Ít nhiều băn khoăn
Năm 2024, điểm chuẩn ngành sư phạm ở nhiều trường đại học cao chót vót. Đặc biệt, có trường lên đến gần 29 điểm, tức thí sinh phải đạt hơn 9 điểm/môn mới trúng tuyển. Sức hút của ngành sư phạm còn thể hiện ở số lượng nguyện vọng đăng ký vào ngành này tăng tới 85% so với năm 2023 (khoảng 200.000 nguyện vọng) và trở thành một trong 4 khối ngành tập trung nhiều nguyện vọng xét tuyển nhất năm 2024 (cùng với kinh doanh và quản lý, kỹ thuật và công nghệ, máy tính). Bên cạnh đó, những chính sách hỗ trợ học phí, sinh hoạt phí hàng tháng cũng là yếu tố thu hút nhiều học sinh giỏi đầu quân vào ngành sư phạm để giảm gánh nặng chi phí trong những năm tháng đại học.
Tiết học ở Trường Phổ thông dân tộc bán trú – THCS Mường Lý (Mường Lát, Thanh Hóa). Ảnh: Quỳnh Trâm
Tuy nhiên, hiện nay khi việc dạy thêm, học thêm được quản lý chặt chẽ hơn với các quy định phải đăng ký kinh doanh, nộp thuế, không dạy thêm với học sinh chính khóa của mình… khiến một số phụ huynh, học sinh lo ngại nếu học ngành sư phạm, bài toán việc làm sau khi ra trường đã không đơn giản. Nếu được tuyển dụng, lương thưởng những năm đầu khá thấp trong bối cảnh vật giá leo thang hiện nay nhưng lại bị hạn chế trong việc dạy thêm để nâng cao thu nhập.
Chị Ngô Hiền Anh (quận Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết con gái chị đang học lớp 12, có mong muốn là giáo viên tiểu học nên gia đình định hướng con thi vào ngành sư phạm tiểu học. “Ngay từ đầu năm, con đã học và chuẩn bị cho kỳ thi đánh giá năng lực của các trường sư phạm. Nhưng mấy ngày nay gia đình tôi lại lo lắng nếu học ngành này, sau này đi dạy cũng khó khăn, ít cơ hội tăng thu nhập trong khi lương khởi điểm thấp, công việc cả ngày bận rộn nên vẫn đang cân nhắc” – chị Hiền Anh nói.
Đây cũng là tâm sự của không ít thí sinh và phụ huynh thời điểm này khi nghề giáo luôn nhận được sự quan tâm rất lớn của xã hội. Trao đổi với báo chí, TS Vũ Thu Hương - nguyên giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội chỉ ra từ xưa đến nay, có những môn học, giáo viên không bao giờ mơ dạy thêm. Ngay trong mỗi nhà trường, những nhân viên ở vị trí tổng phụ trách, y tế, kế toán… cũng không dạy thêm và chấp nhận thu nhập ít ỏi hơn giáo viên nhưng họ vẫn làm tốt nhiệm vụ của mình mà không kêu ca. Bên cạnh đó, giáo viên còn được nghỉ hè - khoảng thời gian nghỉ ngơi đặc biệt mà không ngành nghề nào có được.
Sẻ chia cùng nhà giáo
Nhìn nhận về sức hút của ngành sư phạm 2025 trong bối cảnh dạy thêm, học thêm được quản lý chặt chẽ hơn, GS.TS Phạm Tất Dong - cố vấn của Hội Khuyến học Việt Nam cho rằng, thực tế học thêm diễn ra chủ yếu ở các thành phố lớn còn vùng nông thôn, vùng khó khăn thì hầu như không có nhiều. Ngay cả ở các thành phố lớn, không phải môn học nào cũng thu hút học sinh học thêm. Đặc biệt, dù quy định giáo viên không được dạy thêm với học sinh chính khóa nhưng nếu khẳng định được năng lực, chất lượng giáo dục thì thầy cô vẫn không thiếu học sinh tìm đến học thêm. Trong khi đó, lương chính thức của giáo viên so với nhiều công chức, viên chức ngành nghề khác đều cao hơn vì có thêm các phụ cấp, thưởng… theo chính sách mới. Đề xuất “Lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp” cũng là một điều đáng được mong đợi. Vì vậy, ông Dong nhìn nhận phụ huynh, học sinh sẽ không vì thế mà “quay xe” với ngành sư phạm trong thời gian tới.
Ghi nhận những ngày qua, nhiều giáo viên có tâm tư, lo lắng khi Thông tư 29 có hiệu lực sẽ ảnh hưởng tới hoạt động dạy thêm của mình, cụ thể là nguồn thu nhập từ hoạt động này sẽ bị giảm sút, thậm chí là không thể dạy thêm các môn văn hóa đối với giáo viên tiểu học. Tuy nhiên, như chia sẻ của ông Nguyễn Minh Quý - Hiệu trưởng Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (TP Hải Phòng), trước đây, nhiều thầy cô đã tận dụng cả giờ nghỉ, giờ ăn để dạy kèm học sinh, vừa giúp trò tiến bộ, vừa đảm bảo cuộc sống cá nhân. Nay, sự thay đổi này đặt ra thách thức lớn với mỗi thầy cô.
“Sẽ không dễ dàng khi không dạy thêm. Cuộc sống và công việc chắc chắn sẽ khó nhọc và khó khăn. Khó nhọc vì nhiều học trò của chúng ta chưa có thói quen tự học, cần nhiều thời gian để hình thành. Mà những khi ấy, việc dạy học sẽ trở nên nhọc mệt hơn bao giờ hết. Khó khăn vì thu nhập giáo viên có sự sụt giảm đáng kể” – ông Nguyễn Minh Quý bày tỏ sự sẻ chia với những đồng nghiệp của mình. Đồng thời, mong muốn mỗi thầy cô cùng đoàn kết, vượt qua khó khăn, luôn sẵn sàng giải đáp thắc mắc, hỗ trợ trực tiếp hoặc trực tuyến khi có thể. Đây cũng là thời gian để thầy cô chăm sóc bản thân, gia đình và cơ hội luyện nghề hơn.
Hàn Minh