Ứng viên bị “phớt lờ” và AI lặp lỗi
Wafa Shafiq, chuyên gia tiếp thị 26 tuổi người Canada, đã tìm việc suốt từ mùa đông 2024. Một đêm nọ, cô nộp đơn cho vị trí chuyên viên tiếp thị và ngay lập tức nhận được email từ “Alex”. Sau khi trả lời các câu hỏi sàng lọc và đặt lịch phỏng vấn, Shafiq phát hiện Alex là một chuyên viên tuyển dụng AI đến từ công ty Apriora.
Các nhà tuyển dụng AI đang được sử dụng tại các công ty hàng đầu (Nguồn: NBC)
Cuộc phỏng vấn diễn ra qua video, khiến cô bất ngờ. Mặc dù thích tính năng như phản hồi tích cực và ghi âm cuộc phỏng vấn, Shafiq cho biết trải nghiệm này khá một chiều, thiếu thông tin về công ty và văn hóa làm việc.
Cô cũng đặt nghi vấn: Nếu AI loại bỏ định kiến con người, thì những định kiến mới nào có thể xuất hiện? “Tôi bị phớt lờ, không nhận phản hồi gì sau đó,” cô nói với NBC News. “Điều đó khiến trải nghiệm càng thêm thiếu đồng cảm.”
Một buổi phỏng vấn với AI có thể khiến ứng viên cảm thấy thiếu đồng cảm (Nguồn: NBC - ảnh minh họa)
Dù không được thông báo trước, Wafa Shafiq vẫn hoàn tất cuộc phỏng vấn video với AI Alex một cách suôn sẻ. Nhưng trường hợp trục trặc như của Kendiana Colin, sinh viên Đại học Bang Ohio, cho thấy rủi ro của tuyển dụng bằng AI.
Sau khi nộp đơn xin việc tại Stretch Lab, Colin được AI tuyển dụng của Apriora phỏng vấn qua video. Sau hai câu hỏi đầu tiên, AI bắt đầu lặp lại vô nghĩa “Pilates thanh dọc” và kết thúc phỏng vấn một cách kỳ quặc. Colin mô tả AI như đang "lắp bắp", "ngắt quãng" và khiến cô thấy ghê rợn.
Video ghi lại buổi phỏng vấn của Colin đã lan truyền mạnh mẽ trên TikTok với 3,2 triệu lượt xem, nhưng cô không nhận được phản hồi nào từ Stretch Lab hay Apriora và cũng chưa báo cáo sự cố chính thức.
Tại Mỹ, Bộ Tư pháp yêu cầu các công ty sử dụng AI trong tuyển dụng phải thông báo rõ ràng cho ứng viên về loại công nghệ đang dùng và cách đánh giá. Tuy nhiên, tại Canada, quy định này sẽ chưa có hiệu lực cho đến ngày 1/1/2026.
Doanh nghiệp đẩy mạnh dùng AI tuyển dụng
Dù nhiều lỗi kỹ thuật đã được ghi nhận, khảo sát của LinkedIn cho thấy 74% chuyên gia nhân sự tin AI giúp lọc ứng viên dễ hơn, còn Resume Builder dự đoán 69% công ty sẽ dùng AI để đánh giá ứng viên trong năm 2025.
Paradox, công ty tạo ra trợ lý AI tuyển dụng Olivia, đang hợp tác với nhiều tập đoàn lớn như Whole Foods, Nestle, FedEx, Marriott. Olivia có thể sàng lọc ứng viên, trò chuyện qua tin nhắn, lên lịch phỏng vấn, gửi thư mời việc làm.
Tại Fontainebleau Las Vegas, AI Olivia được cá nhân hóa thành Morris để tuyển 6.500 nhân viên. Kết quả: 300.000 đơn ứng tuyển, vượt xa mục tiêu 80.000, giúp hoàn tất tuyển dụng trước hạn 3 tháng.
Trợ lý tuyển dụng AI Olivia (Nguồn: Paradox)
Kim Virtuoso, giám đốc nhân sự tại Fontainebleau Las Vegas, cho biết 41% các cuộc trò chuyện giữa ứng viên và Morris diễn ra sau giờ làm việc. “Vì vậy, khi chúng tôi đang ngủ hoặc ở bên gia đình, Morris đang giúp chúng tôi tiếp cận những ứng viên phù hợp”, Virtuoso nói.
Classet, công ty khác trong lĩnh vực AI tuyển dụng, chọn hướng tuyển dụng qua tin nhắn và điện thoại, tránh dùng video vì người dùng cảm thấy “kém tự nhiên” khi tương tác qua hình ảnh với robot.
CEO Paradox ông Adam Godson cho biết nhiều ứng viên cố tình tạo “ảo giác AI” khiến bot nói sai, nên công ty lập cả đội để giữ cuộc trò chuyện đi đúng hướng. Dù có những bất cập, ông khẳng định: “Trải nghiệm tốt nhất là đưa ứng viên đến với người ra quyết định càng nhanh càng tốt".
Minh Hoàn