Đồng bạc xanh tiếp tục “nổi sóng”
Đồng USD bất ngờ tăng mạnh trong những ngày đầu năm, gây áp lực lên tất cả các loại tiền tệ, trong đó có VND. Tính đến 15h ngày 11/1 (giờ Việt Nam), chỉ số DXY (đo lường sức mạnh đồng USD) đã leo lên mức 109,64 điểm. Đây cũng là vùng điểm cao nhất của chỉ số này kể từ cuối năm 2022 đến nay.
Đáng chú ý, chỉ trong vòng vài ngày đầu năm 2025, DXY đã có vài phiên neo ở mức trên 109 điểm. Sự mạnh lên bất ngờ của đồng xanh đã gây áp lực lên tất cả các loại tiền tệ còn lại; trong đó có VND. Tỷ giá USD/VND theo đó cũng có nhiều sự biến động mạnh trong những ngày đầu năm.
Hiện tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước công bố ở mức 24.341 VND/USD, tăng 3 VND so với phiên trước đó. Đây cũng là 2 phiên liên tiếp Ngân hàng Nhà nước phải điều chỉnh tăng tỷ giá trung tâm.
Cùng đó, ngay khi tỷ giá có sự biến động mạnh, Ngân hàng Nhà nước đã có sự điều chỉnh trên thị trường ngoại tệ; đồng thời nhấn mạnh việc duy trì ổn định của thị trường ngoại hối.
Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước thông báo tạm dừng bán USD giao ngay vào các ngày 3/1 và 6/1. Tuy nhiên, Nhà điều hành cung cấp các hợp đồng kỳ hạn (có kèm quyền chọn hủy) tại mức giá 25.450 VND/USD với kỳ hạn đáo hạn vào ngày 23/1. Đây được xem là mức giá hợp lý, không có chênh lệch nhiều so với thị trường.
Hoạt động bán USD giao ngay trở lại bình thường từ ngày 8/1, với giá không đổi là 25.450 VND/USD. Điều này giúp cho tâm lý đầu cơ, găm giữ ngoại tệ sẽ phải dè chừng. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng thực hiện phát hành tín phiếu để hút bớt lượng tiền VND dư thừa, điều tiết thanh khoản để hỗ trợ thị trường ngoại tệ duy trì ổn định.
Nhiều ẩn số khó lường
Với diễn biến của đồng USD những ngày đầu năm, các chuyên gia tài chính nhận định, năm 2025 sẽ là một năm đầy biến động đối với đồng bạc xanh. Trong báo cáo về Triển vọng kinh tế Việt Nam 2025 mà Ngân hàng UOB (Singapore) vừa công bố, các chuyên gia dự đoán chỉ số DXY có thể leo lên mức 111,9 điểm trong giữa năm 2025, trước khi giảm xuống mức 107,9 điểm vào cuối năm.
“Thị trường đã điều chỉnh lại dự báo với ít đợt cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hơn trong nhiệm kỳ Trump 2.0, có nghĩa là sức mạnh của đồng USD sẽ tiếp tục được hỗ trợ. VND có khả năng sẽ chịu ảnh hưởng từ chính sách thuế quan của ông Donald Trump và xu hướng của đồng Nhân dân tệ. Với những bất lợi bên ngoài khó có thể biến mất trong thời gian ngắn, VND có khả năng sẽ tiếp tục giảm so với USD” - các chuyên gia của UOB nhận định.
UOB dự báo tỷ giá có thể đạt mức cao nhất trong quý III/2025, lên 26.200 VND/USD, trước khi giảm xuống còn 26.000 VND/USD trong quý IV/2025, biến động cùng chiều với DXY.
Tỷ giá tăng, thị trường chưa có dấu hiệu thiếu hụt thanh khoản. Ảnh: Duy Minh
Tương tự, trong báo cáo về triển vọng thị trường liên ngân hàng 2025 mới công bố, Nhóm Nghiên cứu và Phân tích thuộc Ban Kinh doanh Vốn và Tiền tệ BIDV cho biết, sau một năm 2024 thăng hoa và khẳng định sức mạnh, đồng USD bước vào năm 2025 với nhiều ẩn số khó lường nhưng xu hướng chung kỳ vọng là đi lên.
