Tỷ lệ hộ dân có nhà kiên cố tăng mạnh ở nông thôn mới

16 giờ trướcBài gốc

Nhà ở kiên cố - thước đo chất lượng sống của nông thôn mới

Theo báo cáo giám sát của Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương công bố đầu năm 2025, tỷ lệ hộ gia đình ở khu vực nông thôn có nhà ở kiên cố và bán kiên cố đã đạt gần 92,4%, tăng mạnh so với mốc 86,8% năm 2020. Đây là một trong những tiêu chí quan trọng trong bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, phản ánh rõ rệt sự nâng cấp về điều kiện sống của người dân nông thôn.

Cụ thể, nhiều tỉnh miền Bắc như Bắc Giang, Hưng Yên, Thái Bình đã đạt tỷ lệ trên 95% số hộ có nhà ở kiên cố hoặc bán kiên cố. Khu vực miền Trung và Tây Nguyên như Quảng Nam, Đắk Lắk, Kon Tum cũng ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể, nhờ sự hỗ trợ đồng bộ từ các chương trình xây dựng nông thôn mới và chính sách vay vốn ưu đãi cho các hộ khó khăn cải thiện nhà ở.

Tỷ lệ hộ dân nông thôn có nhà ở kiên cố hoặc bán kiên cố tăng nhanh tại các địa phương. Ảnh minh họa

Tại xã Trung Thành (huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang), bà Nguyễn Thị Lệ xúc động nói: “Nhà tôi trước kia mỗi mùa mưa là ướt hết. Được vay vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội, lại có con trai đi làm công trình ngoài tỉnh gửi tiền về, giờ tôi xây được căn nhà gạch ba gian, mái tôn kiên cố, mùa mưa không còn lo nữa”.

Nhiều địa phương đã lồng ghép các chương trình hỗ trợ nhà ở người có công, nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo vào thực hiện tiêu chí nhà ở dân cư trong chương trình nông thôn mới. Việc đưa tiêu chí này vào đánh giá xã đạt chuẩn nông thôn mới đã tạo động lực rõ rệt trong việc cải tạo và xây dựng lại nhà ở trên quy mô lớn tại các vùng nông thôn.

Đáng chú ý, theo Quyết định số 263/QĐ-TTg ngày 22/3/2024 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 (sửa đổi, bổ sung), tiêu chí “nhà ở dân cư” yêu cầu tối thiểu 80% hộ có nhà ở đạt chuẩn (gồm kiên cố và bán kiên cố), không còn hộ ở nhà tạm, dột nát. Đây là chuẩn mực tối thiểu để một xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, nâng cao yêu cầu về chất lượng sống thực sự.

Nỗ lực từ chính sách đến cộng đồng

Mặc dù con số trung bình toàn quốc rất khả quan, nhưng thực tế ở một số địa bàn vùng sâu vùng xa, tỷ lệ hộ có nhà kiên cố hoặc bán kiên cố vẫn còn thấp. Tại huyện Mường Chà (tỉnh Điện Biên), ông Lò Văn Hòa, người dân bản Huổi Lèng cho biết: “Nhà bà con còn nhiều nhà sàn gỗ lợp lá, nhất là mấy hộ nghèo. Muốn làm nhà gạch thì phải có tiền, mà nơi đây làm nông thôi nên không dư giả”.

Cũng theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tính đến hết quý 1/2025, vẫn còn khoảng 8% hộ dân nông thôn đang sống trong nhà tạm, nhà xuống cấp, chủ yếu tập trung ở các tỉnh vùng núi phía Bắc, Tây Nguyên và một phần vùng duyên hải miền Trung. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách về chính sách đặc thù hỗ trợ nhóm dân cư này để không bỏ lại ai phía sau trong hành trình xây dựng nông thôn mới.

Tỷ lệ hộ có nhà ở kiên cố hoặc bán kiên cố phản ánh nỗ lực phát triển hạ tầng của chương trình nông thôn mới. Ảnh minh họa

Từ thực tiễn đó, một số địa phương đã áp dụng giải pháp vận động “ba cùng”, nhà nước hỗ trợ vật tư, doanh nghiệp hỗ trợ tài chính, cộng đồng giúp ngày công. Tại xã Trà Tân (huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam), từ năm 2024 đến nay, đã có 37 hộ nghèo được hỗ trợ xây nhà mới theo mô hình này. Ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã chia sẻ: “Cứ mỗi căn nhà hoàn thành là người dân trong xã vui như có hội. Khi đời sống vật chất được cải thiện, người dân càng tin vào chính sách của Đảng, Nhà nước”.

Bên cạnh đó, phong trào hiến đất, góp công xây nhà kiên cố cho các hộ khó khăn cũng lan tỏa mạnh mẽ tại nhiều nơi. Ở xã Đắk Ru (tỉnh Đắk Nông), bà con đồng bào M’nông còn chia sẻ nguyên vật liệu như tre, nứa, gỗ địa phương để giúp các hộ nghèo có nơi ở vững chắc hơn trước mùa mưa bão.

Tỷ lệ hộ có nhà ở kiên cố hoặc bán kiên cố không chỉ phản ánh nỗ lực phát triển hạ tầng của chương trình nông thôn mới, mà còn thể hiện mức độ cải thiện chất lượng sống thực chất của người dân.

Việc nâng cao chất lượng nhà ở gắn liền với yêu cầu phát triển nông thôn bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu, đặc biệt là tại các vùng thường xuyên chịu ảnh hưởng bởi thiên tai. Từ năm 2025, nhiều tỉnh đã áp dụng tiêu chuẩn nhà ở thích ứng như mái chống nóng, móng nâng cao chống lũ, hoặc sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường.

Tại Đồng Tháp, mô hình “Nhà chống lũ và thích ứng biến đổi khí hậu” đang được nhân rộng với sự phối hợp của chính quyền và các tổ chức phi chính phủ. Ông Trần Văn Dư, người dân xã Phú Hiệp (huyện Tam Nông) chia sẻ: “Trước nhà tôi mùa mưa hay bị ngập, giờ làm lại nền cao, mái tôn cách nhiệt, ban đêm ngủ cũng yên tâm hơn”.

Trong thời gian tới, các địa phương được khuyến khích tiếp tục lồng ghép mục tiêu phát triển nhà ở kiên cố vào kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật và nâng cấp chất lượng tiêu chí về xã nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu.

Tỷ lệ hộ dân có nhà ở kiên cố hoặc bán kiên cố là một chỉ dấu trực tiếp cho thấy nỗ lực của cả hệ thống chính trị và người dân trong xây dựng nông thôn mới.

Đằng sau mỗi mái nhà vững chắc là câu chuyện của niềm tin, sự đổi thay và khát vọng vươn lên. Với sự đồng lòng từ chính sách đến nhân dân, diện mạo nông thôn Việt Nam đang từng bước tiệm cận với tiêu chí “hiện đại - văn minh - bền vững” như mục tiêu của chương trình đặt ra.

Nguyễn Thanh

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/ty-le-ho-dan-co-nha-kien-co-tang-manh-o-nong-thon-moi-391093.html