Phong tục xông đất (hay còn gọi là xông nhà), một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt trong lễ Tết Nguyên Đán.
Phong tục xông đất (hay còn gọi là xông nhà), một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt trong lễ Tết Nguyên Đán, là nghi lễ đón người đầu tiên đến thăm nhà sau giao thừa, mang ý nghĩa khởi đầu may mắn cho năm mới.
Phong tục này không chỉ mang giá trị tâm linh, thể hiện ước vọng một năm suôn sẻ, mà còn là cầu nối văn hóa, lan tỏa hơi thở mùa xuân ấm áp đến mọi nhà. Xông đất không chỉ phổ biến tại Việt Nam mà còn hiện diện ở nhiều quốc gia, với cách thể hiện khác nhau nhưng chung một niềm tin vào sự khởi đầu thuận lợi.
Trong nhịp sống hiện đại, phong tục xông đất vẫn giữ một vị trí đặc biệt, như một sợi dây kết nối giữa truyền thống và hiện tại. Đây không chỉ là một nghi thức đón năm mới, mà còn là biểu tượng của niềm tin và hy vọng, giúp con người tìm thấy sự an lành, lạc quan trong mỗi khởi đầu.
Trong bối cảnh xã hội ngày càng thay đổi, phong tục này nhắc nhở chúng ta về giá trị của sự kết nối và sẻ chia, về tầm quan trọng của những khởi đầu ý nghĩa.
Thế nên, xông đất cũng chính là một nét đẹp văn hóa cần được giữ gìn, không chỉ để tôn vinh truyền thống mà còn để làm giàu thêm những giá trị tinh thần trong cuộc sống hiện đại.
Chọn người xông đất
Người xông đất thường là người có tuổi hợp với gia chủ, tính cách hòa nhã và mang lại năng lượng tích cực; có tính cách vui vẻ, đạo đức tốt và cuộc sống ổn định để đảm bảo năng lượng tích cực cho gia đình trong năm mới.
Việc lựa chọn người xông đất không chỉ là một nghi lễ tâm linh mà còn thể hiện sự kỳ vọng và lòng tin vào những điều tốt đẹp.
Theo quan niệm dân gian, người xông đất nên có tuổi và mệnh hợp với gia chủ để mang lại sự tương sinh, giúp gia đình gặp nhiều thuận lợi trong năm mới. Các yếu tố như ngũ hành, thiên can, địa chi thường được cân nhắc kỹ để đảm bảo sự hài hòa trong phong thủy khi chọn tuổi xông nhà.
Người xông đất cần có tính cách vui vẻ, hòa nhã, mang đến năng lượng tích cực. Họ được ví như "ngọn gió xuân" thổi vào nhà, giúp mọi việc hanh thông và gia đạo ấm êm. Những người sống lạc quan, yêu đời thường được ưu tiên lựa chọn để lan tỏa không khí hứng khởi cho cả năm.
Người xông đất thường là người có tuổi hợp với gia chủ, tính cách hòa nhã và mang lại năng lượng tích cực.
Gia chủ cũng ưu tiên chọn những người có cuộc sống hạnh phúc, công việc thuận lợi, sức khỏe dồi dào, bởi họ được xem như biểu tượng của thành công và thịnh vượng, giúp gia đình "nhân đôi" phúc lộc.
Đôi khi, gia chủ chọn người thân hoặc bạn bè gần gũi để xông đất, bởi không chỉ mang lại sự thoải mái mà còn gia tăng tình cảm, gắn kết giữa đôi bên trong dịp đầu xuân.
Tuổi xông đất năm 2025 hợp với gia chủ
Việc lựa chọn người xông đất phù hợp với tuổi gia chủ trong năm 2025 (Ất Tỵ) được coi là quan trọng để đảm bảo sự hòa hợp và thuận lợi.
Theo quan niệm phong thủy, người xông nhà nên có Thiên can, Địa chi và Ngũ hành tương sinh hoặc tương hợp với gia chủ. Dưới đây là một số gợi ý về năm nay tuổi nào xông đất phù hợp cho từng tuổi gia chủ:
Chủ nhà tuổi Tý
Đối với chủ nhà tuổi Tý, nếu chọn nam xông đất thì nên chọn người sinh năm: 1955, 1962, 1965, 1982, 1985, 1992, 1995.
Còn nếu gia chủ chọn nữ xông nhà thì nên chọn các tuổi: 1946, 1956, 1958, 1961, 1968, 1971, 1976, 1986, 1988, 1991.
Chủ nhà tuổi Sửu
Chọn nam xông đất thì nên chọn người sinh năm: 1951, 1962, 1965, 1971, 1972, 1975, 1992.
Gia chủ chọn nữ xông đất thì nên chọn tuổi: 1951, 1965, 1971, 1975, 1981, 1985, 1995.
Chủ nhà tuổi Dần
Nếu nam xông đất, nên chọn các tuổi: 1948, 1952, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982, 1988.
Nếu chọn nữ xông đất, các tuổi phù hợp là: 1948, 1952, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982, 1988.
Chủ nhà tuổi Mão
Nếu chọn người nam xông đất sinh năm mới thì chọn các tuổi: 1952, 1955, 1962, 1965, 1975, 1982, 1992, 1995.
Gia chủ chọn người nữ xông đất, nên chọn sinh năm: 1952, 1955, 1962, 1965, 1971, 1972, 1982, 1985, 1992, 1995.
Chủ nhà tuổi Thìn
Với người nam xông đất, các tuổi sau phù hợp: 1951, 1962, 1965, 1971, 1972, 1975, 1981, 1992, 1995.