Nhóm nghiên cứu của BIDV nhận định, động lực lớn nhất với đồng USD vẫn là vị thế vượt trội của kinh tế Mỹ so với các quốc gia lớn khác và mối lo áp lực lạm phát có thể quay trở lại dưới tác động của các biện pháp thuế quan kéo theo lộ trình nới lỏng chậm lại của Fed. Tuy nhiên, sức mạnh của đồng USD cũng phần nào bị hạn chế khi những tác động tiêu cực từ các chính sách của Tổng thống đắc cử Donald Trump đã phản ánh tương đối vào đà tăng hơn 8% của đồng USD trong quý IV/2024.
Theo dự báo của nhóm nghiên cứu, xu hướng của chỉ số USD (DXY) vẫn khá giằng co, dao động trong biên độ rộng 106 - 111 và áp lực tăng có thể cao hơn trong giai đoạn nửa đầu năm. Nhóm nghiên cứu dẫn dữ liệu lịch sử năm 2016 - 2017 cho thấy khi ông Donald Trump lần đầu đắc cử Tổng thống Mỹ, chỉ số DXY sau khi tăng 5% vào cuối năm 2016 thì đã giảm mạnh trở lại hơn 11% trong năm 2017, chủ yếu do sự hồi phục mạnh mẽ của các nền kinh tế khác so với Mỹ như EU, Trung Quốc.
“Tuy nhiên, điều này khó có thể lặp lại trong năm 2025 khi các quốc gia trên đang đối mặt với rất nhiều khó khăn cả ngắn hạn cũng như trung dài hạn” - nhóm nghiên cứu của BIDV đánh giá.
Nhóm nghiên cứu kỳ vọng tỷ giá USD/VND vẫn duy trì đà đi lên nhưng mức tăng trong 2025 có thể thấp hơn so với 2024, quanh khoảng 3 - 4% tại thời điểm cuối năm. Rủi ro lớn nhất đối với tỷ giá vẫn xuất phát chủ yếu từ các vấn đề quốc tế như mặt bằng lãi suất USD ở mức cao kéo dài, sức mạnh đồng USD tiếp tục củng cố, rủi ro địa chính trị & chiến tranh thương mại khó lường đón. Trong khi đó, điều kiện trong nước có phần giảm bớt áp lực hơn cho tỷ giá so với 2024:
Thứ nhất, cân đối cung cầu ngoại tệ dự kiến có thể cải thiện so với năm 2024 dù chưa dồi dào, chuyển từ thâm hụt sang cân bằng. Trong đó, giải ngân FDI kỳ vọng có thể tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng tương đối tích cực 8 - 10% nhờ hưởng lợi từ xu hướng dịch chuyển sản xuất Trung Quốc + 1. Cán cân thương mại dự kiến thặng dư ở mức thấp hơn so với năm trước – ước đạt khoảng 19 - 20 tỷ USD, chủ yếu do thương mại toàn cầu chậm lại và nhu cầu nhập khẩu cho các dự án đầu tư công lớn có xu hướng gia tăng. Vay nợ nước ngoài và lỗi, sai sót có thể cải thiện nhẹ cùng quá trình hạ lãi suất của Fed.
Thứ hai, chênh lệch lãi suất VND - USD bình quân kỳ hạn ngắn dự kiến dao động quanh mức 0%/năm, tăng mạnh so với mức (-1,3)%/năm của năm 2024, trong bối cảnh lãi suất VND và USD có thể giảm khoảng 25 - 50 điểm trong năm 2025.
Thứ ba, với kinh nghiệm tích lũy trong thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước dự kiến sẽ tiếp tục điều hành tỷ giá linh hoạt với biên độ phù hợp, sẵn sàng sử dụng các công cụ can thiệp để bình ổn trong những thời điểm chịu áp lực lớn. Đây cũng là yếu tố có thể hỗ trợ, làm chậm lại đà tăng của tỷ giá trong những giai đoạn căng thẳng.
Tại buổi họp mới báo đây, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, trong năm 2025, Ngân hàng Nhà nước sẽ theo dõi sát tình hình thị trường để điều hành tỷ giá linh hoạt, phù hợp, phối hợp đồng bộ với các công cụ chính sách tiền tệ, góp phần kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.
Ngân Thương - Duy Minh