Ngày 18-4, TAND TP.HCM tuyên án sơ thẩm lần 2 đối với hai cựu cán bộ Đội chống buôn lậu - PC03 (Công an TP.HCM) Hoàng Duy Tiến và Võ Văn Đông và 24 đồng phạm về tội buôn lậu.
HĐXX tuyên phạt bị cáo Hoàng Duy Tiến 12 năm tù (án sơ thẩm lần 1 tuyên 13 năm tù), bị cáo Võ Văn Đông 5 năm tù (án sơ thẩm lần 1 tuyên 7 năm tù); 24 bị cáo còn lại nhận mức án 5-11 năm tù, cùng về tội buôn lậu.
Trong đó, 5 bị cáo là chủ hàng trong phiên sơ thẩm lần 1 lãnh án phạt tiền, nay HĐXX tuyên phạt: Bị cáo Lê Văn Thành, Phạm Toàn cùng 8 năm tù; Nguyễn Đình Thiều 9 năm tù; Nguyễn Thị Mai Phương, Nguyễn Mạnh Toàn cùng 7 năm tù về tội buôn lậu.
Bị cáo Hoàng Duy Tiến tại phiên xét xử sơ thẩm lần 2. Ảnh: SONG MAI
HĐXX nhận định, bị cáo Hoàng Duy Tiến là người trực tiếp thỏa thuận công ty giám định để làm khống chứng thư giám định và tự thỏa thuận với nhóm chủ hàng về chi phí nhập khẩu container. Do đó, tòa án xác định bị cáo Tiến là chủ mưu, cầm đầu trong vụ án.
Đối với các bị cáo là chủ hàng với mong muốn hưởng lợi từ hàng hóa, dù phải chịu trách nhiệm đồng phạm với bị cáo Tiến nhưng xét về giá trị hàng hóa dao động 1-5 tỉ đồng, chiếm tỉ lệ rất nhỏ đối với số tiền 217 tỉ đồng mà Tiến hưởng lợi.
Các bị cáo là nhân viên trong vụ án phạm tội với vai trò đồng phạm giúp sức cho bị cáo Tiến. Các bị cáo dù làm theo chỉ đạo của Tiến nhưng phạm tội có tổ chức; hành vi của các bị cáo diễn ra trong thời gian dài, hành vi của các bị cáo này là tiền đề để các bị cáo tiếp theo thực hiện hành vi phạm tội theo chỉ đạo của bị cáo Tiến.
HĐXX cũng xem xét hai bị cáo Hoàng Duy Tiến, Võ Văn Đông có nhiều thành tích trong công tác. Một số bị cáo thành khẩn khai báo, nộp lại số tiền thu lợi bất chính, hợp tác tích cực với cơ quan điều tra; nhân thân tốt, phạm tội lần đầu, gia đình có công với cách mạng...
HĐXX cũng cân nhắc việc một số bị cáo đang đi chấp hành án; bị cáo Tiến đang được xem xét giảm án dịp lễ 30-4. Việc hủy án để xét xử lại đã ảnh hưởng đến việc thi hành bản án của các bị cáo...
Theo HĐXX, bị cáo Hoàng Duy Tiến đã chủ mưu, cầm đầu và phân công các bị cáo là nhân viên thành lập; sử dụng 45/47 pháp nhân để làm thủ tục nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng vi phạm Quyết định số 18; chỉ đạo các bị cáo đồng phạm lập khống toàn bộ hợp đồng, hóa đơn, chứng từ các lô hàng thành đủ điều kiện.
Tiến móc nối với các bị cáo thuộc Công ty Giám định Đại Minh Việt lập các biên bản hiện trường giám định hàng hóa, cấp khống chứng thư giám định cung cấp cho hải quan để thủ tục hàng hóa thông quan.
Từ tháng 9-2019 đến 24-5-2021, Tiến sử dụng 45/47 pháp nhân mở 1.153 bộ tờ khai hải quan, nhập lậu 1.287 container hàng với tổng giá trị hơn 217 tỉ đồng.
Đối với Võ Văn Đông, từ tháng 2-2021 đến tháng 5-2021, Đông đã cho Tiến thông tin các container hàng hóa để Tiến chỉ đạo nhân viên làm hồ sơ, thủ tục nhập 6 container trị giá hơn 924 triệu đồng.
Từng hủy án do tòa sơ thẩm tuyên hình phạt tiền là không công bằng
Vụ án này từng được TAND TP.HCM đưa ra xét xử sơ thẩm lần 1 hồi tháng 3-2023. Bị cáo Tiến bị tuyên phạt 13 năm tù, Võ Văn Đông 7 năm tù về tội buôn lậu. 24 bị cáo còn lại bị phạt tiền 1,5 tỉ đồng đến 11 năm tù về cùng tội danh.
Sau phiên sơ thẩm lần 1, VKSND TP.HCM đã kháng nghị đề nghị cấp phúc thẩm không áp dụng hình phạt tiền với 5 bị cáo là chủ hàng, gồm: Nguyễn Đình Thiều, Phạm Toàn, Lê Văn Thành, Nguyễn Thị Mai Phương, Nguyễn Mạnh Toàn và tăng hình phạt đối với 8 bị cáo.
Tại phiên phúc thẩm tháng 11-2024, HĐXX đã tuyên hủy án để xét xử lại do tòa sơ thẩm đã áp dụng hình phạt tiền đối với các bị cáo là chủ hàng; VKS cấp cao đã rút kháng nghị đối với một bị cáo cũng là chủ hàng, dẫn đến việc không công bằng với các bị cáo khác.
Khi vụ án xét xử lại (từ ngày 16 đến 18-4), đại diện VKSND TP.HCM đã đề nghị lại mức án đối với các bị cáo. Trong đó, 5 bị cáo là chủ hàng từng hưởng án phạt tiền, nay VKS đã đề nghị thành án tù giam.
Sau khi nghị án, HĐXX đã tuyên án sơ thẩm lần 2 như trên. (Xem chi tiết mức án sơ thẩm lần 2)
SONG MAI