Tỷ giá biến động, doanh nghiệp xoay trục chiến lược vốn để phòng rủi ro

3 giờ trướcBài gốc

Giao dịch ngoại tệ tại Hội sở Ngân hàng TMCP Bảo Việt. Ảnh: Trần Việt - TTXVN

Việc cơ cấu lại tỷ trọng vay vốn, tận dụng lãi suất VND thấp và sử dụng công cụ phái sinh đang giúp nhiều doanh nghiệp duy trì hiệu quả kinh doanh và ổn định tài chính trong ngắn hạn.

* Chủ động ứng phó biến động tỷ giá

Kể từ đầu năm đến nay, đồng VND ghi nhận mất giá khoảng 3,5% so với USD, dù đồng USD đã giảm gần 10% trong 9 tháng qua. Sự mất giá của VND đã kéo theo chi phí vốn tăng lên đáng kể ở nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp có tỷ lệ phụ thuộc cao vào nguyên liệu nhập khẩu hoặc vay vốn bằng ngoại tệ.

Ở chiều ngược lại, các doanh nghiệp xuất khẩu phần nào được hưởng lợi từ việc VND mất giá, nhờ khả năng cạnh tranh về giá được cải thiện trên thị trường quốc tế. Doanh thu quy đổi từ ngoại tệ sang VND tăng lên, giúp hỗ trợ biên lợi nhuận trong ngắn hạn.

Tuy nhiên, đối với các doanh nghiệp xuất khẩu vẫn phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu đầu vào nhập khẩu, biến động tỷ giá có thể dẫn đến chi phí tài chính gia tăng và làm suy giảm lợi nhuận. Điều này cho thấy, việc quản trị rủi ro tỷ giá đang trở thành yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp có hoạt động thương mại quốc tế.

Đáng chú ý, trong bối cảnh lãi suất VND duy trì ở mức thấp, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu lớn đã điều chỉnh chiến lược vay vốn ngắn hạn để giảm thiểu rủi ro.

Theo ông Trương Công Khánh - Giám đốc Tài chính Công ty CP Tập đoàn Sao Mai, trong cơ cấu nguồn vốn vay hiện tại của doanh nghiệp đang ưu tiên sử dụng vay VND với tỷ trọng khoảng 70%, trong khi chỉ duy trì khoảng 30% khoản vay bằng USD. Lý do được đưa ra là việc vay bằng VND không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được biến động tỷ giá, yếu tố có thể ảnh hưởng lớn đến chi phí tài chính mà còn tận dụng được mức lãi suất VND đang ở mức thấp. Trong khi đó, phần vay bằng USD được cân đối với dòng ngoại tệ thu về từ xuất khẩu, giúp doanh nghiệp có thể chủ động thanh toán nợ vay mà không chịu áp lực tỷ giá lớn.

Đáng chú ý, dù tỷ giá tăng thường mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp xuất khẩu nhờ giá trị doanh thu ngoại tệ quy đổi tăng, nhưng với tỷ trọng vay USD thấp, tác động hai chiều của tỷ giá được đánh giá là khá cân bằng. Doanh nghiệp này kỳ vọng phần chênh lệch tỷ giá có lợi từ doanh thu sẽ bù đắp được phần chi phí phát sinh từ các khoản vay ngoại tệ.

Bên cạnh việc tái cơ cấu nguồn vốn vay, ông Khánh cho biết, Sao Mai cũng chủ động sử dụng các công cụ tài chính để phòng ngừa rủi ro tỷ giá. Một số giải pháp được áp dụng bao gồm hợp đồng kỳ hạn (forward), hợp đồng hoán đổi (swap) và các hình thức bảo hiểm tỷ giá linh hoạt. Trong năm 2024, khi tỷ giá tương đối ổn định và mặt bằng lãi suất thấp, việc sử dụng các công cụ này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn mang lại nguồn thu tài chính đáng kể cho công ty.

“Ngay từ đầu năm, chúng tôi dự đoán thị trường tài chính quốc tế sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro. Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) duy trì chính sách lãi suất cao sẽ gây sức ép lên tỷ giá toàn cầu. Do đó, doanh nghiệp đã xác định hạn chế vay USD trong năm nay để kiểm soát chi phí vốn, đảm bảo sự ổn định tài chính và duy trì khả năng cạnh tranh trên thị trường”, ông Trương Công Khánh cho biết.

Không chỉ các doanh nghiệp trong nước, một số quỹ đầu tư nước ngoài hoạt động ở thị trường chứng khoán Việt Nam cũng đang áp dụng chiến lược phòng ngừa rủi ro tỷ giá để hạn chế ảnh hưởng tới lợi nhuận.

