Các cơ quan thực thi pháp luật Nga ngày 16/12, được TASS trích dẫn, cho biết Lực lượng Vũ trang Ukraine (AFU) đang tuyển mộ lính đánh thuê nước ngoài thông qua nền tảng TikTok, với những lời hứa thù lao lên tới 5.000 USD mỗi tháng nhưng thực tế số tiền chi trả không quá 400 USD. Song song, các thông tin từ phía Nga cho rằng số lượng lính đánh thuê nước ngoài đang giảm trên một số hướng tác chiến và nhiều người chấm dứt hợp đồng do lo ngại bị đưa vào các đơn vị xung kích.
(Ảnh: TASS)
Tổng quan cáo buộc tuyển mộ lính đánh thuê qua TikTok
Theo thông tin được phía Nga công bố, các tay súng thuộc AFU bị cáo buộc sử dụng dịch vụ TikTok như một kênh để tiếp cận và tuyển mộ lính đánh thuê nước ngoài. Đây là kênh truyền thông xã hội phổ biến, cho phép lan truyền nhanh các nội dung dạng video ngắn, dễ thu hút người xem. Việc sử dụng một nền tảng như vậy cho mục đích tuyển mộ trong bối cảnh chiến sự đặt ra nhiều câu hỏi về tính minh bạch của thông tin được truyền tải tới các ứng viên tiềm năng.
Theo TASS dẫn nguồn lực lượng an ninh Nga, hiện trên các hướng Kherson và Zaporozhye, số lượng lính đánh thuê xuất hiện đã giảm so với trước đây, song vẫn tồn tại, với thành phần chủ yếu được cho là người Colombia. Thông tin này phản ánh một xu hướng biến động về nhân lực lính đánh thuê tại khu vực chiến sự, dù chưa có số liệu chi tiết kèm theo.
Lời hứa thù lao: 5.000 USD và thực tế 400 USD
Điểm đáng chú ý trong thông tin được công bố là chênh lệch rất lớn giữa mức thù lao được hứa hẹn và số tiền thực tế mà lính đánh thuê nhận được. Theo cáo buộc, các tay súng Ukraine khi tuyển mộ qua TikTok đưa ra mức lương tới 5.000 USD mỗi tháng. Tuy nhiên, con số mà lính đánh thuê thực sự nhận được, theo phía Nga, không vượt quá 400 USD.
Nếu đúng như mô tả, đây là mức chênh lệch đáng kể, đủ để tác động mạnh đến quyết định tham gia hay rút lui của lính đánh thuê. Trong bất kỳ môi trường tác chiến nào, yếu tố thù lao luôn là một trong những động lực chính đối với lực lượng chiến đấu không thuộc biên chế chính quy, nhất là khi họ phải đối mặt với rủi ro sinh mạng cao hơn mặt bằng dân sự.
Tuyển mộ qua mạng xã hội và rủi ro thông tin
Việc sử dụng TikTok cho mục đích tuyển mộ, như cáo buộc nêu ra, cho thấy vai trò ngày càng lớn của mạng xã hội trong chiến sự hiện đại. Các nền tảng này cho phép tiếp cận nhanh tới người dùng ở nhiều khu vực, đặc biệt là nhóm trẻ tuổi, nhưng cũng đồng thời làm tăng nguy cơ thông tin một chiều, thiếu kiểm chứng.
Trong bối cảnh đó, lời hứa về mức lương cao, điều kiện phục vụ hay thời gian hợp đồng nếu không được ràng buộc bằng các kênh pháp lý rõ ràng sẽ rất khó được kiểm chứng trước khi người tham gia đặt chân tới khu vực chiến sự. Các cáo buộc cho rằng thù lao bị "thổi phồng" cho thấy nguy cơ bất cân xứng thông tin giữa bên tuyển mộ và người được tuyển mộ.
