô hình hợp tác xanh tiêu biểu giữa Việt Nam và Nhật Bản, giữa tỉnh Đồng Nai và thành phố Kobe, đồng thời tạo hình mẫu cho các KCN khác của Đồng Nai trong giai đoạn chuyển đổi” - ông Shunsuke Hieda bày tỏ.

Ông Ishii Hiroyuki, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư Long Đức cho biết: Theo kết quả tự đánh giá, KCN Long Đức đã đáp ứng 15/22 tiêu chí về KCN sinh thái theo Nghị định số 35/2022/NĐ-CP ngày 28-5-2022 của Chính phủ. Chủ đầu tư đang tiếp tục hoàn thiện hồ sơ, bổ sung hạ tầng và thúc đẩy liên kết cộng sinh công nghiệp để sớm đạt chứng nhận KCN sinh thái đầu tiên của tỉnh.

Cũng theo ông Hiroyuki, Long Đức được đặt mục tiêu trở thành KCN tiên phong của Đồng Nai trong chuyển đổi xanh. Ban Quản lý KCN đã làm việc với cơ quan chức năng để làm rõ tiêu chí, điều kiện tiếp cận và các yêu cầu kỹ thuật. Đồng thời lên kế hoạch phát triển hệ thống cộng sinh, đẩy mạnh hợp tác giữa các doanh nghiệp nhằm tận dụng tối đa nguồn lực và giảm thiểu chất thải.

Để đẩy nhanh quá trình xanh hóa, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững, đạt mục tiêu net zero trong thời gian tới, Đồng Nai sẽ áp dụng đồng bộ các nhóm giải pháp: tăng tỷ lệ đất cây xanh, giao thông, công trình dùng chung tối thiểu 25% trong KCN; thúc đẩy phát triển hạ tầng kỹ thuật - xã hội đồng bộ; yêu cầu doanh nghiệp đổi mới công nghệ, thực hiện kiểm kê khí nhà kính và áp dụng các tiêu chuẩn môi trường theo ISO; đồng thời hoàn thiện hành lang pháp lý về kinh tế tuần hoàn và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn xanh.

Hoàng Lộc

Nguồn Đồng Nai : https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202511/tung-buoc-xanh-hoa-khu-cong-nghiep-a5a1c6c/