Nếu nữ xông đất, nên chọn người sinh năm: 1951, 1965, 1971, 1975, 1985.
Chủ nhà tuổi Tỵ
Nam xông đất sinh vào các năm sau sẽ rất tốt: 1946, 1952, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982.
Tuổi của người nữ xông đất phù hợp là: 1946, 1952, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982.
Chủ nhà tuổi Ngọ
Chọn người nam xông đất sinh năm này sẽ tốt cho chủ nhà tuổi Ngọ: 1952, 1955, 1962, 1982, 1985, 1992, 1995.
Nếu chọn nữ xông đất thì chọn người sinh năm: 1946, 1956, 1958, 1961, 1968, 1976, 1986, 1991.
Chủ nhà tuổi Mùi
Người nam xông đất, nên chọn các tuổi: 1951, 1955, 1962, 1965, 1971, 1972, 1975, 1981, 1992. Còn nếu nữ xông đất, nên chọn các tuổi: 1951, 1965, 1971, 1975, 1981, 1991, 1995.
Chủ nhà tuổi Thân
Chủ nhà tuổi Thân nên chọn nam xông đất sinh năm: 1952, 1956, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982, 1988.
Chọn người nữ xông đất sinh năm các năm sau sẽ rất tốt: 1952, 1956, 1958, 1966, 1972, 1976, 1978, 1982, 1988.
Chủ nhà tuổi Dậu
Nếu là nam xông đất, nên chọn người sinh năm: 1945, 1952, 1955, 1962, 1965, 1982, 1985, 1995.
Nếu là nữ xông đất, nên chọn người sinh năm: 1952, 1955, 1962, 1965, 1972, 1982, 1985, 1992, 1995.
Chủ nhà tuổi Tuất
Gia chủ tuổi Tuất có thể chọn người nam xông đất sinh năm: 1962, 1965, 1971, 1972, 1975, 1981, 1992, 1995.
Có thể chọn nữ xông đất sinh năm: 1951, 1965, 1971, 1975, 1981, 1995.
Chủ nhà tuổi Hợi
Nam xông đất sinh vào các năm sau sẽ rất tốt: 1946, 1948, 1952, 1958, 1960, 1972, 1978, 1982, 1988.
Chủ nhà tuổi Hợi muốn chọn nữ xông đất thì nên chọn người sinh năm: 1946, 1948, 1952, 1958, 1960, 1972, 1978, 1982, 1988.
Lưu ý khi đi xông đất đầu năm
Xông đất là phong tục cầu mong may mắn, phúc khí đến cho gia đạo, do đó, người xưa có một số kiêng kỵ nhất định trong việc xông đất.
Để tránh trường hợp vô tình trở thành người xông đất ngoài ý muốn cho gia chủ, bạn không nên đi chúc Tết quá sớm (ngay sau khoảnh khắc Giao thừa và sáng sớm mùng 1 Tết) nếu không phải do được gia chủ trực tiếp mời.
Thời điểm thích hợp đến chúc Tết nên từ chiều ngày mùng 1 Tết trở đi, hoặc tốt nhất là sau ngày mùng 1.
Người đi xông đất có thể đi một mình hoặc có thể đi cùng với vợ và con, tuy nhiên, người được tuổi xông đất sẽ là người bước vào nhà trước tiên.
Khi bước qua ngưỡng cửa nhà gia chủ, người xông đất sẽ mang vào một năng lượng vui vẻ, tích cực kèm những lời chúc tốt đẹp nhất về sức khỏe, sự thành đạt, “vạn sự như ý” cho gia chủ trong Năm mới.
Nếu nhà gia chủ có cha mẹ già thì chúc “Bách niên giai lão” (sống lâu trăm tuổi), “tăng phúc tăng thọ;” nếu là người buôn bán thì chúc “buôn may bán đắt,” “làm ăn phát đạt,” “làm ăn phát tài bằng năm bằng mười năm ngoái;” nếu gia chủ làm việc Nhà nước thì chúc “thăng quan tiến chức” hoặc “lên chức lên lương.” Chúc trẻ em thì “hay ăn chóng lớn,” “học hành đỗ đạt...”
Cùng với lời chúc Tết, người xông đất nên mừng tuổi cho người già và trẻ con trong gia đình gia chủ. Giá trị của phong bao lì xì không cần quá lớn nhưng mang ý nghĩa tượng trưng cho sự may mắn. Gia chủ cũng có thể lì xì lại khách xông đất để “lấy hên.”
Sau đó, bánh mứt được dọn ra, trà thơm hoặc rượu Xuân được rót, cả khách và gia chủ sẽ ngồi xuống cùng nhau nhấm nháp "lộc Xuân," nói những câu chuyện vui vẻ, đầy ắp hy vọng tốt đẹp trong Năm mới.
Việc xông đất chỉ cần diễn ra trong khoảng 10-20 phút là hoàn thành. Cả gia chủ và khách xông đất đều hoan hỉ, vui vẻ với sự mở đầu Năm mới trôi chảy, thuận lợi.
Những kiêng kỵ khi đi xông đất đầu năm
Người đến xông đất đầu năm không nên mặc đồ trắng hoặc đồ đen.
Người có tuổi xung khắc với gia chủ, có tiền án, công danh chậm tiến, đạo đức không tốt thì không nên tới xông đất.
Thường nam giới xông đất sẽ tốt hơn vì nam giới nhiều dương khí hơn còn phụ nữ sẽ nhiều âm khí mà năm mới thì cần có dương khí vào nhà./.
(Vietnam+)