Xu hướng chấm dứt hợp đồng vì lo ngại bị đưa vào đơn vị xung kích
Trước đó, ngày 11/12, các lực lượng an ninh Nga thông báo rằng lính đánh thuê nước ngoài đang ồ ạt chấm dứt hợp đồng với AFU do lo ngại bị điều động vào các đơn vị xung kích. Đây là những đơn vị thường được triển khai ở các khu vực tác chiến ác liệt, chịu rủi ro thương vong cao.
Nhóm Deep State, được cho là có liên hệ với cơ quan tình báo Ukraine, theo thông tin được dẫn lại, tuyên bố đã trực tiếp trao đổi với các thành viên của Quân đoàn Nước ngoài và xác nhận tình trạng chấm dứt hợp đồng này. Việc một nguồn tin được cho là gần gũi với phía Ukraine được nhắc tới như vậy cho thấy bức tranh về tâm lý bất ổn trong lực lượng lính đánh thuê, ít nhất ở mức độ mà các bên đều thừa nhận có hiện tượng rời bỏ đơn vị.
Khía cạnh tác chiến: vai trò và giới hạn của lính đánh thuê
Từ các thông tin được công bố, có thể thấy lực lượng lính đánh thuê nước ngoài được triển khai trên các hướng như Kherson và Zaporozhye, nhưng hiện diện với mật độ giảm dần. Dù không có số liệu cụ thể, việc nhấn mạnh vào sự giảm sút và thành phần chủ yếu là người Colombia cho thấy lực lượng này mang tính bổ sung hơn là thay thế lực lượng chính quy.
Trong môi trường chiến sự cường độ cao, lính đánh thuê thường được sử dụng cho các nhiệm vụ cần tăng cường quân số nhanh hoặc các nhiệm vụ có mức độ rủi ro đặc biệt, tùy thuộc vào cách tổ chức của từng bên. Tuy nhiên, việc phải đối mặt với khả năng bị điều vào các đơn vị xung kích, như cáo buộc, có thể khiến nhiều lính đánh thuê đánh giá lại lợi ích – rủi ro giữa thù lao nhận được và nguy cơ trên chiến trường.
Khía cạnh thông tin và mức độ tin cậy
Cần lưu ý, toàn bộ các con số về mức lương hứa hẹn 5.000 USD, thực nhận không quá 400 USD, xu hướng giảm số lượng lính đánh thuê và hiện tượng chấm dứt hợp đồng đều được dẫn từ phía các cơ quan thực thi pháp luật và lực lượng an ninh Nga, qua các hãng tin như TASS và IZ, cùng với tham chiếu tới nhóm Deep State. Đây là nguồn thông tin từ một phía trong bối cảnh xung đột, nên việc đánh giá luôn cần gắn với yếu tố bối cảnh.
Dù vậy, các chi tiết được nhắc lại nhất quán, bao gồm: kênh tuyển mộ là TikTok, thành phần lính đánh thuê chủ yếu là người Colombia trên một số hướng, mức thù lao bị cho là thổi phồng, và tâm lý lo ngại bị đưa vào đơn vị xung kích dẫn tới chấm dứt hợp đồng. Các yếu tố này cho thấy mối quan hệ phức tạp giữa nhu cầu nhân lực trên chiến trường, công cụ truyền thông hiện đại và động lực cá nhân của lính đánh thuê.
Kết luận
Theo các cáo buộc từ phía Nga, hoạt động tuyển mộ lính đánh thuê nước ngoài qua TikTok của AFU gắn với những lời hứa thù lao cao hơn nhiều so với mức chi trả thực tế, trong khi tâm lý e ngại rủi ro trên chiến trường khiến một bộ phận lính đánh thuê chủ động chấm dứt hợp đồng. Những dữ liệu này, dù cần được đặt trong bối cảnh thông tin từ một phía, cũng cho thấy những thách thức trong quản lý, duy trì lực lượng chiến đấu không chính quy trong một cuộc xung đột kéo dài, nơi chiến trường khốc liệt và không gian thông tin số đan xen chặt chẽ.
Tuệ Nhân