Tại ngày hội lựa chọn nguyện vọng năm 2025, nhiều thí sinh quan tâm đến tuyển sinh ngành sư phạm. Ảnh minh họa: Nam Trần
Năm 2017 có lẽ là thời điểm tuyển sinh sư phạm “chạm đáy” khi không ít cơ sở đào tạo điểm trúng tuyển chỉ ở mức 9, 10, 12, 15 điểm. Trước thực trạng này, Bộ GD&ĐT quyết định quy định ngưỡng đảm bảo chất lượng (điểm sàn) với khối ngành Sư phạm, Y dược, thực hiện ngay từ năm 2018; đồng thời siết điều kiện học lực (lớp 12 xếp loại giỏi nếu xét học bạ). Năm đó, thí sinh đăng ký vào các đại học sư phạm phải được tối thiểu từ 17 điểm; cao đẳng sư phạm phải từ 15 điểm trở lên.
Từ năm 2018, điểm đầu vào sư phạm ngày càng khởi sắc và thực sự “bùng nổ” trong mùa tuyển sinh 2025, khi nhiều ngành đánh bật vị trí top đầu thuộc về khối y dược nhiều năm nay. Kỷ lục là ngành Sư phạm tiếng Anh và Sư phạm tiếng Trung (Trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Huế) với mức kịch trần 30 điểm. Tiếp đến là Sư phạm Lịch sử - Địa lý, Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội) - 29,84 điểm; Sư phạm Lịch sử, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội lấy 29,06 điểm.
Trường Đại học Sư phạm TP.Hồ Chí Minh năm nay cũng có 2 ngành lấy điểm trên 29 là Sư phạm Hóa học và Sư phạm Ngữ văn. Ngoài ra, rất nhiều ngành sư phạm có điểm chuẩn từ 27 trở lên trong mùa tuyển sinh năm nay. Chuyển biến tích cực này không chỉ cho thấy sự thay đổi trong nhận thức xã hội mà còn là tín hiệu khả quan về chất lượng, tương lai của nghề giáo.
Theo phân tích của GS.TS Nguyễn Quý Thanh, Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội), bên cạnh “điểm sàn”, khởi sắc chất lượng đầu vào sư phạm là kết quả của một loạt yếu tố tác động. Trước tiên phải nói đến sự ra đời của Nghị định 116/2020/NĐ-CP, sinh viên sư phạm không chỉ được hỗ trợ hoàn toàn tiền đóng học phí, mà còn hưởng hỗ trợ sinh hoạt phí 3,63 triệu đồng/tháng.
Chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về việc “xếp lương nhà giáo cao nhất trong hệ thống thang, bậc lương hành chính sự nghiệp” cũng tác động mạnh đến quyết định chọn học sư phạm của thí sinh và gia đình. Thêm nữa, từ năm 2021, chỉ tiêu đào tạo giáo viên được xác định dựa trên nhu cầu và đặt hàng của địa phương.
Tuy nhiên, số lượng giáo viên được đặt hàng thực tế chỉ bằng khoảng 70% so với giai đoạn trước khi có Nghị định 116. Điều này dẫn tới nghịch lý: Nguyện vọng đăng ký vào ngành sư phạm tăng mạnh, nhưng chỉ tiêu lại bị khống chế. Khác với các ngành khác, chỉ tiêu sư phạm do Bộ GD&ĐT trực tiếp giao (liên quan đến ngân sách), khiến tỷ lệ cạnh tranh càng khốc liệt. Có những ngành tại Trường Đại học Giáo dục ghi nhận tỷ lệ 1 chọi 100, thậm chí 1 chọi 200.
Ngoài ra, sự chuyển dịch về tâm lý xã hội cũng đóng vai trò không nhỏ. Trong bối cảnh kinh tế có nhiều biến động, một công việc ổn định, có ích cho xã hội như giáo viên trở thành lựa chọn an toàn và bền vững cho nhiều gia đình.
Để duy trì đà phát triển và đảm bảo sự bền vững của tuyển sinh sư phạm, các chính sách đãi ngộ với nghề giáo cần được duy trì, hoàn thiện; cùng với đó là tạo môi trường để nhà giáo phát triển, có động lực phát triển.
Đồng thời, đầu tư xứng đáng cho các trường sư phạm, để các trường này có được đội ngũ giảng viên giỏi, cơ sở vật chất hiện đại, chương trình học tiên tiến. Liên kết chặt chẽ hơn giữa các trường sư phạm và các cơ sở giáo dục phổ thông. Tiếp tục đẩy mạnh truyền thông về hình ảnh người thầy trong xã hội hiện đại, tôn vinh những tấm gương giáo viên tận tụy, sáng tạo; từ đó, củng cố niềm tin và sự tự hào của các bạn trẻ đối với nghề giáo…
Hiện nay, cả nước có 135 cơ sở đào tạo giáo viên, gồm 15 đại học sư phạm, 16 cao đẳng sư phạm, đào tạo 31 ngành trình độ đại học và 1 ngành giáo dục mầm non trình độ cao đẳng. Các trường sư phạm đã chú trọng đổi mới phương pháp giảng dạy, tăng cường rèn luyện nghiệp vụ sư phạm, ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng thiết bị hiện đại; cơ sở vật chất được đầu tư, phần lớn có trường/cơ sở thực hành sư phạm.
Thảo Đan