Đây không chỉ là một quyết định nhân sự thông thường, mà còn là tín hiệu trong chiến lược đầy tham vọng của ông Trump trong việc chấm dứt cuộc chiến tại Ukraine.
Lựa chọn mang nhiều ý nghĩa
Keith Kellogg, 80 tuổi, gương mặt quen thuộc trong chính quyền Trump - từng giữ vai trò cố vấn an ninh quốc gia cho Phó tổng thống Mike Pence và Chánh văn phòng Hội đồng An ninh quốc gia trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump. Với kinh nghiệm dày dặn trong quân sự và chính trị, việc bổ nhiệm ông Kellogg được xem là một bước đi chiến lược để củng cố cam kết "hòa bình qua sức mạnh" mà ông Trump nhiều lần nhấn mạnh trong chiến dịch tranh cử.
Tổng thống Donald Trump ngồi cùng ông Keith Kellogg - Ảnh: Newsweek
Ông Trump không ngần ngại ca ngợi vị tướng này trên mạng xã hội, nhấn mạnh rằng Kellogg là người đã sát cánh cùng ông "ngay từ đầu" và sẽ đóng vai trò chủ chốt trong việc hiện thực hóa mục tiêu chấm dứt chiến tranh Ukraine-Nga. Với cương vị mới, ông Kellogg sẽ có trách nhiệm làm cầu nối giữa hai quốc gia đang trong tình trạng xung đột, đồng thời thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình.
Tướng Kellogg không giấu quan điểm về cuộc chiến Ukraine-Nga. Ông Kellogg từng đề xuất rằng Mỹ lẽ ra nên đàm phán với Tổng thống Nga Vladimir Putin từ tháng 1.2022, ngay trước khi cuộc chiến bùng nổ, để hoãn việc Ukraine gia nhập NATO trong một thập kỷ. Ông cho rằng động thái này có thể ngăn chặn cuộc xung đột hiện tại.
Theo ông Kellogg, Mỹ cần cung cấp vũ khí mạnh mẽ hơn cho Ukraine ngay từ đầu, đồng thời thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình với điều kiện Kyiv sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán với Moscow. Tuy nhiên, quan điểm này cũng đặt ra câu hỏi liệu chính quyền mới của Trump có sẵn sàng áp dụng chiến lược tương tự hay không, đặc biệt khi các tuyên bố trong chiến dịch tranh cử của ông tập trung nhiều hơn vào việc nhanh chóng chấm dứt xung đột.
Chấm dứt chiến tranh trong 24 giờ
Tổng thống đắc cử Trump đã nhiều lần khẳng định rằng ông có thể chấm dứt chiến tranh Nga-Ukraine trong vòng 24 giờ nếu trở lại nhiệm sở. Trong các phát biểu, ông nhấn mạnh khả năng ngoại giao của mình, ám chỉ rằng mối quan hệ cá nhân với các nhà lãnh đạo như Vladimir Putin có thể là chìa khóa để đạt được hòa bình. Tuy nhiên, chi tiết cụ thể về cách tiếp cận của ông vẫn chưa được tiết lộ cụ thể.
Lời hứa này, dù gây ấn tượng mạnh mẽ với cử tri, lại khiến nhiều nhà phân tích lo ngại rằng ông Trump có thể đưa ra các nhượng bộ với Nga, làm suy yếu vị thế của Ukraine. Đặc biệt, việc ông Trump từng chỉ trích Ukraine không nhượng bộ Nga trước cuộc chiến có thể là chỉ dấu cho một chiến lược ngoại giao thiên về Moscow hơn.
Do đó, khi nhậm chức, ông Kellogg sẽ phải đối mặt với một loạt thách thức trong vai trò mới. Thứ nhất, xung đột Ukraine-Nga đã bước sang giai đoạn phức tạp hơn khi cả hai bên đều tăng cường sử dụng vũ khí hiện đại, từ máy bay không người lái (UAV) đến tên lửa tầm xa. Nga đang cố gắng giành lợi thế chiến lược tại các khu vực quan trọng như Donetsk và Kursk, trong khi Ukraine liên tục phản công với sự hỗ trợ từ phương Tây.
Thứ hai, dư luận quốc tế cũng sẽ theo sát cách tiếp cận của ông Kellogg. Ông từng ủng hộ việc đặt điều kiện cho viện trợ quân sự của Mỹ, yêu cầu Ukraine tham gia các cuộc đàm phán hòa bình để tiếp tục nhận được sự hỗ trợ. Quan điểm này có thể khiến Kyiv lo ngại về khả năng Washington giảm viện trợ nếu Ukraine từ chối đàm phán.
Thứ ba, chính nội bộ Mỹ cũng đang chia rẽ về cách giải quyết xung đột. Một số nhóm bảo thủ đã kêu gọi giảm viện trợ cho Ukraine để tránh tăng thâm hụt ngân sách, trong khi các nhà lập pháp khác vẫn kiên định ủng hộ Kyiv để ngăn chặn ảnh hưởng của Nga tại châu Âu.
Trận chiến kéo dài
Cuộc chiến Ukraine-Nga không chỉ là vấn đề khu vực mà còn ảnh hưởng đến an ninh toàn cầu. Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng của Ukraine, gây áp lực lớn lên năng lực phòng thủ của Kyiv. Trong khi đó, Ukraine đã sử dụng tên lửa tầm xa do Mỹ cung cấp để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, gây thêm căng thẳng giữa hai quốc gia.
Việc Mỹ chuyển giao tên lửa ATACMS cho Ukraine là một bước ngoặt quan trọng. Tuy nhiên, động thái này cũng khiến Moscow tuyên bố sẽ có các biện pháp trả đũa mạnh mẽ, làm gia tăng nguy cơ leo thang xung đột.
Vai trò của ông Kellogg không chỉ đơn thuần là đàm phán mà còn là thiết lập một chiến lược dài hạn để đảm bảo hòa bình bền vững. Các cuộc đàm phán hòa bình trước đây giữa Ukraine và Nga đã không mang lại kết quả, chủ yếu do thiếu lòng tin và các yêu cầu không thể đáp ứng từ cả hai bên.
Trong lịch sử, những thỏa thuận hòa bình đạt được dưới áp lực quốc tế thường không bền vững nếu không đi kèm với các biện pháp đảm bảo an ninh hiệu quả. Ông Kellogg sẽ phải cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố này, đặc biệt khi Ukraine nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải đảm bảo toàn vẹn lãnh thổ.
Hoàng Vũ