Trong bức thư gửi nhà đầu tư quý III/2025 mới đây, Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư PYN Elite (Phần Lan) Petri Deryng cho biết, quỹ này đã hoạt động tương đối tốt trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam có thể được mô tả là tích cực, nhưng đầy thách thức.

Theo ông, các cổ phiếu trong danh mục đầu tư của PYN Elite đã ghi nhận hiệu suất đầu tư vượt trội hơn so với chỉ số chung VN-Index. Điều này bao gồm cả tác động tiêu cực từ việc đồng VND mất giá, yếu tố đã ảnh hưởng bất lợi đến giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ. Tất nhiên, việc đồng VND mất giá 3,5% cũng đã phần nào làm suy giảm lợi nhuận của quỹ.

“Bằng cách duy trì chiến lược phòng ngừa rủi ro tỷ giá, chúng tôi loại bỏ được tác động của những biến động bất ngờ trong các đồng tiền này lên danh mục đầu tư”, ông Petri Deryng cho biết.

PYN Elite nhận định, mặc dù đồng VND đã suy yếu kể từ đầu năm, nhưng tình hình kinh tế vĩ mô ổn định của Việt Nam có thể giúp chặn đà mất giá này, thậm chí có thể khiến đồng nội tệ mạnh lên trong 12–24 tháng tới.

Kiểm đếm tiền vnd tại ngân hàng. Ảnh: BNEWS phát

* Tỷ giá sẽ êm hơn vào cuối năm?

Theo các chuyên gia, việc Fed chính thức cắt giảm lãi suất 0,25 điểm % trong tháng 9 vừa qua cũng giúp tỷ giá VND/USD bớt căng thẳng trong thời gian tới, qua đó giảm bớt áp lực tài chính cho cộng đồng doanh nghiệp, ngăn đà rút ròng của các quỹ đầu tư.

Tiến sĩ Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng của Ngân hàng BIDV cho biết, đồng VND là một trong những đồng tiền châu Á chịu áp lực giảm mạnh trong bối cảnh đồng USD tăng giá và kinh tế toàn cầu biến động. Nguyên nhân chính đến từ cán cân thương mại và dịch vụ bị âm, do xuất khẩu hàng hóa có thặng dư nhưng dịch vụ, nhất là du lịch và logistics lại thâm hụt. Ngoài ra, dòng vốn đầu tư gián tiếp (FII) rút ròng khoảng 3 tỷ USD, cộng với nhu cầu đầu cơ vàng tăng cao cũng tạo thêm áp lực lên tỷ giá.

Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Cấn Văn Lực, một số tín hiệu tích cực đang dần xuất hiện, tỷ giá từ nay đến cuối năm sẽ “êm hơn”. Lãi suất USD được kỳ vọng sẽ giảm thêm trong thời gian tới, giúp hạ nhiệt áp lực tỷ giá.

Đáng chú ý, cán cân thanh toán tổng thể đã quay lại trạng thái dương vào cuối quý II/2025. Số liệu Ngân hàng Nhà nước vừa công bố cho thấy, đến cuối quý II/2025, cán cân thanh toán tổng thể của Việt Nam thặng dư gần 1,49 tỷ USD, đảo chiều so với mức thâm hụt của 5 quý liên tiếp trước đó.

Bên cạnh đó, việc triển khai Nghị định 232/2025/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 26/8/2025, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng sẽ giảm bớt áp lực thị trường vàng, qua đó giảm áp lực lên tỷ giá.

Dù vậy, chuyên gia cũng khuyến nghị các doanh nghiệp cần lưu ý phòng ngừa rủi ro tỷ giá. Do nhu cầu nhập khẩu cuối năm thường tăng để phục vụ tiêu dùng và sản xuất, trong khi xuất khẩu sang Mỹ có thể gặp khó do các biện pháp thuế đối ứng. Vì vậy, diễn biến tỷ giá có thể có biến động trong những tháng cuối năm.

Theo các chuyên gia, doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp có giao dịch ngoại tệ lớn cần theo dõi sát tình hình thị trường, kết hợp với việc đa dạng hóa công cụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá, như hợp đồng kỳ hạn (forward), hoán đổi (swap), hoặc cơ cấu lại danh mục vay nợ.

Việc chủ động dự báo và xây dựng kịch bản tài chính trong bối cảnh tỷ giá biến động sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí phát sinh, duy trì ổn định hoạt động sản xuất – kinh doanh và bảo vệ biên lợi nhuận.

Hứa Chung/vnanet.vn

Nguồn Bnews : https://bnews.vn/ty-gia-bien-dong-doanh-nghiep-xoay-truc-chien-luoc-von-de-phong-rui-ro/389721.html