Các chủ thể hợp tác xã hướng dẫn nhau ứng dụng công nghệ AI trong quản lý và điều hành. Ảnh: Báo Tuyên Quang.
Nhận diện những "vùng trũng"
Theo Báo Tuyên Quang, dù công cuộc đổi mới sáng tạo đang diễn ra mạnh mẽ, Tuyên Quang vẫn đối mặt với những rào cản lớn do địa hình hiểm trở và điều kiện kinh tế khó khăn. Theo báo cáo từ các cơ quan chức năng, toàn tỉnh hiện vẫn còn 107 thôn chưa có điện và 273 thôn trắng sóng hoặc lõm sóng điện thoại. Việc thiếu hụt hạ tầng cơ bản này khiến khả năng tiếp cận thông tin và ứng dụng công nghệ của người dân tại các khu vực này trở nên vô cùng khó khăn.
Việc "xóa trắng" các điểm này là bài toán kinh tế nan giải. Đại diện Vinaphone Tuyên Quang cho biết, chi phí đầu tư một trạm BTS dao động từ 500 triệu đến 1 tỷ đồng, và chi phí kéo cáp lên tới 500 triệu đồng/km. Trong khi đó, dân cư thưa thớt và nhu cầu sử dụng Internet chưa cao khiến khả năng thu hồi vốn để tái đầu tư gần như bất khả thi.
Bên cạnh "vùng trũng" hạ tầng là rào cản về tư duy và kỹ năng số. Một bộ phận người dân và doanh nghiệp nhỏ vẫn còn tâm lý "ngại thay đổi", đứng ngoài cuộc xã hội số. Số liệu thực tế cho thấy khoảng cách từ chính sách đến hành động còn khá xa: tính đến thời điểm báo cáo, mới chỉ có 73% người dân kích hoạt tài khoản định danh điện tử mức độ 2 và chưa đầy 30% tích hợp thẻ BHYT vào ứng dụng VNeID.
Những "điểm sáng" ứng dụng công nghệ, thúc đẩy hạ tầng số phát triển
Bất chấp khó khăn, nhu cầu về hạ tầng số đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết khi cộng đồng doanh nghiệp tại Tuyên Quang bắt đầu cuộc đua công nghệ.
Điển hình như Công ty Cổ phần Woodsland Tuyên Quang đã mạnh dạn đầu tư robot vào dây chuyền sản xuất để giải quyết bài toán thiếu hụt lao động và nâng cao độ chính xác. Hay như tại Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Đông Á, việc đầu tư hơn 1 tỷ đồng cho 2 robot hàn của Panasonic đã giúp công suất đạt ngưỡng 1.200 sản phẩm/năm, cao gấp chục lần sức người và giảm thiểu độc hại cho người lao động. Làn gió đổi mới cũng lan sang lĩnh vực nông nghiệp khi hơn 1.000 đơn vị đã tham gia sàn giao dịch tỉnh với 400 sản phẩm OCOP được quảng bá trực tuyến.
Chính sự chuyển mình mạnh mẽ từ sản xuất công nghiệp đến thương mại điện tử đã tạo ra sức ép tích cực, buộc hạ tầng số của tỉnh phải nhanh chóng được nâng cấp để đáp ứng nhu cầu phát triển.
Quyết tâm xóa vùng lõm
Để giải quyết bài toán hạ tầng và thúc đẩy chuyển đổi số, Tuyên Quang đã triển khai chiến lược tổng thể với tinh thần quyết liệt. Ngày 11/12, UBND tỉnh đã phê duyệt Chiến lược Chuyển đổi số đến năm 2030, hưởng ứng phong trào với tinh thần "5 tiên phong", "5 có" và "5 không".
5 tiên phong là tiên phong trong xây dựng thể chế; tiên phong trong phát triển công nghệ; tiên phong trong xây dựng hạ tầng số; tiên phong trong phát triển cơ sở dữ liệu; tiên phong trong thực hiện trách nhiệm xã hội.
5 có là có hạ tầng số hiện đại, đồng bộ, thông suốt; có dữ liệu “Đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất - liên thông - dùng chung”; có nguồn nhân lực số chất lượng cao và phổ cập kỹ năng số toàn dân; có doanh nghiệp công nghệ số mạnh; có môi trường số an toàn, văn minh, nhân văn, hiện đại.
5 không gồm không giấy tờ - không tiền mặt - không địa giới hành chính trong giao dịch; không giới hạn, không có điểm dừng trong phát triển; không tiêu cực, lãng phí, tham nhũng, lợi ích nhóm; không manh mún, cát cứ, khép kín trong vận hành; không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi số quốc gia.
Sự quyết tâm này đã được hiện thực hóa bằng hành động cụ thể của các doanh nghiệp viễn thông. Ông Lê Duy Huy, Trưởng phòng Hạ tầng Viettel Tuyên Quang cho biết, đơn vị đã lắp đặt 130 trạm 3G, 4G từ đầu năm, trong đó có hơn 70 trạm dành riêng cho các vùng trắng sóng, giúp nâng cao chất lượng kết nối cho vùng sâu, vùng xa.
Song song với hạ tầng kỹ thuật là hạ tầng "con người" và tài chính. Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh đã tổ chức 11 lớp phổ cập AI cho 1.200 lượt cán bộ, doanh nhân. Về nguồn vốn, Agribank Việt Nam cũng đã triển khai gói tín dụng 60 nghìn tỷ đồng hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ.
Những nỗ lực xóa vùng trũng hạ tầng hôm nay chính là nền móng để khát vọng vươn mình của vùng đất này sớm trở thành hiện thực.
Bình An